Σε δεινή θέση βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης, καθώς χθες, μετά και την σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών που την στηρίζουν, κατέστη σαφές ότι, χωρίς περαιτέρω συμπίεση του δημόσιου τομέα, είναι φύσει αδύνατον να λυθεί ο γρίφος της εξεύρεσης των 4 δισ. ευρώ, ώσυε να ολοκληρωθεί επιτυχώς το απαιτούμενο πακέτο περικοπών ύψους 11,5 δισ. ευρώ.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, ο οποίος ενημέρωσε χθες για την κατάσταση της οικονομίας τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κάρολο Παπούλια, τόνισε ότι οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα συνεχίζονται, αλλά το πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ δεν έχει κλείσει. Συγκεκριμένα, ερωτώμενος για το ενδεχόμενο των απολύσεων στο Δημόσιο, τόνισε: «Όχι, δεν σκεπτόμαστε απολύσεις. Το θέμα της εφεδρείας θα το δούμε, διότι τα νούμερα δεν βγαίνουν εύκολα. Τα 11,5 δισ. είναι σημαντικό νούμερο. Δεν έχουμε φτάσει εκεί, απέχουμε ακόμη γύρω στα 3,5-4 δισ. ευρώ».
Παρ’ όλα αυτά, μεταφέροντας και ένα μέρος της συνομιλίας του με τον πρόεδρο, είπε ότι τον ρώτησε, κυρίως, εάν υπάρχει ελπίδα. «Απάντησα ναι, υπάρχει ελπίδα. Ανέφερα, μάλιστα, ότι σήμερα το Γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα υιοθέτησε την αρχή της δημοσιονομικής ένωσης και αυτή η εξέλιξη επιβάλλει να μείνουμε στο παιχνίδι έως ότου η Ευρώπη δώσει συνολική λύση στο πρόβλημα της Ευρωζώνης. Αρα, πρέπει να προχωρήσουμε στα αναγκαία μέτρα για τη σωτηρία της Ελλάδας».
Στην ίδια λογική και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, σε ραδιοφωνική συνέντευξη, ερωτηθείς για το αν παραμένει ο μνημονιακός στόχος των 150.000 αποχωρήσεων, περιορίστηκε να πει ότι «δεν συζητήθηκε κατά τη διάρκεια συναντήσεων με εταίρους».
Ως γενικό πλαίσιο τόνισε ότι η θέση της κυβέρνησης και του ΥΠΟΙΚ είναι ότι είναι αντίθετοι σε απολύσεις. Μάλιστα στην κατεύθυνση αυτή, προκειμένου να αποφευχθούν οι απολύσεις, αυξάνεται ο λόγος των απολύσεων προς τις προσλήψεις, από το 5 προς 1 που ίσχυε το 2011, στο 10 προς 1. «Εχουμε πάντα στο τραπέζι την πρόταση της ΝΔ για εργασιακή εφεδρεία, η οποία θα συζητηθεί τις επόμενες ημέρες», κατέληξε ο κ. Σταϊκούρας.
Η εφεδρεία
Υπενθυμίζεται ότι το μέτρο της μισθωτής εφεδρείας, το οποίο συμφωνήθηκε με την τρόικα από το 2011, ως ανάχωμα στις απολύσεις του Δημοσίου, που απαιτούσε επιτακτικά η τρόικα, απέτυχε στην πράξη. Από τα 30.000 άτομα που θα έπρεπε να αποχωρήσουν από την ενεργό δράση με αυτή τη διαδικασία, τελικά απομακρύνθηκαν από τις οργανικές θέσεις τους περίπου 6.000. Με βάση το μέτρο που είχε συμφωνηθεί με την τρόικα, θα πρέπει όσοι εντάσσονται σε καθεστώς εφεδρείας να απορροφηθούν σε κάποια άλλη θέση του Δημοσίου μέσα σε διάστημα ενός χρόνου, διαφορετικά η εφεδρεία μετατρέπεται αυτόματα σε απόλυση. Συνεπώς και αυτοί οι λίγοι που πέρασαν σε εφεδρεία πέρυσι -όντες σε προσυνταξιοδοτικό στάδιο- θα απολυθούν μέχρι και το 2013.
Πάντως, το μεγάλο ζητούμενο για το οικονομικό επιτελείο, αλλά και γενικότερα για τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με την τρόικα θα είναι η τύχη των χιλιάδων υπαλλήλων που υπηρετούν σε οργανισμούς του Δημοσίου οι οποίοι θα κλείσουν ή θα συγχωνευτούν. Σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής, αναμένεται συγχώνευση περίπου 250 οργανισμών του Δημοσίου. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται περίπου 150 τμήματα περιφερειακών ΑΕΙ και ΤΕΙ δημόσια νοσοκομεία, αλλά και δημοτικές επιχειρήσεις οι οποίες, αν και όφειλαν με την εφαρμογή του σχεδίου «Καλλικράτης», δεν συγχωνεύτηκαν.
