Θλίψη και απόγνωση προκαλεί η νέα έρευνα της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ) για τις κλειστές επιχειρήσεις στο εμπορικό κέντρο της Αθήνας.
Η οικονομική ύφεση, η μείωση της αγοραστικής δύναμης, ο “αφανισμός” της μεσαίας τάξης, τα υψηλά ενοίκια, η έκρηξη της εγκληματικότητας και του παρεμπορίου αλλά και η αποχώρηση μεγάλων επιχειρήσεων, είναι ορισμένοι από τους λόγους που έχουν διώξει τους καταστηματάρχες του κέντρου.
Η έρευνα της ΕΣΕΕ πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο, και από αυτήν προκύπτει ότι το 31% των καταστημάτων στο κέντρο της Αθήνας έχει κλείσει. Τον περασμένο Μάρτιο, οπότε και είχε γίνει η προηγούμενη έρευνα, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 29,6%.
Η ΕΣΕΕ εντοπίζει πέντε λόγους για την βροχή των λουκέτων στην Αθήνα:
Υψηλά ενοίκια
Το γεγονός ότι οι κεντρικοί εμπορικοί δρόμοι με τις υψηλότερες τιμές ενοικίων παρουσιάζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά λουκέτων επιβεβαιώνει την υπόθεση ότι οι «ακριβοί» εμπορικοί δρόμοι θα καταλήξουν «έρημοι» δρόμοι.
Μείωση αγοραστικής δύναμης
Η δραματική συρρίκνωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών, η οποία μάλιστα είναι προοδευτική από τον καλοκαίρι του 2010 (όταν ξεκίνησε και η έρευνα), ακολουθείται από την προοδευτική αύξηση των κλειστών καταστημάτων.
Αφανισμός της μεσαίας τάξης
Η υψηλή συγκέντρωση των κλειστών καταστημάτων στην παραδοσιακή εμπορική αγορά της Αθήνας, που διαχρονικά αποτελούσε τον πόλο έλξης των καταναλωτών της μεσαίας τάξης, είναι ενδεικτική της οικονομικής δυσχέρειας που αντιμετωπίζουν τα μεσαία στρώματα. Εξάλλου, η πλειονότητα των ίδιων των εμπόρων αποτελεί τμήμα των μικρομεσαίων στρωμάτων.
Αλλαγή φυσιογνωμίας εμπορικού κέντρου
Η επιθετική εξάπλωση των επιχειρήσεων εστίασης οδηγεί σε αναδιαρθρώσεις και ανακατατάξεις που αλλοιώνουν τον εμπορικό χαρακτήρα του κέντρου. Αυτή η μεταβολή, αν και φαινομενικά προκαλεί τη συγκέντρωση των υποψήφιων καταναλωτών πλησίον του εμπορικού κέντρου, δεν υπάρχει καμία απολύτως ένδειξη ότι τονώνει την αγοραστική κίνηση. Αντίθετα και μακροπρόθεσμα, τέτοιες εξελίξεις, οι οποίες δεν υπηρετούν κανέναν κεντρικό σχεδιασμό ανάπτυξης, συντελούν ταχύτατα στην παρακμή του εμπορικού κέντρου.
Αποχώρηση μεγάλων επιχειρήσεων
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, η είσοδος μεγάλων επιχειρήσεων και διεθνικών αλυσίδων στις παραδοσιακές εμπορικές αγορές προκάλεσε ριζική αλλαγή στη διάρθρωση του εμπορικού κέντρου, με τις μικρές επιχειρήσεις να δέχονται ισχυρές πιέσεις. Παρ όλα αυτά, ο εξορθολογισμός επήλθε άμεσα και οι «παράλληλοι βίοι» μικρών και μεγάλων συνέθεταν μια αρμονική οικονομική συμβίωση.
Σήμερα, η αποχώρηση αυτών των επιχειρήσεων από το κέντρο δημιουργεί και πάλι κλυδωνισμούς, αφού αποσταθεροποιεί εκ νέου τη φυσιογνωμία του εμπορικού κέντρου με αρνητικές συνέπειες στην επιβίωση των μικρότερων επιχειρήσεων.
Φυσικά και τα ακόλουθα αίτια έχουν συμβάλει στην αύξηση του αριθμού των επιχειρήσεων που κλείνουν:
– Η έξαρση της παραβατικότητας και εγκληματικότητας
– Το παρεμπόριο
– Το συχνό κλείσιμο του κέντρου από συγκεντρώσεις
– Η αύξηση του λειτουργικού κόστους της επιχείρησης
– Το πάγωμα χρηματοδότησης από τράπεζες
– Τα φορολογικά και ασφαλιστικά βάρη
Η οδός Σταδίου εμφανίζει το υψηλότερο ποσοστό κλειστών επιχειρήσεων με 42%. Στην Εμμανουήλ Μπενάκη το 38% των εμπορικών έβαλε λουκέτο, ενώ στην Πανεπιστημίου έκλεισαν τα 100 από τα 288 μαγαζιά.
Λαβωμένη βγαίνει και η οδός Πατησίων, που έχει τον μεγαλύτερο αριθμό εμπορικών. Το 28,7% έχει σβηστεί από τον χάρτη. Το Κολωνάκι, με περίπου ένα στα τέσσερα καταστήματα να έχουν κλείσει, μετράει τις μικρότερες απώλειες.