Στο “στόχαστρο” της Κυβέρνησης τίθενται χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι που βρίσκονται κοντά στη συνταξιοδότηση.
Το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί με μέτρα, που θα έχουν τη μορφή είτε κινήτρων αποχώρησης είτε αντικινήτρων για την παραμονή τους, να τους οδηγήσει στην υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης. Με τον τρόπο αυτό η Κυβέρνηση εκτιμά ότι θα υπερκαλύψει τη δέσμευση για 150 χιλιάδες αποχωρήσεις έως το 2015.
Το σκεπτικό πάνω στο οποίο κινείται το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης στηρίζεται στην απλή λογική των αθρόων οικειοθελών αποχωρήσεων προκειμένου να αποφευχθεί το… πικρό ποτήρι των απολύσεων. Αφενός η επαπειλούμενη αύξηση των ορίων ηλικίας και οι περικοπές στο εφάπαξ για όσους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και δεν επιλέξουν άμεσα να αποχωρήσουν από τις θέσεις τους, αλλά και η εξαγορά μέχρι και τριών πλασματικών χρόνων υπηρεσίας, εκτιμάται πως θα λειτουργήσει ενισχυτικά στο ήδη αυξημένο «κύμα» αποχωρήσεων.
Στο πλαίσιο των αντικινήτρων παραμονής, μια από τις σκέψεις που υπάρχουν είναι να τεθεί όριο έως το τέλος του έτους για την ισχύ των μεταβατικών διατάξεων του ασφαλιστικού νόμου του 2010. Αυτός προέβλεπε πως όσοι είχαν θεμελιώσει 25ετία κατά την έναρξη εφαρμογής του νόμου το 2010, θα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τις παλιές ρυθμίσεις σε ό,τι αφορά το ύψος των συντάξεων και τα ηλικιακά όρια. Κατά συνέπεια μία τέτοια πρόβλεψη θα ωθούσε πλήθος υπαλλήλων εκτός Δημοσίου μέχρι την εκπνοή του 2012.
Αξίζει να σημειωθεί πως ήδη έχουν φύγει από το Δημόσιο 50 χιλιάδες υπάλληλοι το 2011, ενώ την τρέχουσα χρονιά ο αριθμός των συνταξιοδοτήσεων εκτιμάται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους στις 40 χιλιάδες. Το υπουργείο αναμένει αντίστοιχη ροή και τα επόμενα χρόνια μέχρι το 2015, ενώ αν σε αυτόν τον αριθμό προσμετρηθούν και οι περίπου 35 χιλιάδες υπάλληλοι που θα προέλθουν από «συνταξιοδοτική ωρίμαση» τότε ο συνολικός αριθμός θα ξεπεράσει τις 200 χιλιάδες.
Αύξηση συνταξιοδοτήσεων
Συνδικαλιστικά στελέχη του Δημοσίου αναγνωρίζουν πως υπάρχει μία αυξητική τάση των συνταξιοδοτήσεων, ωστόσο εμφανίζονται επιφυλακτικά εάν θα είναι αρκετή για να καλυφθεί ο απαιτούμενος αριθμός αποχωρήσεων. Οι επιφυλάξεις τους εστιάζονται στο γεγονός πως μεγάλος αριθμός υπαλλήλων είχε φύγει από το Δημόσιο μέσω του καθεστώτος προσυνταξιοδοτικής εφεδρείας που εφαρμόστηκε το 2011 και αφορούσε όσους θεμελίωναν σύνταξη έως το 2013. Για τον λόγο αυτό, υποστηρίζουν πως οι κύριες δεξαμενές για μαζικές συνταξιοδοτήσεις εντοπίζονται βασικά στον χώρο της εκπαίδευσης και στα νοσοκομεία, με δεδομένο ότι είχαν εξαιρεθεί από την εφεδρεία, καθώς και σε ορισμένες κατηγορίες γυναικών οι οποίες έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα αλλά δεν έχουν αποχωρήσει για οικονομικούς λόγους.
Το βασικό ερώτημα βέβαια είναι αν το «φιλόδοξο» σχέδιο της κυβέρνησης, μπορεί να πείσει και τους ελεγκτές της τρόικας, οι οποίοι δείχνουν να αντιδρούν σε οποιαδήποτε πρόταση μπορεί να προκαλέσει δημοσιονομική επιβάρυνση. Και υπό το πρίσμα αυτό επέμεναν άλλωστε, μέχρι πρόσφατα, στις απευθείας απολύσεις. Ο κίνδυνος, τα ταμεία που ήδη βρίσκονται στο «κόκκινο», να μην μπορέσουν τελικώς να ανταποκριθούν στο νέο «κύμα» συνταξιοδοτήσεων είναι υπαρκτός. Αρκεί να αναφέρουμε πως σύμφωνα με στοιχεία από το Ταμείο Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων περιμένουν στην ουρά για το εφάπαξ 56.000 άτομα.
Όπως μάλιστα προειδοποίησε προ ημερών ο πρόεδρος του Ταμείου Ν. Καλάκος, «σε δύο μήνες από σήμερα θα έχουν αυξηθεί κατά πολύ, διότι παρατηρείται αυτές τις μέρες μια νέα φυγή στο Δημόσιο λόγω αναμόχλευσης του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας και της αυξήσεως του ορίου ηλικίας». «Πολλές γυναίκες που μπορούν να φύγουν σε ηλικία 55 ετών θα εγκαταλείψουν το Δημόσιο και θα αυξηθούν και τα ελλείμματα στα ασφαλιστικά ταμεία και οι ουρές της αναμονής», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Αξιολόγηση παντού
Για όσους πάντως παραμείνουν στο Δημόσιο, ο υπαλληλικός τους «βίος», όπως φαίνεται, θα ανατραπεί πλήρως. Νέες έννοιες, όπως η αξιολόγηση και οι μαζικές υποχρεωτικές μετατάξεις, θα μπουν για τα καλά στη ζωή τους, ταράζοντας όπως φαίνεται τα στάσιμα νερά της δημόσιας διοίκησης.
Συγκεκριμένα:
– Από την αξιολόγηση των δομών, που ολοκληρώνεται μέσα στο έτος, και την κατάρτιση των νέων οργανογραμμάτων των υπουργείων, αναμένεται να υπάρξει σημαντική μείωση γενικών διευθύνσεων, διευθύνσεων και τμημάτων, που θα φθάσει ακόμη και το 50%.
– Σημαντικό αναμένεται το αντίστοιχο δημοσιονομικό όφελος από τη μείωση του αριθμού των επιδομάτων για θέσεις ευθύνης. Αρκεί να υπενθυμίσουμε πως η εκτίμηση για την αντίστοιχη μείωση δομών που δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει η προηγούμενη Κυβέρνηση ανέβαζε το ετήσιο δημοσιονομικό όφελος στα 6 εκατ.
– Από τις αρχές του 2013 οι δημόσιοι υπάλληλοι θα υποστούν και οι ίδιοι τη δοκιμασία της αξιολόγησης. Πρώτοι θα αξιολογηθούν οι γενικοί διευθυντές, οι διευθυντές, οι τμηματάρχες, οι προϊστάμενοι και θα ακολουθήσει το λοιπό προσωπικό. Τυπικά προσόντα, εμπειρία, απόδοση σε τεστ ηλεκτρονικής μορφής από το οποίο θα περάσουν, αλλά και ο φάκελος κάθε υπαλλήλου θα βρεθούν στο «μικροσκόπιο» του ΑΣΕΠ.