Αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων επιφέρει η πράξη νομοθετικού περιεχομένου του υπουργείου Οικονομικών που κατατέθηκε προς κύρωση στη Βουλή.
Όπως αναφέρει το υπουργείο Οικονομικών, με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου επέρχονται οι κάτωθι βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας:
1. Κυρώνεται η από 6 Σεπτεμβρίου 2012 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου με τις διατάξεις της οποίας τροποποιείται άμεσα η διαδικασία ορισμού του Προέδρου και του Διευθύνοντος Συμβούλου του Ταμείου Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) προκειμένου να εναρμονιστεί με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 49Α του Κανονισμού της Βουλής.
2. Κυρώνεται η από 7 Σεπτεμβρίου 2012 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «Κατάργηση ελάχιστου ποσοστού Ελληνικού Δημοσίου σε, καθώς και κατάργηση του άρθρου 11 του ν. 3631/2008 (Α’ 6)» με την οποία ρυθμίστηκε το κρίσιμο θέμα των ειδικών μετοχών του Ελληνικού Δημοσίου (golden shares) στις υπό αποκρατικοποίηση εταιρίες.
Πέραν του ανασταλτικού τους ρόλου στην εφαρμογή του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων, η συμβατότητα των εν λόγω μετοχών με το ενωσιακό δίκαιο και ειδικότερα με την αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων έχει τεθεί εν αμφιβόλω μετά την έκδοση αποφάσεων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) για παρόμοιες μετοχές άλλων κρατών μελών.
Πλέον το Ελληνικό Δημόσιο δεν είναι υποχρεωμένο να κρατά ένα minimum συμμετοχής στις εταιρίες ΕΛΠΕ, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ, ΟΔΙΕ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, ΕΛΤΑ, Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς, Θεσσαλονίκης, Αλεξανδρούπολης, Βόλου, Ελευσίνας, Ηγουμενίτσας, Ηρακλείου, Καβάλας, Κέρκυρας, Λαυρίου, Πατρών και Ραφήνας.
Επίσης δεν χρειάζεται προηγούμενη έγκριση της Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων για την πώληση πακέτου μετοχών μεγαλύτερο του 20%.
3. Επιδιώκεται η συμπλήρωση και τροποποίηση διατάξεων του ν. 3986/2011 και άλλων διατάξεων, ώστε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία αξιοποίησης των ακινήτων του Δημοσίου, η οποία αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων σύμφωνα με το νέο Μνημόνιο Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής (ν. 4046/2012).
Με τις προτεινόμενες διατάξεις αντιμετωπίζονται σημαντικά προβλήματα που ανακύπτουν κατά τη διαδικασία αξιοποίησης των δημοσίων ακινήτων, καθυστερώντας και, εν τέλει, παρακωλύοντας τον επιδιωκόμενο σκοπό μείωσης του δημοσίου χρέους.
Οι βελτιώσεις που επέρχονται στο θεσμικό πλαίσιο θα επιταχύνουν τις αποκρατικοποιήσεις εν εξελίξει σχετικά με το Διεθνές Κέντρο Ραδιοτηλεόρασης, την Κασσιώπη στην Κέρκυρα και το Αφάντου στη Ρόδο και θα διευκολύνουν τις μελλοντικές αποκρατικοποιήσεις.
Ειδικότερα:
– διευκρινίζεται ότι στο ΤΑΙΠΕΔ μπορούν να μεταβιβαστούν και δικαιώματα αποκλειστικής διαχείρισης και αξιοποίησης ακινήτων που είχαν συσταθεί αρχικά υπέρ άλλων φορέων, π.χ. υπέρ της εταιρίας Ολυμπιακά Ακίνητα ΑΕ
– συμπληρώνεται και ενισχύεται η ενδεικτική απαρίθμηση των τρόπων που μπορεί να μετέρχεται το Ταμείο προκειμένου να προβεί στην αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων που του μεταβιβάζονται. Προβλέπεται πλέον ρητά ότι μπορεί να συσταθεί επικαρπία επί των μεταβιβαζόμενων περιουσιακών στοιχείων.
– προβλέπεται η αξιοποίηση ακινήτων που μεταβιβάζονται στο ΤΑΙΠΕΔ σύμφωνα με τις μεθόδους που προβλέπονται από τις διατάξεις του ν. 3581/2007 (sale and leaseback).
Με τον τρόπο αυτό εισέρχονται άμεσα χρήματα στο Δημόσιο Ταμείο με σκοπό την αποπληρωμή του χρέους ενώ το Δημόσιο εξακολουθεί να χρησιμοποιεί τα ακίνητα απολαμβάνοντας επαγγελματικού επιπέδου υπηρεσίες συντήρησης και επισκευής των κτιρίων με τη δυνατότητα να επανακτήσει την κυριότητα στο τέλος της σύμβασης μίσθωσης.
– προσδίδεται η βέλτιστη επενδυτική ταυτότητα στα δημόσια ακίνητα και διευρύνονται οι δυνατότητες αξιοποίησής τους.
