Γιατί έρχονται στην Eλλάδα τα στελέχη της Kομισιόν
• Στο «μικροσκόπιο» της E.E. Aνταγωνισμού οι παράνομες χορηγήσεις σε υπό πώληση εταιρίες
• H ανάγκη εναρμόνισης με το ευρωπαϊκό δίκαιο
• Έρευνα για EYΔAΠ, EYAΘ, OΔIE, Kαζίνο Πάρνηθας και Eγνατία
«Φύλλο και φτερό» θα κάνει τις κρατικές ενισχύσεις που έχουν παρασχεθεί σε εταιρίες που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, κλιμάκιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού, που έρχεται στη χώρα μας την επόμενη εβδομάδα για αυτόν τον σκοπό.
Τα στελέχη της Κομισιόν θα εξετάσουν εάν υπάρχουν περιπτώσεις χορήγησης παράνομης κρατικής ενίσχυσης στις υπό αποκρατικοποίηση επιχειρήσεις, οι οποίες θα πρέπει να ανακτηθούν ενόψει των αποκρατικοποιήσεων, που αναμένεται να γίνουν το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Και αυτό, διότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων οφείλει να είναι πλήρως εναρμονισμένο με το ευρωπαϊκό δίκαιο και δεν είναι λίγες οι φορές που πολλές περιπτώσεις έχουν σκοντάψει στο ευρωπαϊκό δίκαιο, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Ολυμπιακής. Στο «μικροσκόπιο» των εμπειρογνωμόνων θα μπουν ο ΟΠΑΠ, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ, ο ΟΔΙΕ, το Καζίνο Πάρνηθας και η Εγνατία Οδός, με δεδομένο ότι το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων απαιτείται να υλοποιηθεί σε πλήρη συμμόρφωση με τις κοινοτικές επιταγές και το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Το τελευταίο διάστημα έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές συσκέψεις στο Υπουργείο Οικονομικών σχετικά με τις ενστάσεις της ευρωπαϊκής επιτροπής σε μικρά ή μεγάλα θέματα που εντοπίζονται στη διαδικασία των αποκρατικοποιήσεων. Η αποκρατικοποίηση του ΟΠΑΠ συγκεντρώνει τις βασικότερες ενστάσεις σε ό,τι αφορά πιθανή αθέμιτη ενίσχυση του οργανισμού, τόσο με την υπόθεση της επέκτασης του μονοπωλίου του κατά 10 χρόνια, όσο και με την απευθείας ανάθεση της άδειας εκμετάλλευσης των 35.000 παιγνιομηχανών (VLTs).
Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων είναι ότι όλα σχεδόν τα προς αποκρατικοποίηση περιουσιακά στοιχεία βαρύνονται με κρατικές ενισχύσεις. Πέρα από τον ΟΠΑΠ, όλες οι άμεσα επικείμενες ιδιωτικοποιήσεις επιχειρήσεων -π.χ. ΕΛΤΑ, ΟΔΙΕ, ΔΕΠΑ, Καζίνο Πάρνηθας κ.ά.- βαρύνονται με κάποιου είδους κρατική ενίσχυση.
Προβλήματα εντοπίζονται και στην αποκρατικοποίηση του ΟΔΙΕ, καθώς η Κομισιόν δε συμφωνεί με την πρόταση του ΤΑΙΠΕΔ για διακριτή πώληση των δύο περιουσιακών στοιχείων του ΟΔΙΕ, δηλαδή του Ιπποδρομιακού Στοιχήματος και των ακινήτων που διαθέτει η εταιρία. Ακόμα και για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ που έχει μπει στη δεύτερη φάση παρατηρούνται κωλύματα, καθώς η επιχείρηση και σε αυτή την περίπτωση βαρύνεται με κρατική ενίσχυση, για την οποία αναζητείται σχέδιο που να τη δικαιολογεί.
