Σε αρνητικό outlook οι χώρες ΑΑΑ
Επανέρχονται στο προσκήνιο τα σενάρια εξόδου της χώρας μας από τη νομισματική ένωση στο πλαίσιο της αρνητικής αναθεώρησης, σε αρνητικό επίπεδο, του outlook της Γερμανίας, Ολλανδίας και του Λουξεμβούργου από τον Οίκο Moody’s.
Ο διεθνής Οίκος, αιτιολογεί αυτή της την κίνηση με την αυξημένη αβεβαιότητα στην ζώνη του ευρώ αλλά και τους κινδύνους που απορρέουν από μια ελληνική έξοδο.
Όπως αναφέρει η αξιολόγηση, οι χώρες αυτές, που διαθέτουν την κορυφαία πιστοληπτική αξιολόγηση ΑΑΑ, είναι σε κίνδυνο λόγω των ευρύτερων προβλημάτων, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχομένου εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ.
Συγκεκριμένα, οι τέσσερις χώρες επηρεάζονται από:
1) Την αυξημένη αβεβαιότητα για την κρίση χρέους της ευρωζώνης με δεδομένο το σημερινό πολιτικό πλαίσιο και την αυξημένη πιθανότητα για έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, δεδομένης της ευρύτερης συνέπειας που θα έχει κάτι τέτοιο στα υπόλοιπα μέλη της ένωσης και ειδικά σε Ισπανία και Ιταλία.
2) Ακόμα και αν ένα τέτοιο ενδεχόμενο αποφευχθεί, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα ότι περισσότερη βοήθεια σε άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ, ειδικά στην Ισπανία και την Ιταλία, θα απαιτηθεί. Δεδομένης της κατάστασης το κόστος αυτής της βοήθειας θα πέσει κυρίως στις χώρες με την καλύτερη βαθμολόγηση των οίκων αξιολόγησης.
O οίκος σημειώνει ότι, αν και η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ δεν είναι το βασικό σενάριο, ένα τέτοιο ενδεχόμενο έχει αυξηθεί σε σχέση με προηγούμενες αναλύσεις.
Κατά την άποψη της Moody’s το Grexit θα θέσει πραγματικό κίνδυνο για το ευρώ. Παρότι αναμένεται, όπως σημειώνει, δυναμική πολιτική απάντηση από την ευρωζώνη σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα πυροδοτήσει μια σειρά «σοκ» και πιέσεις ρευστότητας σε κράτη και χώρες τα οποία θα μπορέσουν να περιοριστούν μόνο με υψηλό κόστος.
Σύμφωνα με το γερμανικό ΥΠΟΙΚ, οι κίνδυνοι που επικαλείται η Moody’s σε ότι αφορά το μέλλον της ευρωζώνης δεν είναι καινούριοι, ενώ προσθέτει ότι ο οίκος αξιολόγησης έδωσε έμφαση στα βραχυπρόθεσμα ρίσκα χωρίς να αναφέρει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές για σταθερότητα.
Γερμανία
Σύμφωνα με την Moody’s, η απόφαση για υποβάθμιση του outlook της Γερμανίας οφείλεται στους εξής λόγους:
1. Στην αυξανόμενη αβεβαιότητα αναφορικά με το αποτέλεσμα της κρίσης της ευρωζώνης, δεδομένου του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου, και της αυξημένης ευπάθειας σε event risks που πηγάζουν από την αυξανόμενη πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένων των ευρύτερων επιπτώσεων που θα έχει κάτι τέτοιο στα μέλη της ευρωζώνης.
2. Στις αυξανόμενες απώλειες που θα αναλάβει η γερμανική κυβέρνηση ως αποτέλεσμα της αντιδραστικής και σταδιακής πολιτικής απάντησης των ευρωπαίων πολιτικών, που έρχονται να προστεθούν στην επιδείνωση του επιπέδου του χρέους της χώρας σε σχέση με τα προ-κρίσης επίπεδα.
3. Στην ευπάθεια του γερμανικού τραπεζικού συστήματος στον κίνδυνο επιδείνωσης της κρίσης χρέους της ευρωζώνης. Η μεγάλη έκθεση των γερμανικών τραπεζών στις πιο προβληματικές χώρες της ευρωζώνης, και ιδιαίτερα στην Ιταλία και την Ισπανία, σε συνδυασμό με την περιορισμένη δυνατότητά τους για απορρόφηση των απωλειών και των δομικά ισχνότερων κερδών τους, τις καθιστούν ευάλωτες σε μια περαιτέρω εμβάθυνση της κρίσης.
