Η ευνοϊκή μεταχείριση της Ισπανίας, με την κατ’ αρχήν απόφαση του Εurogroup να στηρίξει τη διάσωση τραπεζών της με 100 δισ. ευρώ, ανοίγει δρόμο για διεκδίκηση αλλαγών στα μνημόνια της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Κι αυτό, διότι η Ισπανία θα υπογράψει μνημόνιο χωρίς πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, ενώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) θα συμμετέχει στη διαδικασία με εποπτικό-συμβουλευτικό ρόλο, δεν θα συνεισφέρει στη στήριξη και φυσικά δεν θα συναποφασίζει για τις δόσεις.
Η ιρλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει κι αυτή ανάλογη μεταχείριση, καθώς όταν είχε ζητήσει στήριξη για τη διάσωση των τραπεζών της, οι εταίροι την υποχρέωσαν σε μνημόνιο με σκληρά δημοσιονομικά μέτρα, δίνοντας επίσης καθοριστικό ρόλο στο ΔΝΤ. Βελτιώσεις στο μνηνόνιό της θα ζητήσει και η πορτογαλική κυβέρνηση.
Η ελληνική περίπτωση έχει τις δικές τις ιδιαιτερότητες. Η πολιτική κατάσταση στη χώρα έχει εκτροχιάσει το δεύτερο μνημόνιο, που σημαίνει ότι εκ των πραγμάτων θα πρέπει να γίνει μια νέα διαπραγμάτευση.
Οι αξιωματούχοι της Κομισιόν, οι εταίροι της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ θα περιμένουν να δουν κατ΄αρχήν εάν η νέα κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να τηρήσει τις δεσμεύσεις που προβλέπονται στο μνημόνιο σχετικά με τους δημοσιονομικούς στόχους, τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις. Εάν η κυβέρνηση περάσει το πρώτο τεστ με επιτυχία, τότε είναι σαφές ότι θα αρχίσει μια συζήτηση για το πώς θα μπορέσει η χώρα να εφαρμόσει το πρόγραμμα και ταυτόχρονα να βγει από την ύφεση.
Οι εταίροι έχουν συνειδητοποιήσει ότι ο ελληνικός λαός δεν αντέχει πλέον την επιβολή άλλων εισπρακτικών μέτρων, και πως θα πρέπει να βρεθεί τρόπος, ώστε η δημοσιονομική προσαρμογή να γίνει με αργότερο ρυθμό και κυρίως να συνδυαστεί με ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο ότι η Κομισιόν πρότεινε να δοθεί πρόσθετος χρόνος 12 μηνών στην Ισπανία για τη δημοσιονομική προσαρμογή, μπορεί να κάνουν το ίδιο και με την Ελλάδα. Θα μπορούσαν επίσης να δεχθούν περαιτέρω μείωση των επιτοκίων της νέας δανειακής συμφωνίας, καθώς και επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής.
Μέριμνα και για το κακό σενάριο…
Οι εταίροι προετοιμάζονται και για το κακό σενάριο, που θα είναι η άρνηση της νέας κυβέρνησης να εφαρμόσει το μνημόνιο. Στην περίπτωση αυτή θα σταματήσει ακαριαία, όπως αναφέρουν στις Βρυξέλλες, η στήριξη της χώρας. Θα το κάνουν για λόγους αξιοπιστίας της ίδιας της Ευρωζώνης, αλλά και ουσίας γιατί εάν συνεχίσουν να στηρίζουν μια χώρα που αρνείται να τηρήσει τις δικές της δεσμεύσεις, τότε θα καταρρεύσουν όλες οι αποφάσεις που λήφθηκαν τους τελευταίους μήνες στο πλαίσιο της νέας οικονομικής διακυβέρνησης.
Ο Γάλλος Πρόεδρος, που έχει κρατήσει πολύ θετική στάση έναντι της χώρας μας το είπε ευθέως, ότι δηλαδή εάν η Ελλάδα δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις, υπάρχουν χώρες που θα θεωρήσουν άκυρη τη δανειακή σύμβαση. Μια τέτοια εξέλιξη στην ουσία υποχρεώνει την Ελλάδα να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη.
Με εξαίρεση πολιτικές δυνάμεις στη Γερμανία και σε κάποιες μικρομεσαίες χώρες, όπως η Ολλανδία, η Φινλανδία και η Σλοβακία, η συντριπτική πλειονότητα των εταίρων θέλει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, εάν οι επιλογές μας σηματοδοτούν την έξοδο δεν πρόκειται να μας κρατήσουν με το ζόρι. Μια ελληνική αποχώρηση θα έχει μεγάλο κόστος και για την Ευρωζώνη, αλλά δεν θεωρείται πλέον καταστροφική όσο θα ήταν πριν από ένα χρόνο, γιατί στο διάστημα που μεσολάβησε ενισχύθηκε ο αμυντικός μηχανισμός της Ευρωζώνης.
