Τον κίνδυνο να χρειασθεί η Ομοσπονδιακή Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) διάσωση από την Κυβέρνηση της χώρας, λόγω της άκρατης αύξησης του ενεργητικού της, σημειώνουν Αμερικανοί οικονομολόγοι. “Θα μπορούσε η Fed να χρεοκοπήσει;” είναι ο τίτλος σημερινού πρωτοσέλιδου δημοσιεύματος του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερ, το οποίο αναφέρεται στις ανησυχίες που υπάρχουν στις ΗΠΑ μετά την άκρατη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Κεντρική Τράπεζα και τις συνεχείς αγορές ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου.
Οι ανησυχίες, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, πηγάζουν από το γεγονός ότι η Fed θα πρέπει σε κάποιο χρονικό σημείο στο μέλλον να αποσύρει τη ρευστότητα τρισεκατομμυρίων δολαρίων που έχει διοχετεύσει για να στηρίξει την ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας μετά τη μεγάλη κρίση του 2008.
Ορισμένοι οικονομολόγοι και αναλυτές της αγοράς έχουν αρχίσει, σύμφωνα με το δημοσίευμα, να σκέπτονται το αδιανόητο: “Θα μπορούσε η υπερήφανη Fed, η πιο ισχυρή Κεντρική Τράπεζα του κόσμου, να γίνει αναξιόχρεη”; Η απάντηση, σχεδόν εξ ορισμού, είναι “όχι”, προσθέτουν οι συντάκτες του δημοσιεύματος, καθώς η Fed έχει τη δυνατότητα να τυπώσει χρήμα κατά βούληση και στην πραγματικότητα το έκανε ήδη με την αγορά περίπου 2 τρις. δολαρίων τιτλοποιημένων τραπεζικών ομολόγων και ομολόγων του αμερικανικού Δημοσίου.
Ωστόσο, είναι αναμφισβήτητο ότι η διεύρυνση του ενεργητικού της σε πρωτοφανή επίπεδα, αφήνει τη Fed ασυνήθιστα εκτεθειμένη σε πιθανές ζημιές, σε μία περίοδο αυξημένου πολιτικού περιορισμού της ανεξαρτησίας της. Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Fed κ. Μπεν Μπερνάνκι θεωρεί ότι ο κίνδυνος ζημιών είναι ελάχιστος, όπως δήλωσε σε σχετική ερώτηση κατά την κατάθεσή του στο Κογκρέσο την περασμένη Παρασκευή.
Η μόνη περίπτωση, είπε, να είναι μεγαλύτερο το παθητικό από το ενεργητικό της Τράπεζας, είναι αν αυξηθούν τα επιτόκια στο πλαίσιο μιας ευημερούσας οικονομίας. Η αλήθεια είναι ότι το 2010, η Fed είχε κέρδος – ρεκόρ από τη διεύρυνση του ενεργητικού της, με αποτέλεσμα να ενισχύσει τα έσοδα του αμερικανικού Δημοσίου κατά 78,4 δις. δολάρια.
Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, οι δυνητικές ζημιές της Fed αυξάνουν την πιθανότητα ότι θα χρειαστεί το Υπουργείο Οικονομικών της χώρας να προχωρήσει σε αύξηση των κεφαλαίων της ή, με άλλη ορολογία, να τη διασώσει.
Ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα κ. Βαρανταραγιάν Χάρι λέει ότι σε κάποιο χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της απόσυρσης της ρευστότητας, η Fed στην πραγματικότητα θα χρεοκοπήσει, τουλάχιστον στα χαρτιά. “Η πιο προφανής στρατηγική εξόδου, όταν ο πληθωρισμός θα αρχίσει να αυξάνεται, είναι να σταματήσει η Fed τις αγορές ομολόγων και να τις αντιστρέψει”, προσθέτοντας ότι “αυτό είναι πιθανό να την αναγκάσει σε μεγάλες ζημιές”.
Ο κ. Χάρι σημειώνει ότι η Fed κατέχει σήμερα 1 τρις. δολάρια ομολόγων του Δημοσίου, τα οποία θα χάσουν το 10% της αξίας τους, αν ο πληθωρισμός αυξηθεί κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες, αφήνοντας τη Fed με μια ζημιά της τάξης των 100 δις. δολαρίων. Αυτό, σημειώνει, θα έχει αρνητικές πολιτικές επιπτώσεις, αλλά δεν θα υπάρξουν οικονομικές συνέπειες, εξ αιτίας της δυνατότητας της Fed να τυπώνει χρήμα.
Για τους περισσότερους αξιωματούχους της Fed, ωστόσο, η ανησυχία για πιθανές μελλοντικές ζημιές είναι πολυτέλεια, σε σύγκριση με τον κίνδυνο που θεωρούν μεγαλύτερο και ο οποίος είναι ότι η αμερικανική οικονομία δεν θα αναπτυχθεί αρκετά, ώστε να βρουν απασχόληση τα 14 εκατομμύρια των ανέργων Αμερικανών.