Ξεχάστε το Χ.Α., όπως το ξέρατε! Μέχρι τον Μάρτιο, σύμφωνα με πληροφορίες, το Χ.Α. θα προσφέρει δωρεάν συναλλαγές προκειμένου να προωθήσει τη νέα υπηρεσία του, γνωστή και ως X-Net, έμπενευσης του νυν προέδρου του Χ.Α. κ. Σ. Λαζαρίδη. Ήδη, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μέχρι τώρα 22 μέλη του Χ.Α. έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για το XNET εκ των οποίων 4 τραπεζικά ιδρύματα. Τα μέλη δουλεύουν στο να ενεργοποιηθούν στο περιβάλλον XNET μέσα στην επόμενη χρονική περίοδο.
Το σύστημα Χ-Net, η υλοποίηση του οποίου καθυστέρησε σημαντικά, αφού η σκέψη γεννήθηκε το 2003, δεν είναι απλώς ένα νέο προϊόν, αλλά αποτελεί -ειδικά αυτή την περίοδο- και διέξοδο στην επενδυτική απραγία του ελληνικού χρηματιστηρίου, καθώς επιτρέπει στα μέλη του Χ.Α. να αγοράζουν και να πουλάνε μετοχές που είναι υπό διαπραγμάτευση σε ξένα χρηματιστήρια.
Μέσω του Χ-Net θα γίνονται, εκτός από την εκτέλεση των εντολών, η εκκαθάριση και ο διακανονισμός των διασυνοριακών συναλλαγών, δηλαδή σημαντικές διαδικασίες, που μέχρι σήμερα γίνονταν μόνο μέσω μεγάλων επενδυτικών τραπεζών και αύξαναν το κόστος των διασυνοριακών συναλλαγών.
Το εάν θα πετύχει ή όχι θα εξαρτηθεί από την «ανταγωνιστικότητά» του έναντι άλλων εναλλακτικών προϊόντων. Εάν δηλαδή το πακέτο των υπηρεσιών θα έχει κόστος ανταγωνιστικό, έτσι ώστε μία χρηματιστηριακή ή μία τράπεζα να περάσει τις εντολές του πελάτη της μέσω του Χ-Net και όχι μέσω μιας άλλης πλατφόρμας συναλλαγών, οι οποίες -και αυτό πρέπει να σημειωθεί- χρησιμοποιούνται από ολοένα και περισσότερες εταιρείες, αφού το Χ-Net καθυστερούσε να βγει στην αγορά.
Το Χρηματιστήριο απέστειλε τις προηγούμενες ημέρες στα μέλη του υλικό ενημέρωσης για το σύστημα και περιμένει απαντήσεις για το εάν ενδιαφέρονται να ενταχθούν σε αυτό.
Οι αγορές που υποστηρίζει είναι οι αναπτυγμένες στην Ευρώπη και Αμερική και οι γειτονικές υπό ανάπτυξη, όπως Ρουμανία, Βουλγαρία, Σερβία, ΠΓΔΜ, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Ιορδανία, Αίγυπτος και Αλβανία.
Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες που θα προσφέρει στα μέλη και κατ’ επέκταση στους πελάτες τους, θα είναι αναλυτικά οι εξής:
*Εκτέλεση εντολών (υπηρεσία Xorder).
*Αναμετάδοση πληροφορίας ξένων αγορών (υπηρεσία InBroker/InBroker+): από το Χρηματιστηριακό Κέντρο Θεσσαλονίκης (ΧΚΘ).
*Ανάληψης/διαχείρισης κινδύνου και γνωστοποίησης υποχρεώσεων διακανονισμού (υπηρεσία Xsettle): από τη νέα εταιρεία του Ομίλου που στο πλαίσιο του έργου διαχωρισμού των υπηρεσιών post-trading θα λειτουργήσει ως Εκκαθαριστικός Οίκος (Clearing House) για τις συναλλαγές της αγοράς αξιών Χ.Α.
*Διακανονισμού και θεματοφυλακής (υπηρεσία Investor CSD): από την εταιρεία Ελληνικά Χρηματιστήρια (ΕΧΑΕ) ως Αποθετήριο (CSD), η οποία σε συνεργασία με Τράπεζα Χρηματικού Διακανονισμού (Settlement Bank) για πληρωμές σε ξένο νόμισμα, θα λειτουργεί ως Global Custodian για τα μέλη στις υποστηριζόμενες αγορές ΧΝΕΤ.
Πώς λειτουργεί
Έστω ότι ένας επενδυτής αγοράζει μέσω του Χρηματιστή του και των υπηρεσιών ΧΝΕΤ μετοχές της ΒΜW. Τα βήματα που θα ακολουθηθούν είναι :
*Το μέλος του ΧΑ μέσω των εργαλείων που του παρέχει η υπηρεσία X-order και είναι τα ίδια με αυτά που χρησιμοποιεί για τις συναλλαγές στο ΧΑ, αποστέλλει την εντολή στον συνεργαζόμενο με το ΧΝΕΤ ξένο Broker (X-order agent) γiα την αγορά των μετοχών της BMW. Ο X-order agent εκτελεί τη συναλλαγή και στέλνει επιβεβαίωση για την εκτέλεση της συναλλαγής στο Μέλος του ΧΑ που τη λαμβάνει αυτόματα στα συστήματά του.
