Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα στις Βρυξέλλες ότι αποφάσισε να ζητήσει τα σχόλια των ενδιαφερομένων μερών όσον αφορά τα μέτρα που προτάθηκαν από την Ελλάδα σχετικά με την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Tα μέτρα αυτά προτάθηκαν προκειμένου να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με την απόφαση της 5ης Μαρτίου 2008, με την οποία διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα παραβίασε τους κανόνες ανταγωνισμού (άρθρα 102 και 106 της Συνθήκης) διατηρώντας τα δικαιώματα προνομιακής πρόσβασης σε λιγνίτη της ΔΕΗ.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής, η Ελλάδα πρότεινε να χορηγηθεί πρόσβαση στο 40% της ηλεκτροπαραγωγής από λιγνίτη σε ανταγωνιστές της ΔΕΗ στην ελληνική αγορά παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να υποβάλουν παρατηρήσεις έως τις 11 Φεβρουαρίου 2011.
Σχολιάζοντας την πρωτοβουλία της Επιτροπής, ο αρμόδιος για τον ανταγωνισμό επίτροπος και αντιπρόεδρος της Επιτροπής Χοακίν Αλμούνια δήλωσε τα εξής: «Η υπόθεση αυτή αποσκοπεί στη διαμόρφωση ισότιμων όρων ανταγωνισμού μεταξύ της ΔΕΗ και των ανταγωνιστών της στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για ζήτημα ουσιώδους σημασίας που θα επιτρέψει να εξασφαλιστεί μεγαλύτερο φάσμα επιλογών όσον αφορά τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και να αυξηθεί η ασφάλεια εφοδιασμού για τους καταναλωτές. Αναμένω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων μερών σχετικά με τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης».
Υπενθυμίζεται ότι στις 5 Μαρτίου 2008 Επιτροπή διαπίστωσε ότι η Ελλάδα είχε παραβεί τους κανόνες ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχοντας στη ΔΕΗ προνομιακή πρόσβαση σε λιγνίτη, που είναι η φθηνότερη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτή η προνομιακή πρόσβαση, σύμφωνα με την Επιτροπή, δημιούργησε ανισότητα όσον αφορά τις ευκαιρίες μεταξύ των οικονομικών φορέων και επέτρεψε στη ΔΕΗ να διατηρήσει ή να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της στην ελληνική χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας με τον αποκλεισμό ή την παρεμπόδιση της εισόδου νέων επιχειρήσεων στην αγορά. Το άρθρο 106 παράγραφος 1 της Συνθήκης αξιώνει από τα κράτη μέλη να μεριμνούν ούτως ώστε οι δημόσιες επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις στις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν ειδικά ή αποκλειστικά δικαιώματα να συμμορφώνονται με τους κανόνες της Συνθήκης, περιλαμβανομένων των κανόνων ανταγωνισμού.
Με την απόφαση του Μαρτίου 2008, η Ελλάδα έχει κληθεί να προτείνει μέτρα για την άρση των επιπτώσεων της συγκεκριμένης παράβασης σε βάρος του ανταγωνισμού. Το 2009, η Ελλάδα προσφέρθηκε να λάβει μέτρα για τη δημοπράτηση τεσσάρων νέων λιγνιτωρυχείων σε ανταγωνιστές της ΔΕΗ, που αντιπροσωπεύουν περίπου 40% των συνολικών εκμεταλλεύσιμων ελληνικών κοιτασμάτων λιγνίτη. Τα μέτρα αυτά έγιναν δεσμευτικά από νομική άποψη με την απόφαση της Επιτροπής της 4ης Αυγούστου 2009.
Ωστόσο, όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε να επανεξεταστεί η απόφαση του 2009 λόγω της νέας ενεργειακής πολιτικής της. Η Ελλάδα πληροφόρησε την Επιτροπή ότι θα εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί τα υφιστάμενα λιγνιτωρυχεία, αλλά ότι δεν θα προχωρούσε στο άνοιγμα νέων λιγνιτωρυχείων. Ως εναλλακτικό μέτρο για την άρση των προβλημάτων ανταγωνισμού, η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε να δοθεί πρόσβαση σε ανταγωνιστές της ΔΕΗ στο 40% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ μέσω της χορήγησης δικαιωμάτων. Επιπλέον, θα παρέχεται η δυνατότητα στους φορείς της αγοράς να συμμετέχουν σε μελλοντικά έργα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με τη χρησιμοποίηση του διαθέσιμου λιγνίτη. Εάν η αίτηση για την αναθεώρηση της απόφασης του 2009 κριθεί δικαιολογημένη και τα μέτρα που προτείνονται από την ελληνική κυβέρνηση είναι επαρκή για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προσδιορίστηκαν στην απόφαση του 2008, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει νέα απόφαση, βάσει του άρθρου 106 της Συνθήκης, με την οποία τα μέτρα αυτά θα καθίστανται δεσμευτικά για την Ελλάδα.