Ρόλο στην εκπλήρωση του στόχου για 150.000 αποχωρήσεις από το Δημόσιο μέχρι και το 2015 αναμένεται να παίξει και το νέο ασφαλιστικό, το οποίο είναι υπό διαπραγμάτευση με την ηγεσία της τρόικας. Με βάση τα στατιστικά δεδομένα που υπάρχουν από την προηγούμενη ρύθμιση, πριν από μόνο δύο χρόνια (το 2010) ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων που βγήκαν στη σύνταξη υπερδιπλασιάστηκε, φτάνοντας στις 48.000 άτομα το 2011, από 18.000-20.000 που ήταν η φυσιολογική μέση ετήσια ροή ως το 2009.
Μισθοί
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στο Δημόσιο, φαίνεται ότι εκτός από το προσωπικό, στην ανάγκη για πρόσθετες περικοπές θύμα πέφτει ξανά και το σύστημα αμοιβών του Δημοσίου. Σύμφωνα με χθεσινές δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, οι περικοπές στα ειδικά μισθολόγια είναι πιθανό να αναβληθούν μέχρι και το 2013 (ήταν προγραμματισμένες να εφαρμοστούν από την 1/7, αλλά από εκεί και πέρα τα πράγματα είναι δύσκολα, αφού θα πρέπει να βρεθεί ένα πολύ υψηλό ποσό ως ισοδύναμο του συγκεκριμένου μέτρου).
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, τα ποσά που εστάλησαν από χθες στην τρόικα «καλύπτουν πλήρως τα ειδικά μισθολόγια για φέτος. Από του χρόνου και μετά όμως θα πρέπει τα αντίστοιχα ισοδύναμα να είναι πολλαπλάσια. Από τα 200 εκατ. ευρώ που βρήκαμε φέτος για το μισό έτος, θα πρέπει να βρεθούν 600 εκατ. ευρώ το χρόνο». Οπως εξήγησε, η περικοπή αποδοχών έχει σε πάγια βάση μικρότερη απόδοση στις δημόσιες δαπάνες, δεδομένου ότι εκτός από τις αμοιβές περικόπτονται και ο φόρος εισοδήματος που αναλογεί, αλλά και οι ασφαλιστικές εισφορές.
Περικοπές το 2013
Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά επιβεβαίωσε περικοπές στα ειδικά μισθολόγια από το 2013, χωρίς όμως να ανοίγει το θέμα τους ύψους των περικοπών. «Από τώρα λειτουργούμε με τέτοιο σκεπτικό ώστε να είμαστε πιο συνεπείς με προεκλογικές δεσμεύσεις και κοινωνικά δίκαιοι», ανέφερε, ενώ για το πακέτο των 11,5 δισ. ευρώ είπε ότι δεν θα σχολιάσει μέτρα, διευκρινίζοντας ότι θα υπάρξουν πολιτικές που τώρα συζητούνται και δεν θα περιληφθούν και το αντίστροφο.
Ενιαίο μισθολόγιο στις ΔΕΚΟ
Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας ερωτηθείς για το ενιαίο μισθολόγιο στις ΔΕΚΟ, άφησε να εννοηθεί ότι είναι και πράξη κοινωνικής δικαιοσύνης, δεδομένου ότι οι υπάλληλοι της κεντρικής διοίκησης έχουν υποστεί μεγάλες μειώσεις από το 2013. Πρόσθεσε ότι όλα τα μέτρα θα πρέπει να εξετάζονται κάτω από το πρίσμα της συνεχούς διαπραγμάτευσης με την τρόικα πάνω σε ένα πρόγραμμα που βρίσκεται εδώ και καιρό εκτός στόχων, και ενώ η χώρα αντιμετωπίζει ύφεση η οποία πλησιάζει να είναι διπλάσια από το 4,7% – 4,8% του ΑΕΠ που υπολόγιζαν στην αρχή του χρόνου οι ελεγκτές μας.
Πάντως, μέσα από την αρχή της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων που προανήγγειλε από το 2013 ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, κ.Μανιτάκης, θα ολοκληρωθεί και η μνημονιακή υποχρέωση για διοικητική αλλαγή σε βασικούς δομικούς μηχανισμούς του Δημοσίου (υπουργεία, φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα), στις διαδικασίες των προαγωγών και τελικά στην κλιμάκωση των συντάξεων.
Ήταν θετικός επίσης για τη διάσωση της εξισωτικής αποζημίωσης των αγροτών. «Θα υπάρχει θετική εξέλιξη στις εξισωτικές αποζημιώσεις κτηνοτρόφων», είπε, ενώ στο θέμα των ειδικών μισθολογίων συνεχίζεται η αξιολόγηση ισοδύναμων μέτρων. Ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή τα ισοδύναμα που έχουμε είναι από κωδικούς ελαστικών δαπανών και από την πρόσθετη περικοπή του 0,5% των λειτουργικών δαπανών των επόμενων μηνών.
Ως κομβικό σημείο προσδιόρισε την έκθεση αξιολόγησης, που εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη στα μέσα Σεπτεμβρίου. Για να είναι θετική, ανέφερε, απαιτεί τα 11,5 δισ. ευρώ των μέτρων και χρηστή εκτέλεση του προϋπολογισμού. Για τα μέτρα του 2012 ανέφερε ότι χθες βγήκε η ανακοίνωση για την εξόφληση του φόρου σε 7 δόσεις αντί για 3 διμηνιαίες. «Ηταν ένα στοιχείο που επιδιώκαμε και, ναι, θα θέλαμε οι δόσεις να είναι περισσότερες, αλλά θα απαιτούντο πρόσθετα μέτρα», ανέφερε.