Σε συνάντηση που είχαν χθες ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος με τους επικεφαλής των έξι μεγαλύτερων τραπεζών, συζητήθηκε η πορεία υλοποίησης του PSI και της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, που θα γίνει σε τρία στάδια.
Όπως ειπώθηκε, την ερχόμενη εβδομάδα θα συνεδριάσουν τα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, προκειμένου να αποφασίσουν τη συμμετοχή τους στο PSI, με το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων που κατέχουν. Ο κ. Βενιζέλος τούς ζήτησε να επισπεύσουν τη διαδικασία έγκρισης, ώστε να γίνει στις αρχές της επόμενης εβδομάδας, προφανώς για να δοθεί ένα μήνυμα και στις αγορές του εξωτερικού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κρατικά ομόλογα που κατέχουν τράπεζες, ασφαλιστικά Ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες στην Ελλάδα φτάνουν στο ποσό των 75 δισ. ευρώ και καλύπτουν το 36% του συνολικού ποσού των ομολόγων που θα υποστούν haircut. Από αυτά, τα 50 δισ. ευρώ ανήκουν σε τράπεζες και σε ασφαλιστικές εταιρείες και 25 δισ. ευρώ σε ασφαλιστικά Ταμεία.
Σε ό,τι αφορά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, το Υπουργείο Οικονομικών ενημέρωσε και επίσημα τους τραπεζίτες, πως αυτή θα γίνει σε τρία στάδια, ενώ το συνολικό ύψος των κεφαλαίων που θα διατεθούν θα φτάσει μέχρι τα 50 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, η πρώτη δόση, συνολικού ύψους 23 δισ. ευρώ, σύμφωνα με την πρόβλεψη της δανειακής σύμβασης, θα καταβληθεί αμέσως μετά την ολοκλήρωση του PSI. Ανά τράπεζα, η κατανομή θα γίνει με βάση τις απώλειες που θα υποστεί από τα ομόλογα που θα έχει στο χαρτοφυλάκιό της, όπως αυτές θα πιστοποιηθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Η επόμενη, η δεύτερη δόση βοήθειας, θα χορηγηθεί προς το τέλος του 2012, αφού προηγηθούν εκτιμήσεις της Τραπέζης της Ελλάδος, τόσο για τις ζημίες από το PSI, όσο και για το ύψος των νέων προβλέψεων για τα υγιή κεφάλαια που θα απαιτούνται με βάση τους ελέγχους της Black Rock.
Μια ακόμα δόση, η τρίτη, θα καταβληθεί το 2013 και θα συνδυαστεί με την απαίτηση του μνημονίου, για περαιτέρω κεφαλαιακή ενίσχυση του εγχώριου πιστωτικού συστήματος και για αύξηση του βασικού δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 10%.
Η πρώτη νίκη
Η απόφαση της διεθνούς ένωσης ανταλλαγής και παραγώγων (ISDA) ότι δεν προκύπτει “πιστωτικό γεγονός” από το ελληνικό πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων θεωρείται μία πολύ σημαντική πρώτη εξέλιξη για το PSI.
Παρ’ όλ’ αυτά, όπως προειδοποιούν οι ειδικοί, δεν απομακρύνει τελείως τον κίνδυνο του να ενεργοποιηθεί η πληρωμή των ασφαλίστρων κινδύνου (cds), καθώς η απόφαση αφορούσε συγκεκριμένα ερωτήματα, που έθεσαν δύο επενδυτές.
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα προσφύγουν στην ISDA και άλλοι επενδυτές με νέα ερωτήματα, τα κυριότερα εκ των οποίων προβλέπεται να αφορούν τις περίφημες ρήτρες συλλογικής ευθύνης (CACS). Εάν δεν συγκεντρωθεί το απαιτούμενο ποσοστό συμμετοχής ιδιωτών επενδυτών και η Ελλάδα τις ενεργοποιήσει, αναγκάζοντας έτσι και την απρόθυμη μειοψηφία να συμμετάσχει στο “κούρεμα” των ομολόγων, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μία αρνητική απόφαση της ISDA.
