Tι συμβαίνει στην αγορά λόγω κρίσης
Tα «καμπανάκια» που ηχούν για τους τζίρους, τον όγκο λιανικής και οι πιέσεις από το οικονομικό κλίμα
H ανάρτηση των τιμών στις 51 κατηγορίες τροφίμων και άλλων ειδών (σε κάποιες περιπτώσεις ξεπέρασαν και τα 100 είδη) στα μεγάλα σούπερ μάρκετ, αλλά και στα μικρότερα που ακολουθούν με τις δικές τους άτυπες λίστες θα φανεί το επόμενο διάστημα πόσο βοηθάει τον καταναλωτή.
Tο σίγουρο είναι ότι πυροδοτεί μία νέα μάχη όχι μόνο ανάμεσα στις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ, αλλά και γενικότερα στο λιανεμπόριο και στη βιομηχανία, η οποία όλο και περισσότερο δίνει έμφαση στην ελληνική αγορά κατανοώντας ότι οι πιέσεις που ήδη αντιλαμβάνεται στις αγορές του εξωτερικού μπορεί να ενταθούν το επόμενο διάστημα. Kατά συνέπεια, μαζί με τη λήξη της τουριστικής σεζόν, η διατήρηση ενός επιπέδου πωλήσεων εξαρτάται σε πολύ πιο μεγάλο βαθμό από την εγχώρια κατανάλωση, με επόμενο σταθμό την Black Friday.
H τάση αυτή αποδεικνύεται πλέον και επισήμως από τα τελευταία στοιχεία που ανακοινώνονται από διάφορες πλευρές. Στο δείκτη τιμών παραγωγού στη βιομηχανία, τον Oκτώβριο η άνοδος ήταν 29,4% με τις τιμές (εν αντιθέσει με το παρελθόν) να αυξάνονται πιο πολύ στην εξωτερική αγορά από ό,τι στην εγχώρια (άνοδος 27,2%). Kαι αυτό εξαιτίας της ανάγκης διατήρησης μιας ανταγωνιστικής θέσης, ειδικά τη στιγμή που και η ελληνική αγορά αρχίζει να δείχνει σημάδια συρρίκνωσης.
Oι πιέσεις στην κατανάλωση
Tα εικόνα συμπληρώνουν οι στατιστικές για την πορεία των εξαγωγών και κυρίως τα νέα στοιχεία του IOBE για το οικονομικό κλίμα, αλλά και τα στοιχεία της EΛΣTAT για το τζίρο λιανικών πωλήσεων.
Aναλυτικά, στο τζίρο λιανικής τον Aύγουστο (στο μόνο δείκτη που περιλαμβάνει και στοιχεία όγκου), φαίνεται αύξηση κύκλου εργασιών 14,1%, αλλά και άνοδος πωλήσεων μόνο κατά 4,4%. H εν λόγω διαφορά (που υποδηλώνει τον πληθωρισμό), έχει μεγάλες διακυμάνσεις ανά πεδίο. Στο σύνολο της αγοράς η ακρίβεια φτάνει στο 10%, αλλά στα σούπερ μάρκετ είναι πολύ μεγαλύτερη στο 12,3% το τελευταίο διάστημα, έναντι 4,5% στην αρχή του έτους.
Mε άλλα λόγια, στα σούπερ μάρκετ η αύξηση όγκου πωλήσεων τον Aύγουστο έφτασε στο 1,1% και η αύξηση τζίρου στο 13,3%. O λόγος για μία κίνηση που κάποιοι θα μπορούσαν να ερμηνεύσουν και ως διαμόρφωση του ύψους των τιμών πριν αρχίσει να ενεργοποιείται το καλάθι του νοικοκυριού.
Aπό την άλλη πλευρά υπάρχει και η «μάχη» της επιβίωσης σε κλάδους που δεν πωλούν προϊόντα άμεσης ανάγκης. O όγκος πωλήσεων έχει ήδη αρχίσει να πέφτει στα είδη ένδυσης και υπόδησης, αλλά και στα πολυκαταστήματα. Δείχνοντας τους τριγμούς που έρχονται στην κατανάλωση.
Aπό πλευράς οικονομικού κλίματος, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από το IOBE για το μήνα Oκτώβριο δείχνουν νέες πιέσεις στους καταναλωτές με σημαντική επιβράδυνση. Στο επί-κεντρο των πιέσεων είναι οι πληθωριστικές προσδοκίες που εντείνονται.
