Προβάδισμα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις φαίνεται ότι δίνει η πράσινη στρατηγική. Μάλιστα σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου «ΜΜΕ, αποδοτικότητα των πόρων και “πράσινες” αγορές», το 37% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της ΕΕ έχουν τουλάχιστον έναν «πράσινο» εργαζόμενο, πλήρους ή μερικής απασχόλησης.
Οι «πράσινες» θέσεις εργασίας δημιουργούνται κυρίως στις ΜΜΕ (Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις) σε αντίθεση με τις μεγάλες εταιρείες: το 2012 ένας στους 8 εργαζομένους σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχε «πράσινη» θέση εργασίας, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13% όλων των θέσεων εργασίας στις ΜΜΕ (στις μεγάλες εταιρείες τα αντίστοιχα αριθμητικά στοιχεία είναι 1 στους 33, ποσοστό που αναλογεί στο 3% όλων των θέσεων εργασίας σε μεγάλες εταιρείες). Οι «πράσινες» θέσεις εργασίας στις ΜΜΕ εκτιμάται ότι θα αυξηθούν σημαντικά και θα φτάσουν το 35% τα προσεχή δύο χρόνια.
Η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου αποκαλύπτει επίσης άλλες ανεκμετάλλευτες δυνατότητες προς αυτήν την κατεύθυνση που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από τις ΜΜΕ.
Για παράδειγμα, λιγότερο από το ένα τέταρτο των ΜΜΕ αξιοποιούν την ενιαία αγορά για οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες. Η γραφειοκρατία θεωρείται ένα από τα εμπόδια: το 20% των ΜΜΕ λένε ότι θα τους ήταν ευκολότερο να κάνουν οικολογικές επενδύσεις, αν οι διασυνοριακές διοικητικές και νομικές διαδικασίες δεν ήταν τόσο πολύπλοκες.
Οι ΜΜΕ στους «πράσινους» κλάδους της οικονομίας ωριμάζουν επίσης. Τρεις στις πέντε (61%) των ΜΜΕ που πωλούν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες δραστηριοποιούνται στις «πράσινες» αγορές για περισσότερα από τρία χρόνια σε σύγκριση με το 52% στις ΗΠΑ. Τα τρόφιμα και ποτά (25%) και ο ηλεκτρονικός και μηχανολογικός εξοπλισμός και μηχανήματα (23%) είναι τα πιο ευπώλητα οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες από ΜΜΕ στην ΕΕ.
«Πράσινες» ΜΜΕ: δυνατές στην εθνική αγορά, αλλά αδύναμες στο εξωτερικό
Οι «πράσινες» αγορές για τις ΜΜΕ στην ΕΕ εξακολουθούν να είναι κυρίως εγχώριες. Το 87% των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε οικολογικές επιχειρήσεις (ή στην «πράσινη» οικονομία) λειτουργούν στις εθνικές τους αγορές. Λιγότερο από το ένα τέταρτο των ΜΜΕ αναφέρουν ότι εκμεταλλεύονται τις ευκαιρίες της ενιαίας αγοράς. Αν ληφθεί υπόψη η εκτίμηση ότι στις χώρες BRIC2 θα αναλογεί το 60% περίπου του παγκόσμιου ΑΕΓχΠ έως το 2030, μόνο το 3% των ΜΜΕ στην ΕΕ επιχειρούν να πωλήσουν τα οικολογικά προϊόντα τους ή τις υπηρεσίες τους στην Ασία και τον Νότιο Ειρηνικό και μόνο το 2% στη Λατινική Αμερική.
Η ζήτηση παίζει μεγάλο ρόλο
Σύμφωνα με την έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, ο κύριος λόγος για τις ΜΜΕ στην ΕΕ να πωλούν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες είναι η ζήτηση από τους πελάτες (48%). Σημαντικό ρόλο επίσης διαδραματίζουν οι βασικές αξίες που ενστερνίζονται οι εταιρείες (32%) και η εικόνα τους (30%).