Αρκετοί ξένοι αναλυτές εκτιμούν ότι θα είναι αναπόφευκτη η ενεργοποίηση των CACS, εμφανίζονται ωστόσο διχασμένοι ως προς τι θα σηματοδοτήσει η εξέλιξη αυτή. Μερίδα εξ αυτών επισημαίνει ότι ακόμη αν και η απόφαση αφορά ένα πολύ μικρό ποσοστό επενδυτών, το πρόγραμμα ανταλλαγής θα αποκτήσει υποχρεωτικό χαρακτήρα και επομένως θα συνιστά “πιστωτικό γεγονός”.Προσθέτουν δε ότι μια αντίθετη γνωμοδότησης της ISDA σε αυτή την περίπτωση θα υπονόμευε την αγορά των CDS, αμφισβητώντας ευθέως τη χρησιμότητά τους ως μέσου προστασίας των επενδυτών.
Υπάρχουν, ωστόσο, και οι φωνές, που επισημαίνουν ότι αναγκάζοντας κανείς την Ελλάδα να πληρώσει τα ασφάλιστρα κινδύνου, θα ενθαρρύνει τους κερδοσκόπους να ποντάρουν στη χρεοκοπία και άλλων κρατών-μελών της Ευρωζώνης και να ασκήσουν νέες αφόρητες πιέσεις αυτές, προκαλώντας ακόμη σοβαρότερα προβλήματα στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Τον τελικό λόγο σε κάθε περίπτωση θα έχει η ISDA.
Το κούρεμα των ομολόγων απασχολεί, εν τω μεταξύ, τις τελευταίες ημέρες και την Ιαπωνία. Και τούτο γιατί Ιάπωνες επενδυτές έχουν στην κατοχή τους ελληνικά ομόλογα συνολικής αξίας περίπου 1 δισ. ευρώ, που έχουν εκδοθεί σε γιεν.
Η Shinsei, μία από τις τρεις τράπεζες που διαχειρίζεται τα εν λόγω ομόλογα, σε ανακοίνωσή της επισημαίνει ότι το πρόγραμμα ανταλλαγής δεν θα πρέπει να εφαρμοστεί για τους Ιάπωνες ομολόγους, εξαιτίας χρονικών περιορισμών και νομικών απαιτήσεων, που ισχύουν στην Ιαπωνία. Προσθέτει, ωστόσο, ότι “η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να υποσχεθεί οτιδήποτε αυτή τη στιγμή”.
Πλήρης κάλυψη των δανειακών αναγκών μέχρι το 2014
Σύμφωνα με μελέτη της Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης της Eurobank, η συνολική χρηματοδότηση της Ελλάδας από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης EFSF και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (την οποία προβλέπει η νέα δανειακή σύμβαση για την περίοδο 2012 – 2014) ανέρχεται σε περίπου 170 δισ. ευρώ και αναλύεται σε:
α) νέα κεφάλαια ύψους 130 δισ. ευρώ από τους επίσημους πιστωτές της χώρας,
β) αδιάθετους πόρους ύψους 34 δισ. ευρώ από το πρώτο πρόγραμμα στήριξης,
γ) επιπλέον κεφάλαια ύψους περίπου 6 δισ. ευρώ που προκύπτουν από τις αποφάσεις του Eurogroup της 21ης Φεβρουαρίου για την ταχύτερη αποκλιμάκωση του λόγου δημοσίου χρέους – ΑΕΠ και την επίτευξη του αντίστοιχου στόχου 120,5% το 2020.
Στα ποσά που προαναφέρθηκαν θα πρέπει επίσης να συνυπολογιστεί επιπλέον χρηματοδότηση, ύψους τουλάχιστον 60 δισ. ευρώ για την περίοδο 2012 – 2014, η οποία προκύπτει από τη μείωση των δημοσίων δαπανών για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων μέσω του PSI.