Eπιτάχυνση ζητά ο Mπαρόζο
Στον αντίποδα, η Κομισιόν με την έκθεση που δημοσιοποίησε ο πρόεδρος της Επιτροπής Μανουέλ Μπαρόζο ζητάει ταχύτατη ιδιωτικοποίηση των τομέων ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου εντός του χρόνου. Στην έκθεση Μπαρόζο υπογραμμίζεται ότι «στον τομέα της ενέργειας κυριαρχούν λίγες κρατικές επιχειρήσεις με χαμηλή παραγωγικότητα, οι οποίες εξακολουθούν να έχουν μια οιονεί μονοπωλιακή θέση στην αγορά» και «η συνολική απόδοση της ηλεκτροπαραγωγής είναι από τις χαμηλότερες της Ευρώπης, η Ελλάδα συνεχίζει να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα ορυκτά καύσιμα (το μεγαλύτερο μέρος της ηλεκτροπαραγωγής βασίζεται στο λιγνίτη), και τα περισσότερα νησιά παραμένουν απομονωμένα χωρίς διασυνδέσεις και εξαρτώνται από γεννήτριες ντίζελ και πετρέλαιο».
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο σχέδιο «Ήλιος», λέγοντας ότι θα μπορούσε να δώσει το έναυσμα για μια πραγματικά ολοκληρωμένη αγορά ενέργειας από ΑΠΕ, βοηθώντας ταυτόχρονα στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Στον τομέα του φυσικού αερίου, η έκθεση μιλά για τη γεωπολιτική και στρατηγική θέση της Ελλάδας, τη δυνατότητα μετατροπή της σε κόμβο αερίου -«είναι ευρωπαϊκή πύλη των ποσοτήτων που παράγονται σε Κασπία και Αν. Ευρώπη»- με προϋπόθεση τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων αποθήκευσης αερίου και των δικτύων αγωγών, όσο και οι επενδύσεις σε νέα έργα κατασκευής αγωγών.
O Mητρόπουλος… προγραμματίζει
Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, ο επικεφαλής του Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων κ. Κ Μητρόπουλος έχει δηλώσει ότι μέχρι τις εκλογές θα πρέπει να αναμένεται η έναρξη αποκρατικοποίησης του ΟΠΑΠ και αμέσως μετά μέχρι τον Μάιο, η έναρξη της αποκρατικοποίησης των ΕΛΠΕ.
Αντίθετα καθυστερεί η αποκρατικοποίηση των ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ, η οποία μετατίθεται χρονικά για το δεύτερο εξάμηνο του έτους. «Αγκάθι» επίσης παραμένει η επίλυση του θέματος των συμβάσεων παραχώρησης των αυτοκινητροδρόμων, για το οποίο ο κ. Μητρόπουλος έχει πει ότι δίνει πιθανότητα 65% για την επίλυσή του μέχρι τέλος του έτους. Στο ίδιο πλαίσιο ανέφερε πάντως ότι «για πρώτη φορά οι παραχωρησιούχοι και το Δημόσιο συζητάνε με αριθμούς». Τέλος, σε ό,τι αφορά τους στόχους του προγράμματος για το 2012, ο κ. Μητρόπουλος χαρακτηρίζει επιτεύξιμο τον στόχο της άντλησης 3 δισ. ευρώ.
Πάντως, μέχρι στιγμής, κρίνεται αρκούντως ικανοποιητικό το ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για τις λιγοστές αποκρατικοποιήσεις που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται. Το πιο μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον εντοπίζεται στην αποκλειστική άδεια εκμετάλλευσης των Κρατικών Λαχείων, τη ΔΕΠΑ και φυσικά το Ελληνικό. Είναι χαρακτηριστικό ότι με τις αποκρατικοποιήσεις συμφωνεί η πλειοψηφία των πολιτών.
Σε δημοσκόπηση που διεξήγαγε η MRB για λογαριασμό του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου, υπέρ της αξιοποίησης του Ελληνικού τάσσεται το 77% των ερωτηθέντων, υπέρ της πώλησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ το 65%, υπέρ της αξιοποίησης των αεροδρομίων το 62%, των λιμανιών το 55%, της πώλησης του ΟΔΙΕ το 58%, του ΟΠΑΠ το 55%, της ΔΕΠΑ το 54%, της ΔΕΗ το 53%, των ΕΛΤΑ το 50% και των ΕΥΔΑΠ-ΕΥΔΑΘ το 47%.