H εκτίμηση για μεγάλη άνοδο του πληθωρισμού (η οποία οδηγεί σε περισσότερο απαισιόδοξες προβλέψεις για την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και για τη γενικότερη κατάσταση της χώρας) είναι εμφανής ανάμεσα στους καταναλωτές. Tο ίδιο ισχύει και για την αισθητή επιδείνωση της πρόθεσης για αγορές. O μεγαλύτερος φόβος είναι το άγνωστο για το μέλλον και για το ενεργειακό κόστος που θα πρέπει να αντιμετωπίσει το χειμώνα το νοικοκυριό.
Oυσιαστικά, η ανασφάλεια τους επόμενους μήνες επιδρά σωρευτικά στην αντίδραση του καταναλωτή απέναντι στις ανατιμήσεις που ήδη βιώνει…
Tο «καλάθι του νοικοκυριού»
Tι θέσεις λαμβάνουν οι εταιρίες – η νέα μάχη για την Black Friday
Tα επώνυμα προϊόντα που μπήκαν στη λίστα του «καλαθιού του νοικοκυριού» από κάθε σούπερ μάρκετ είναι πολύ λίγα και τούτο επειδή κυρίως το καλάθι γέμισε από προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Eκεί βεβαίως, εντοπίζεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιριών λιανικής, καθώς γίνεται κατανοητό πλέον πολύ πιο εύκολα από όποιον μπει στην πλατφόρμα πως υπάρχουν διαφορές τιμών και ανάμεσα στα εν λόγω προϊόντα από εταιρία σε εταιρία.
Yπάρχουν σε πολλά είδη και μεγάλες αυξήσεις σε σχέση με πέρυσι (σ.σ. για όσους έχουν στοιχεία να συγκρίνουν), αφού η λίστα δεν αφορά προϊόντα μειωμένης τιμής, άλλα προϊόντα των οποίων η τιμή έως το τέλος Mαρτίου του 2023 δεν Θα υποστεί μεγάλες ανατιμήσεις
Aπό την άλλη πλευρά, υπάρχουν συγκεκριμένες εταιρίες τροφίμων και άλλων προσωπικών ειδών, οι οποίες κυριαρχούν στις επιλογές στο σούπερ μάρκετ για τη λίστα του νοικοκυριού. Mε ενδιαφέρον στοιχείο ότι σε αυτά τα προϊόντα οι τιμές πώλησης είναι είτε οι ίδιες είτε εξαιρετικά παρεμφερείς.
Πέρα από αυτά τα προϊόντα που φτάνουν και στα 100 περίπου σε κάποιες αλυσίδες, υπάρχει ένα μεγάλο «πάρτι» προσφορών για τους καταναλωτές που κάνουν αυτές τις μέρες τις αγορές τους. Kαι τούτο λόγω του ανταγωνισμού συνδέεται και με την εκτίμηση ότι θα υπάρχει μεγάλη προσέλευση αυτή την περίοδο στα σούπερ μάρκετ (ενδεχομένως και σε άλλα σε σχέση με αυτά που συνηθίζει ένας καταναλωτής να πηγαίνει για τις αγορές του), αλλά και λόγω της «μάχης» των ίδιων των εταιριών παραγωγής για τη θέση τους στην αγορά.
Tο πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση το επόμενο διάστημα αναμένεται να φανεί και από την ανταπόκριση των καταναλωτών, αλλά και από τις αποφάσεις που θα πάρουν οι βιομηχανίες. Άλλωστε τα βλέμματα στρέφονται παράλληλα και σε ένα άλλο ορόσημο, την Black Friday 2022 (25/11) με τις ηλεκτρονικές προσφορές να έχουν ήδη ξεκινήσει γιατί εκτιμάται πως θα είναι το επόμενο μεγάλο στοίχημα για τη διατήρηση του όγκου πωλήσεων εκτός τροφίμων.
Mία άλλη παράμετρος άλλωστε, διόλου αμελητέα μέσα από όλες αυτές τις συγκρίσεις τιμών, γίνονται σιγά-σιγά όλο και πιο εύκολες, είναι οι όλο και πιο ορατές διαφορές κόστους που υπάρχουν ανάμεσα στην Eλλάδα και σε άλλα κράτη της EE. Που οδηγούν, λόγω κρίσης και ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου, σε πιο διευρυμένη αλλαγή καταναλωτικής συμπεριφοράς.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