Τα θετικά αποτελέσματα που θα προκύψουν είναι η πλήρης κάλυψη των δανειακών αναγκών της γενικής κυβέρνησης την περίοδο 2012 – 2014 και η δραστική μείωση των δανειακών αναγκών της γενικής κυβέρνησης την περίοδο 2015-2020 σε επίπεδα κάτω των 50 δισ. ευρώ (σωρευτικά), σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Eurobank. Δυνητικά, η ανάγκη αυτή θα μπορούσε να καλυφθεί εν μέρει από ένα συνδυασμό νέων χρηματοδοτικών πόρων που ενδεχομένως συμπεριλάμβανε, μεταξύ άλλων, αυξημένα έσοδα από την εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας, πέραν αυτών που προβλέπει η τελευταία έκθεση της τρόικα για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.
Η επαρκής κάλυψη των δανειακών αναγκών θα μπορούσε να εξαλείψει για μεγάλη χρονική περίοδο την αναγκαιότητα επιστροφής της χώρας στις διεθνείς αγορές με σκοπό την άντληση ρευστότητας μέσω της έκδοσης μεσομακροπρόθεσμων τίτλων.
Αναφορικά με τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους, το νέο πακέτο στήριξης αναμένεται να έχει ως θετικές επιπτώσεις τη μείωση του δημοσίου χρέους κατά 107 δισ. ευρώ λόγω του PSI και τη σωρευτική μείωση των δαπανών για την εξόφληση τόκων επί του δημοσίου χρέους κατά 98 δισ. ευρώ (ή κατά 4,7 μονάδες του ΑΕΠ ετησίως κατά μέσο όρο) την περίοδο 2012-2020, σύμφωνα με την Eurobank.
O στόχος για μείωση του λόγου χρέους ΑΕΠ στο 120,5% το 2020 είναι επιτεύξιμος, αναφέρει η μελέτη της Eurobank εφόσον υλοποιηθεί η πιστή εφαρμογή του νέου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Δημοπρασία εντόκων την Τρίτη
Δημοπρασία εντόκων γραμματίων εξάμηνης διάρκειας προγραμμάτισε για την προσεχή Τρίτη 6 Μαρτίου ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους
Το ύψος της δημοπρασίας είναι 875 εκατ. ευρώ, αλλά με την αποδοχή των μη ανταγωνιστικών προσφορών το μέγιστο ποσό που μπορεί να αντλήσει φτάνει σε 1,4 δισ. ευρώ.
Οι λήξεις εντόκων εξάμηνης διάρκειας εντός του Μαρτίου είναι 1,6 δισ. ευρώ, ενώ λήγουν επίσης και τρίμηνης έντοκα γραμμάτια ύψους 1,46 δισ. ευρώ.
Παράλληλα με τη δημοπρασία, το υπουργείο Οικονομικών παρέχει τη δυνατότητα σε φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες αποταμιευτές) να προμηθευτούν τα εξάμηνα έντοκα με αφορολόγητη απόδοση, υπό την προϋπόθεση ότι θα διακρατηθούν μέχρι τη λήξη τους και θα αποκτηθούν:
– Μέσω δημόσιας εγγραφής από Δευτέρα έως και Τετάρτη 7 Μαρτίου 2012, σε οποιαδήποτε Τράπεζα ή Χρηματιστηριακή εταιρεία, με ανώτατο ποσό ονομαστικής αξίας για κάθε φυσικό πρόσωπο τα 15.000 ευρώ. Η τιμή διάθεσης θα είναι η τιμή της τελευταίας προσφοράς που γίνεται δεκτή στη δημοπρασία (cut-off price).
– Εντός πέντε εργάσιμων ημερών μετά την ημερομηνία διακανονισμού δηλαδή μέχρι και την Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012, για απεριόριστα ποσά αλλά στην τιμή που καθορίζουν οι Τράπεζες και οι Χρηματιστηριακές εταιρείες.
Ενδιαφέρον θα έχει η ανταπόκριση των ιδιωτών φυσικών προσώπων, για την απόκτηση εντόκων γραμματίων, μετά το “κούρεμα” των ιδιωτών που κατέχουν ομόλογα.
