Τουλάχιστον το ένα στα τρία καταναλωτικά δάνεια έχει περάσει σε καθυστέρηση, ενώ στο «κόκκινο» βρίσκεται το ένα στα πέντε δάνεια όλων των κατηγοριών και συγκεκριμένα, το 21,4% των δανειακών χαρτοφυλακίων.
Με σημαντική άνοδο κινήθηκαν όλες οι κατηγορίες χορηγήσεων στο δεύτερο τρίμηνο, ενώ οι τραπεζίτες αναμένουν περαιτέρω έξαρση των επισφαλειών σε ένα περιβάλλον βαθιάς ύφεσης και περαιτέρω μείωσης των εισοδημάτων.
Τα επίσημα στοιχεία του δεύτερου τριμήνου καταγράφουν την άνοδο καθυστερήσεων των στεγαστικών δανείων στο 19,9%, όπως είχε επισημάνει η «Ν» στις 26 Σεπτεμβρίου, ενώ σε επίπεδο της τάξης του 20% κινούνται και οι καθυστερήσεις των επιχειρηματικών δανείων, έναντι 17,2% και 16,6% αντιστοίχως του πρώτου τριμήνου. Εκρηκτική είναι η αύξηση των καταναλωτικών δανείων που έχουν περάσει σε καθυστέρηση, από 32% στο πρώτο τρίμηνο του 2012 σε 35,7% στο δεύτερο τρίμηνο.
Οι εξελίξεις των επόμενων μηνών ανησυχούν τα τραπεζικά επιτελεία, αφού θα αποδυναμωθεί περαιτέρω η όποια δυνατότητα αποπληρωμής των υποχρεώσεων έχουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Ηδη, οι φορολογικές υποχρεώσεις έχουν «κάμψει» και τους πιο συνεπείς δανειολήπτες, ενώ η άνοδος της ανεργίας διογκώνει το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων.
Για τις τράπεζες το αγκάθι των επισφαλειών οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερες προβλέψεις -στο εξάμηνο η κάλυψη των μη εξυπηρετούμενων από επισφάλειες διαμορφώνεται σε 46%, όπως επισημαίνει η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank- και εν τέλει ακόμη περισσότερα κεφάλαια.
Επί του παρόντος, οι παραδοχές της BlackRock ενσωματώνουν την επιδείνωση των συνθηκών που καταγράφηκε τους τελευταίους μήνες -όταν κάθε μήνα προστίθενται στο σύστημα 2 δισ. ευρώ νέα κόκκινα δάνεια- και άρα παραμένουν επίκαιρες ώστε να στηρίξουν τα τελικά μεγέθη ανακεφαλαιοποίησης, χωρίς να μπορεί όμως να αποτιμηθεί ένα ακόμη δυσμενέστερο σενάριο.
Η ενεργός διαχείριση των καθυστερήσεων είναι η βασική δραστηριότητα των τραπεζών πλέον, αφού η χρηματοδότηση της οικονομίας παραμένει σταθερά σε αρνητικό έδαφος. Οι κινήσεις αναδιάρθρωσης, ήπιες όσο και σοβαρότερης μορφής, ακόμη και σε ενήμερους δανειολήπτες, έχουν αγγίξει το ένα στα πέντε δάνεια όλων των κατηγοριών, αν συμπεριλάβει κανείς και τις πιο ήπιες παρεμβάσεις, οι οποίες γίνονται και σε ενήμερους δανειολήπτες.
Μέρος των ρυθμισθέντων δανείων επανέρχεται για νέα παρέμβαση, καθώς, παρά τους ευνοϊκότερους όρους, οι δανειολήπτες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν. Στην κατεύθυνση αυτή, της ανακούφισης των δανειοληπτών, κινείται η κοινή πρωτοβουλία του υπουργείου Ανάπτυξης και της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα καταλήγει σε μείωση της μηνιαίας δόσης ειδικά στα στεγαστικά δάνεια.
Η ρύθμιση αναμένεται να κινηθεί στο μοντέλο ρυθμίσεων που ήδη γίνονται από τράπεζες, δηλαδή σε επιμήκυνση της διάρκειας του δανείου έως πέντε χρόνια, με μείωση της δόσης και επανεξέταση των δεδομένων στο τέλος της περιόδου αυτής.
Η τραπεζική αγορά βρίσκεται σε ένα φαύλο κύκλο αφού, ελλείψει ρευστότητας, αδυνατεί να χρηματοδοτήσει την οικονομία που βυθίζεται σε βαθιά ύφεση με παρεπόμενο και την έκρηξη των επισφαλειών. Από την πολυαναμενόμενη ανακεφαλαιοποίηση του κλάδου, σε συνδυασμό πάντως και με τη βελτίωση του μακροοικονομικού περιβάλλοντος, «περνά» η ισχυροποίηση των τραπεζών και η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των καταθετών, έτσι που τη σημερινή σταθεροποίηση της καταθετικής βάσης, να ακολουθήσει και η επιστροφή κεφαλαίων στο σύστημα.
