Στο πρότυπο της αμερικανικής Οικονομικής Αστυνομίας, υιοθετώντας την δομή και τον τρόπο δράσης της, το Υπουργείο Οικονομικών προχωρά στην σύσταση Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων, προκειμένου να εφαρμοστούν οι αλλαγές στην φορολόγηση και τον τρόπο πραγματοποίησης των φορολογικών ελέγχων που έχουν ήδη εξαγγελθεί.
Οι «αδιάφθοροι» αναμένεται να εμφανιστούν πρώτα στην Αττική, και σε δεύτερη φάση στην Θεσσαλονίκη. Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο γενικότερο σχέδιο που έχει εκπονηθεί και προβλέπει ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός θα πρέπει να απεγκλωβιστεί από τις αγκυλώσεις του παρελθόντος, να λειτουργεί ανεξάρτητα χωρίς δεσμεύσεις πολιτικές ή οικονομικές, ώστε να μπορεί να αποδίδει άμεσα αποτελέσματα και να μην μπαίνουν οι υποθέσεις στα συρτάρια. Από την άλλη πλευρά βέβαια βασική επιδίωξη είναι να περιοριστούν τα φαινόμενα διαφθοράς, να μπει “φρένο” στα φακελάκια και να γίνουν ουσιαστικά βήματα στην είσπραξη των φόρων και χρεών.
Έτσι, μετά τη λειτουργία του Τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων στον Νομό Αττικής, που τις αμέσως επόμενες ημέρες αναλαμβάνει δράση, με βάση το σχέδιο που έχει εκπονηθεί θα λειτουργεί -έως τις 16 Μαΐου- και η υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων της Θεσσαλονίκης.
Έλεγχος του «πόθεν έσχες»
Αξίζει να σημειωθεί ότι και η σύσταση της Εσωτερικής Αστυνομίας γίνεται ύστερα από απαίτηση της τρόικας, με στόχο να διενεργούνται στοχευμένοι έλεγχοι στο “πόθεν έσχες” των υπαλλήλων του υπουργείου Οικονομικών οι οποίοι πρέπει να υποβάλλουν και κάθε χρόνο δήλωση περιουσιακής κατάστασης.
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών προχωρούν στην ενεργοποίηση του Τμήματος Εσωτερικών Υποθέσεων με στόχο τον αυστηρό έλεγχο των εφοριακών και τελωνειακών υπαλλήλων – κυρίως των ελεγκτών- και την αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το νέο σώμα θα λειτουργεί στα πρότυπα του TIGTA των HΠA, το οποίο ελέγχει τους “ράμπο” της αμερικανικής Οικονομικής Αστυνομίας (του γνωστού IRS).
Οι δράσεις
Tο νέο σώμα αδιάφθορων θα έχει συγκεκριμένα αντικείμενο, αφού με βάση το σχέδιο του υπουργείου θα μπορεί:
– Να ελέγχει την περιουσιακή κατάσταση και το «πόθεν έσχες» των γενικών διευθυντών, διευθυντών, προϊσταμένων, ελεγκτών, εφοριακών και τελωνειακών υπαλλήλων. Για το λόγο άλλωστε αυτό, όλοι οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών θα υποχρεούνται να υποβάλουν στην υπηρεσία τους δήλωση περιουσιακής κατάστασης.
– Να διενεργεί προκαταρτικές έρευνες, ένορκες διοικητικές εξετάσεις και ανακρίσεις για πειθαρχικά παραπτώματα που αφορούν απάτες, κακοδιοίκηση, διαφθορά, χρηματισμό, παραβίαση δικαιωμάτων των φορολογούμενων, εκβιασμών των φορολογούμενων.
– Να αξιολογεί και να επανελέγχει μεγάλες φορολογικές υποθέσεις που έχουν ήδη ελεγχθεί από τους ελεγκτές.
Επισημαίνεται ότι το κυβερνητικό σχέδιο για το χτύπημα της φοροδιαφυγής με βάση την αμερικανική συνταγή του IRS προβλέπει ακόμη:
– Έλεγχο των επώνυμων φορολογουμένων με μεγάλη οικονομική και κοινωνική επιφάνεια,
– Έλεγχο των εισοδημάτων όχι μόνο με τις διασταυρώσεις στοιχείων, αλλά και την αξιοποίηση πληροφοριών από την προσωπική ζωή και τον στενό επαγγελματικό κύκλο των φορολογουμένων,
– Παρακολούθηση του τρόπου ζωής των υπόπτων για φοροδιαφυγή προσώπων και συγκέντρωση στοιχείων για αγορές αγαθών μεγάλης αξίας,
– Έλεγχο των ισολογισμών των επιχειρήσεων για να διαπιστωθεί αν τα τελικά αποτελέσματα βρίσκονται μέσα στις αρχικές προβλέψεις τους.
