Άκρως αποκαλυπτικά στοιχεία για τη φοροδιαφυγή των ελεύθερων επαγγελματιών προκύπτουν από τη μελέτη με τίτλο «Φοροδιαφυγή ανά επαγγελματικό κλάδο: Στοιχεία από τη χορήγηση πιστώσεων στην Ελλάδα» που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το Δημόσιο χάνει κάθε χρόνο φορολογικά έσοδα ύψους 11,2 δισ. ευρώ από τη φοροδιαφυγή των ελεύθερων επαγγελματιών, ποσό ανάλογο με το πακέτο μέτρων των 11,8 δισ. ευρώ που καλείται να εφαρμόσει η Ελλάδα για τη διετία 2013- 2014.
Η ομάδα των ερευνητών συγκέντρωσε στοιχεία για τις δανειοδοτήσεις ελεύθερων επαγγελματιών από μια αντιπροσωπευτική τράπεζα στην Ελλάδα και τα ποσά που καταβάλλονται για τις δόσεις εξόφλησής τους καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι αυτοί οι φορολογούμενοι καταβάλλουν κάθε χρόνο το 82% του δηλωθέντος εισοδήματός τους για την εξυπηρέτηση των δανείων τους. Μάλιστα, σε κλάδους όπως των γιατρών και των μηχανικών, το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο και φθάνει έως και το 155%.
Οι ερευνητές υπολόγισαν με βάση τα δεδομένα αυτά ότι το 2009 το σύνολο των εισοδημάτων που δεν δηλώθηκε από τους ελεύθερους επαγγελματίες φθάνει τα 28 δισ. ευρώ. Αν στο ποσό αυτό υπολογιστεί ένας συντελεστής 40% τότε ο φόρος που δεν καταβάλλεται ανέρχεται σε 11,2 δισ. ευρώ.
Αίσθηση μάλιστα προκαλεί το γεγονός ότι η μελέτη συνδέει τα υψηλά ποσοστά φοροδιαφυγής που παρατηρούνται σε συγκεκριμένες κατηγορίες ελεύθερων επαγγελματιών, όπως στους γιατρούς, τους δικηγόρους και τους μηχανικούς, με το υψηλό ποσοστό εκπροσώπησής τους στο κοινοβούλιο. Η μελέτη προτείνει τη λήψη μέτρων μεταξύ των οποίων είναι οι στοχευμένοι έλεγχοι σε περιοχές και ομάδες επαγγελμάτων με υψηλή φοροδιαφυγή καθώς και η θέσπιση τεκμαρτού φόρου στους ελεύθερους επαγγελματίες.
Επικεφαλής της μελέτης είναι η κ. Μαργαρίτα Τσούτσουρα επίκουρος καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και ο Νικόλαος Αρταβάνης μεταπτυχιακός φοιτητής του Πανεπιστημίου Virginia Tech.