ΟΙ ΜΜΕ μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας και εξοικονομούν πόρους
Το 93% των ΜΜΕ της ΕΕ λαμβάνουν μέτρα για αποδοτικότερη χρησιμοποίηση των πόρων τους. Το 64% των ΜΜΕ εξοικονομούν ενέργεια, το 61% ανακυκλώνουν και το 62% ελαχιστοποιούν τα απόβλητά τους. Το 33% των ΜΜΕ έχουν δώσει υψηλή προτεραιότητα στη βελτίωση της αποδοτικότητας των πόρων.
Μέτρα πολιτικής για να κινηθεί η «πράσινη» ανάπτυξη
Τα οικονομικά κίνητρα θεωρούνται από τις ΜΜΕ ως το καλύτερο μέσο που μπορεί να τις βοηθήσει να γίνουν πιο οικολογικές στον τρόπο λειτουργίας τους και να προσφέρουν πιο οικολογικά προϊόντα και υπηρεσίες.
– Περίπου οι μισές ΜΜΕ (51%) θεωρούν ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις, οι επιδοτήσεις και τα δάνεια είναι τα καλύτερα μέτρα πολιτικής για την υποστήριξη επενδύσεων στον τομέα της αποδοτικότητας της ενέργειας.
-Περίπου οι μισές ΜΜΕ (49%) που ήδη προσφέρουν οικολογικά προϊόντα αναφέρουν ότι τα οικονομικά κίνητρα για την ανάπτυξη προϊόντων θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να βοηθηθεί η επέκταση των οικολογικών προϊόντων τους ή υπηρεσιών.
-Το 31% των ΜΜΕ που σήμερα δεν προσφέρουν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες πιστεύουν και αυτές ότι τα οικονομικά κίνητρα είναι ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουν να αναπτύξουν ένα ευρύ φάσμα οικολογικών προϊόντων ή υπηρεσιών.
Η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών θα εκτοξεύσει τα οικολογικά προϊόντα
Οι τεχνικές συμβουλές και η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών εκτιμάται επίσης ότι μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν τις ΜΜΕ να γίνουν οικολογικότερες.
Τα δύο προσεχή χρόνια, τέσσερις ΜΜΕ στις πέντε (80%) σχεδιάζουν να πάρουν μέτρα για την αποδοτικότητα των πόρων, αλλά μία στις πέντε ΜΜΕ λέει ότι θα ήταν πιο εύκολο αν οι διοικητικές και νομικές διαδικασίες που απαιτούνται για τη λήψη μέτρων δεν ήταν τόσο πολύπλοκες ή δαπανηρές.
-Μία στις τέσσερις (25%) ΜΜΕ δηλώνουν ότι η απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών για τη διαμόρφωση δυναμικού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από διάφορες πηγές, με την εγκατάσταση για παράδειγμα φωτοβολταϊκών, θα είχε ιδιαίτερα αποτελέσματα στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης.
-Περισσότερες πληροφορίες ως προς τις συμβάσεις παροχής ενεργειακών υπηρεσιών και στις εναλλακτικές λύσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας θα βοηθούσαν μία στις τέσσερις (24%) ΜΜΕ να μειώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας.
-Περίπου μία στις πέντε ΜΜΕ που σήμερα δεν προσφέρουν οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες ισχυρίζονται ότι, αν είχαν κάποια βοήθεια στον εντοπισμό δυνητικών αγορών ή πελατών για οικολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες, ίσως εξέταζαν το ενδεχόμενο να εισχωρήσουν στις «πράσινες» αγορές.
Οι δημόσιες συμβάσεις δεν έχουν γίνει ακόμη οικολογικές
Δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί η μετάβαση των δημόσιων συμβάσεων στην «πράσινη οικονομία». Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μόνο το 11% των ΜΜΕ στην ΕΕ έχουν υποβάλει προσφορά σε διαγωνισμό δημόσιων συμβάσεων που περιείχε περιβαλλοντικές απαιτήσεις σε σύγκριση με το αντίστοιχο ποσοστό μεγάλων εταιρειών που είναι 16%.