Ηλεκτρονικό φακέλωμα
‘Ένα από τα “όπλα” για τον εντοπισμό των πραγματικών εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών είναι η πλήρης ηλεκτρονική διασύνδεση που προωθεί μετά τις 20 Αυγούστου η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων με τις δημόσιες υπηρεσίες και φορείς, ασφαλιστικά ταμεία, πολεοδομίες και άλλους οργανισμούς, έτσι ώστε η Εφορία να μπορεί να εντοπίζει τις αμοιβές που εισπράττουν γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί και άλλοι ελεύθεροι επαγγελματίες και στη συνέχεια να τις διασταυρώνει με τα δηλωθέντα εισοδήματα.
Στο πλαίσιο εξάλλου αυτό έχει ήδη αποφασιστεί τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα, καθώς και τα ιδρύματα πληρωμών να διαβιβάζουν στη Γ.Γ.Π.Σ. στοιχεία που αφορούν σε:
α) δάνεια προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις (στεγαστικά, καταναλωτικά κ.λπ.),
β) υπόλοιπο και κινήσεις λογαριασμών, ενεργών ή μη, που άνοιξαν ή έκλεισαν.
γ) κάθε άλλο στοιχείο αναγκαίο στις διαδικασίες βεβαίωσης και είσπραξης του φόρου καθώς και στις διαδικασίες του ελέγχου και των διασταυρώσεων.
Για επιτάχυνση μάλιστα των διαδικασιών βεβαίωσης και είσπραξης των φόρων, καθώς και του ελέγχου και των διασταυρώσεων από τα Πιστωτικά Ιδρύματα θα διαβιβάζονται:
α) Ύπαρξη επενδυτικών χαρτοφυλακίων (ενδεικτικά αναφέρονται: αμοιβαία κεφάλαια, μετοχές, παράγωγα, ομόλογα, προϊόντα εφάπαξ καταβολής, επενδύσεις σε χρυσό ή ασήμι κ.λπ.),
β) Κίνηση επενδυτικών χαρτοφυλακίων (ενδεικτικά αναφέρονται: αμοιβαία κεφάλαια, μετοχές, παράγωγα, ομόλογα κ.λπ.),
γ) Ύπαρξη θυρίδων,
δ) Αγορά χρυσών λιρών και ράβδων χρυσού.
Βάση δεδομένων
Σε κάθε περίπτωση πάντως η αρχή για την καθιέρωση του νέου συστήματος ελέγχων θα γίνει με την υποχρέωση όλων των φορολογουμένων να δηλώσουν, εκτός απροόπτου από το επόμενο έτος, στην Εφορία τα εισοδήματα από κάθε πηγή, όλα τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία και τις δαπάνες διαβίωσης, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα πλήρες ηλεκτρονικό αρχείο με όλα τα στοιχεία για κάθε φορολογούμενο, τα οποία θα περνούν από το κόσκινο των διασταυρώσεων για να εντοπιστούν αποκλίσεις ανάμεσα στα δηλωθέντα εισοδήματα και τις δαπάνες διαβίωσης και αγορών μεγάλης αξίας περιουσιακών στοιχείων.
Kαι οι συγγενείς στο στόχαστρο
Το σχέδιο των “Αδιάφθορων” πάντως δεν πρόκειται να περιοριστεί μόνο στο Υπουργείο Οικονομικών, αλλά θα επεκταθεί και στις πολεοδομίες και στον χώρο της Υγείας, όπου “ανθεί” η φοροδιαφυγή, ενώ για να υπάρχουν αποτελέσματα έχει ήδη αποφασιστεί να μπαίνουν στο “μικροσκόπιο” ακόμη και οι συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού των υπαλλήλων.
Ανώτατα στελέχη του Υπουργείου Οικονομικών ανέφεραν ότι η καθολική εφαρμογή του συγκεκριμένου μέτρου ειδικά στους υπαλλήλους που δουλεύουν στους ανωτέρω χώρους θα αποδώσει “καρπούς”, μόνο στην περίπτωση που θα υπάρχει η δυνατότητα διασταύρωσης των περιουσιακών τους στοιχείων με αυτά που κατέχουν οι συγγενείς τους, προκειμένου να αποκλειστεί και η δυνατότητα μεταβίβασής τους.
Δεν είναι άλλωστε λίγες, όπως υπογραμμίζουν, οι περιπτώσεις που σήμερα κάποιος μεταβιβάζει στα παιδιά του, ή στους ηλικιωμένους γονείς του, περιουσιακά στοιχεία για να αποφύγει την “τσιμπίδα” των τεκμηρίων.