Σε ότι αφορά την αξιολόγηση Aaa της χώρας, η Moody’s αναφέρει ότι θα μπορούσε να υπάρξει υποβάθμιση εάν παρατηρηθεί παρατεταμένη επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης ή της μακροπρόθεσμης ισχύος της οικονομίας. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί εάν:
α) η Γερμανική κυβέρνηση χρειαστεί να χρησιμοποιήσει τον ισολογισμό της για να στηρίξει το τραπεζικό σύστημα, κάτι που θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του επιπέδου χρέους της γενικής κυβέρνησης,
β) οποιαδήποτε χώρα βγει από την Ευρωπαϊκή νομισματική ένωση, καθώς ένα τέτοιο ενδεχόμενο αναμένεται να πυροδοτήσει μια αλυσίδα αναταράξεων στον χρηματοοικονομικό τομέα καθώς και πιέσεις στην ρευστότητα κρατών που συνεπάγεται πολύ αυξημένο κόστος για τις εύπορες χώρες όπως η Γερμανία.
γ) τα κόστη αναχρηματοδότησης χρεών αυξηθούν σημαντικά μετά από μια απώλεια του status του «ασφαλούς καταφυγίου».
Ολλανδία
Για την Ολλανδία, η απόφαση υποβάθμισης των προοπτικών οφείλεται:
1. Στην αυξανόμενη αβεβαιότητα αναφορικά με το αποτέλεσμα της κρίσης της ευρωζώνης, δεδομένου του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου, και της αυξημένης ευπάθειας σε event risks που πηγάζουν από την αυξανόμενη πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένων των ευρύτερων επιπτώσεων που θα έχει κάτι τέτοιο στα μέλη της ευρωζώνης.
2. Στις αυξανόμενες απώλειες που θα αναλάβει η ολλανδική κυβέρνηση ως αποτέλεσμα της αντιδραστικής και σταδιακής πολιτικής απάντησης των ευρωπαίων πολιτικών, που έρχονται να προστεθούν στην επιδείνωση του επιπέδου του χρέους της χώρας σε σχέση με τα προ-κρίσης επίπεδα.
3. Των εγχώριων ευάλωτων σημείων της Ολλανδίας, ιδιαίτερα των ισχνών προοπτικών ανάπτυξης, του υψηλού χρέους των νοικοκυριών και της πτώσης των τιμών των ακινήτων, η επίπτωση των οποίων ενισχύεται από αυτό το αυξημένο event risk.
Η αξιολόγηση Aaa της Ολλανδίας θα μπορούσε να υποβαθμιστεί στην περίπτωση που η Moody’s διαπιστώσει ότι οι μετρικές του χρέους δεν είναι πιθανό να σταθεροποιηθούν μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια, με το έλλειμμα, το συνολικό χρέος ή και τα κόστη αναχρηματοδότησης χρέους να εμφανίζουν ανοδική τάση.
Λουξεμβούργο
Όπως και στην περίπτωση της Γερμανίας και της Ολλανδίας, η απόφαση για υποβάθμιση του outlook του Λουξεμβούργου οφείλεται στην αυξανόμενη αβεβαιότητα αναφορικά με το αποτέλεσμα της κρίσης της ευρωζώνης, δεδομένου του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου, και της αυξημένης ευπάθειας σε event risks που πηγάζουν από την αυξανόμενη πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένων των ευρύτερων επιπτώσεων που θα έχει κάτι τέτοιο στα μέλη της ευρωζώνης. Επίσης, στις αυξανόμενες απώλειες που θα αναλάβει η ολλανδική κυβέρνηση ως αποτέλεσμα της αντιδραστικής και σταδιακής πολιτικής απάντησης των ευρωπαίων πολιτικών, που έρχονται να προστεθούν στην επιδείνωση του επιπέδου του χρέους της χώρας σε σχέση με τα προ-κρίσης επίπεδα.
Ο τρίτος λόγος είναι οι ανησυχίες αναφορικά με την ανθεκτικότητα της οικονομίας της χώρας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την σημαντική εξάρτηση από τον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών για την απασχόληση, τα εθνικά έσοδα και τα φορολογικά έσοδα.
Αν παρατηρηθεί σημαντική αύξηση του χρέους της κυβέρνησης, τότε υπάρχει πιθανότητα υποβάθμισης της αξιολόγησης Aaa του Λουξεμβούργου. Όπως σημειώνει ο διεθνής οίκος, το επίπεδο χρέους του Λουξεμβούργου είναι ακόμα σχετικά χαμηλό, όμως το μικρό μέγεθος της χώρας πιθανότατα σημαίνει ότι έχει περιορισμένη δυνατότητα να αναλάβει μεγάλο ποσό επιπλέον χρέους. Ευρύτερα, αν τα γεγονότα στην ευρωζώνη εξελιχθούν με τρόπο που υπονομεύει την ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού κλάδου ή της οικονομίας του Λουξεμβούργου, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποβάθμιση της αξιολόγησής του.