*Στο τέλος της ημέρας οι συναλλαγές που εκτελέστηκαν φορτώνονται στο ΣΑΤ και αρχίζει η διαδικασία εκκαθάρισης και διακανονισμού όπως ακριβώς γίνεται και για τις Ελληνικές αξίες, αλλά σύμφωνα απάντα με τον κύκλο εκκαθάρισης και τους χρονισμούς που ισχύουν για την ξένη αγορά.
*Ο Χειριστής γνωστοποιεί στο ΣΑΤ τον αρ. λογαριασμού του επενδυτή που αγόρασε τις μετοχές
*Την ημέρα διακανονισμού, που στην περίπτωση της Γερμανίας είναι η δεύτερη μέρα μετά την ημερομηνία συναλλαγής (Τ+2), και μέχρι τις 14:00, που είναι το όριο χρόνου που ισχύει για την Γερμανία, ο χειριστής καταθέτει τα χρήματα που αντιστοιχούν για την αγορά αυτή στον χρηματικό λογαριασμό του στην ΤΤΕ που χρησιμοποιείται και για την Ελληνική αγορά.
*Η ΕΧΑΕ μεταφέρει τα χρήματα αυτά στο δικό της χρηματικό λογαριασμό στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληρωμών Target2 και αποστέλλει στο Γερμανικό αποθετήριο τη σχετική οδηγία διακανονισμού της αγοράς.
*Το Γερμανικό αποθετήριο μεταφέρει τα χρήματα από το Target 2 χρηματικό λογαριασμό της ΕΧΑΕ και αποδίδει της μετοχές της BMW που αγοράστηκαν από τον επενδυτή.
*Με την ολοκλήρωση του διακανονισμού το Γερμανικό αποθετήριο ενημερώνει την ΕΧΑΕ για την πίστωση των μετοχών στο λογαριασμό της.
*Ακολούθως η ΕΧΑΕ καταχωρεί τις μετοχές στον Λογαριασμό Αξιών του επενδυτή στο ΣΑΤ υπό τον χειρισμό του Χειριστή του.
Με το XNET Οι χειριστές θα μπορούν να διαχειρίζονται τις αλλοδαπές αξίες στα χαρτοφυλάκια αξιών των πελατών τους μαζί με τις Ελληνικές αξιοποιώντας έτσι τις υφιστάμενες υποδομές τους και την διασύνδεσή της ΕΧΑΕ, είτε απευθείας είτε μέσω πιστωτικού ιδρύματος, με τα αντίστοιχα αλλοδαπά Αποθετήρια.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι κάθε επενδυτής που διαθέτει Μερίδα και Λογαριασμό Αξιών στο ΣΑΤ και θέλει να αποκτήσει αξίες από αγορές του εξωτερικού, αλλά διστάζει να το κάνει λόγω αυξημένου κόστους πρόσβασης στις αγορές αυτές ή ανασφάλειας καθώς δεν έχει άμεση επαφή με το χαρτοφυλάκιό του, θα μπορεί πλέον μέσω του Χειριστή του να βλέπει στο Λογαριασμό Αξιών του στο ΣΑΤ μαζί με τις Ελληνικές αξίες και τις αλλοδαπές αξίες που αποκτά.
Μέσω της ΕΧΑΕ και του χειριστή του, ο επενδυτής όχι μόνο θα μπορεί να βλέπει τις αλλοδαπές αξίες που καταχωρούνται στο λογαριασμό του αλλά επίσης να πληροφορείται για εταιρικά γεγονότα που γίνονται σε αυτές, να συμμετέχει στις εταιρικές πράξεις, να λαμβάνει μέρισμα ή νέες αξίες που είναι αποτέλεσμα εταιρικών πράξεων κα. Έτσι θα μπορεί αυτές τις αξίες να τις διαχειριστεί όπως και τις Ελληνικές αξίες ακολουθώντας πάντα τους κανόνες της αλλοδαπής αγοράς.
Για την παροχή των υπηρεσιών Investor CSD, η ΕΧΑΕ, με την ιδιότητά της ως «Ελληνικό Αποθετήριο», συνάπτει συμφωνία τήρησης κινητών αξιών σε λογιστική μορφή με αλλοδαπό Κεντρικό Αποθετήριο ή κάποιο πιστωτικό ίδρυμα που έχει πρόσβαση στο εν λόγω Αποθετήριο και λειτουργεί έτσι ως θεματοφύλακας των Χειριστών της. Η τήρηση των αλλοδαπών κινητών αξιών επιτυγχάνεται με το άνοιγμα ενός ή περισσοτέρων λογαριασμών αξιών από πλευράς ΕΧΑΕ στα βιβλία του αλλοδαπού Αποθετηρίου ή του θεματοφύλακα (χρησιμοποιείται ο όρος Πάροχος και για τα δύο) σύμφωνα με το δίκαιο που διέπει τις αλλοδαπές κινητές αξίες (άρθρο 5 και 6 του Ν.3756/2009).