Βασικός εξάλλου στόχος του “πόθεν έσχες”, όπως υπογραμμίζουν τα ίδια στελέχη, είναι να δημιουργηθεί ένα φορολογικό “δίχτυ” για όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις δαπάνες διαβίωσης των φορολογούμενων, ώστε να καταστεί δυνατός ο περιορισμός της φοροδιαφυγής.
Το νέο σύστημα θα είναι αυστηρότερο σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς και καθολικό, γεγονός που σημαίνει ότι θα πιάνει όλους τους φορολογούμενους, ενώ γι αυτό όλα τα φυσικά πρόσωπα θα κληθούν να καταγράψουν σε νέο ειδικό έντυπο όλα περιουσιακά τους στοιχεία, προκειμένου η Εφορία να μπορέσει να σχηματίσει το οικονομικό προφίλ περίπου 8,5 εκατομ. φορολογουμένων.
Σε αυτό το έντυπο, όπως έχει ήδη επισημάνει η “Ν”, θα πρέπει να περιγράφονται αναλυτικά όλες οι αλλαγές στην περιουσιακή κατάσταση του φορολογούμενου οι οποίες επήλθαν την προηγούμενη χρονιά, είτε αφορούν αγοροπωλησίες ακινήτων, τραπεζικές καταθέσεις, τοποθετήσεις σε μετοχές, ομόλογα και αμοιβαία κεφάλαια, συμμετοχές σε εταιρείες οποιασδήποτε νομικής μορφής, ΙΧ αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες, σκάφη αναψυχής, πισίνες, αγορές μέσω πιστωτικών καρτών, δαπάνες για την απόκτηση όλων αυτών των περιουσιακών στοιχείων και έξοδα διαβίωσης, συστάσεις και αυξήσεις κεφαλαίου επιχειρήσεων, αγοροπωλησίες επιχειρήσεων και εν γένει οποιουδήποτε άλλου στοιχείου. Το νέο μάλιστα σύστημα θα ελέγχει την προέλευση των χρημάτων και από περιουσιακά στοιχεία που σήμερα εξαιρούνται από το “πόθεν έσχες”, όπως η πρώτη κατοικία, τα έντοκα γραμμάτια κ.ά.
Eπιστροφές άνω των 50.000
Εξονυχιστικό έλεγχο σε όλες τις επιστροφές φόρου που ξεπερνούν τις 50.000 ευρώ ζήτησαν από το υπουργείο Οικονομικών οι οικονομικοί εισαγγελείς, στο πλαίσιο ελέγχου καταγγελιών για τον τρόπο λειτουργίας του φοροεισπρακτικού μηχανισμού και περιορισμού της διαφθοράς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρώτος ο αναπληρωτής οικονομικός Εισαγγελέας, Σπύρος Μουζακίτης ζήτησε από όλες τις μεγάλες ΔΟΥ της χώρας, τα πλήρη στοιχεία των φακέλων φορολογουμένων, κυρίως νομικών προσώπων, που εμφανίζουν επιστροφές φόρων μεγαλύτερες των 50.000 ευρώ για τη διετία 2010 – 2011.
Στην απόφαση αυτή οδηγήθηκε ο οικονομικός εισαγγελέας, καθώς υπάρχουν στοιχεία για ποσά επιστροφών σε εταιρείες που είναι εντυπωσιακά μεγάλα, φθάνοντας ακόμη και τα 33 εκατομ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν αρχίσει ήδη να καλούνται από τις διωκτικές αρχές εκπρόσωποι εταιρειών, προκειμένου να δώσουν εξηγήσεις για τις υψηλές επιστροφές φόρων που λαμβάνουν προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά.
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω έρευνα ξεκίνησε από τις δηλώσεις του πρώην γενικού γραμματέα πληροφορικών συστημάτων κ. Διομ. Σπινέλλη ο οποίος δημόσια, σε εκδήλωση του ΕΛΙΑΜΕΠ, είχε προβεί σε καταγγελίες για διαφθορά στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό, υποστηρίζοντας ότι ισχύει ο κανόνας του “4 – 4 – 2” ή αλλιώς στο “40% – 40% – 20%”.
Ο εν λόγω κανόνας αφορά στα ποσοστά του 40% για την “έκπτωση” επί του προστίμου που κάνει στο φορολογούμενο ο ελεγκτής, το άλλο 40% που είναι το ποσό που λαμβάνει για τον εαυτό του ο ελεγκτής και το υπόλοιπο 20% που αφορά το τελικό έσοδο που καταλήγει στα κρατικά ταμεία.