– εισάγεται νέα γενική κατηγορία χρήσεων υπό τον τίτλο «Παραθεριστικό – Τουριστικό Χωριό» δίνοντας διέξοδο στην ανάπτυξη παραθεριστικών-τουριστικών χωριών σε εκτός σχεδίου δημόσια ακίνητα με σκοπό τόσο την προσέλκυση επενδυτών όσο και την αναβάθμιση της χώρας στον τομέα του τουρισμού με την εισαγωγή ενός νέου προϊόντος υψηλών προδιαγραφών με πολλαπλά οφέλη για την τοπική και την εθνική οικονομία εντός του πλαισίου των εθνικών χωροταξικών κατευθύνσεων.
Τα παραθεριστικά-τουριστικά χωριά αναπτύσσονται με πρότυπα ήπιας ανάπτυξης και αντιδιαστέλλονται τόσο προς τις οικιστικές αναπτύξεις εντατικού χαρακτήρα όσο και προς τα τουριστικά θέρετρα που απευθύνονται κυρίως στον μαζικό τουρισμό.
Τα παραθεριστικά-τουριστικά χωριά αναπτύσσονται σε αρμονία με το φυσικό περιβάλλον και τη φυσιογνωμία της περιοχής, με βάση υψηλές και ποιοτικές προδιαγραφές ανάπτυξης, σε διαδικασία πολεοδόμησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα αναλυτικώς στην προτεινόμενη ρύθμιση.
Με αυτόν τον τρόπο τα παραθεριστικά-τουριστικά χωριά οργανώνονται με τρόπο που δεν βλάπτει το περιβάλλον, με κοινόχρηστους χώρους, καθώς και με δίκτυα υποδομών, ώστε να δημιουργούνται ποιοτικές συνθήκες διαβίωσης και διαμονής σε αυτά και να αποτελέσουν ελκυστικούς προορισμούς παραθερισμού και αναψυχής.
– αίρονται γραφειοκρατικά εμπόδια και καθυστερήσεις με σκοπό τη διευκόλυνση των επενδύσεων με ταυτόχρονη τήρηση της αρχής της νομιμότητας ως προς την αδειοδότηση.
Σύμφωνα με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις το αρμόδιο Υπουργείο επικουρεί τον διοικούμενο στη συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών σε περίπτωση καθυστερήσεων.
– εισάγονται ρυθμίσεις για τη δυνατότητα χρήσης του αιγιαλού και της παραλίας που βρίσκονται μπροστά από την επένδυση (π.χ. ομπρέλες μπροστά από ξενοδοχείο) καθώς και για τη δημιουργία νέων ή την αξιοποίηση υφισταμένων τουριστικών λιμενικών εγκαταστάσεων έμπροσθεν ξενοδοχειακών μονάδων ή περιοχών παραθεριστικού-τουριστικού χωριού.
– προβλέπονται ειδικές διατάξεις περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων υπέρ του Ταμείου ή εταιρειών του Ταμείου ή των ειδικών διαδόχων τους κατά το πρότυπο κυρίως του νόμου περί ολυμπιακών έργων με σκοπό την ελάφρυνση και επιτάχυνση των σχετικών διαδικασιών με σεβασμό προς τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα,
– αποσαφηνίζεται και καθίσταται λειτουργικότερος ο θεσμός της επιφάνειας. Λαμβάνοντας υπόψη και την διεθνή εμπειρία, επιδιώκεται η βελτίωση της λειτουργίας του θεσμού και, κυρίως, η επαύξηση της ασφάλειας των συναλλαγών.
Επιπλέον, αποσαφηνίζονται ορισμένες έννοιες και παρέχονται περαιτέρω ευχέρειες στους συναλλασσομένους, ώστε ο θεσμός να είναι πιο ευέλικτος και να συνάδει περισσότερο με τα σύγχρονα συναλλακτικά ήθη.
– εισάγεται ρύθμιση προκειμένου να εξασφαλιστούν οι πόροι που είναι αναγκαίοι για την αποτελεσματική λειτουργία των Κτηματικών Υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, ώστε αυτές να αποκτούν άμεση γνώση και αντίληψη για κάθε πιθανή προσβολή της δημόσιας περιουσίας μέσω της διενέργειας επιτόπιων ελέγχων και αυτοψιών και να λαμβάνουν άμεσα τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας της.
Οι παραβάτες στους οποίους επιβάλλεται πρόστιμο ή υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης υποχρεούνται να πληρώσουν το 20% του ποσού προκειμένου να εκδικαστεί τυχόν προσφυγή τους κατά της πράξης επιβολής προστίμου ή καταβολής αποζημίωσης.
– ανατίθεται στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας (Γ.Γ.Δ.Π.) η ευθύνη για την καταγραφή, σε ενιαίο Μητρώο Ακίνητης Περιουσίας (Μ.Α.Π.), όλης της ακίνητης περιουσίας φορέων του Δημόσιου Τομέα και ειδικότερα των Υπουργείων, των Δημοσίων Επιχειρήσεων στις οποίες το Δημόσιο κατέχει το σύνολο του μετοχικού τους κεφαλαίου, των Δημοσίων Οργανισμών και των Ν.Π.Δ.Δ..
Στο Μητρώο, όπου θα αποτυπώνεται με ακρίβεια το σύνολο της δημόσιας περιουσίας, θα συμβάλει στη δημιουργία ασφάλειας δικαίου, ενώ ταυτόχρονα θα επιτρέπει την ταχεία και αξιόπιστη αναζήτηση στοιχείων και την άμεση αξιοποίησή τους όπου και όταν αυτό απαιτείται.
– ορίζεται ότι η διαχείριση και αξιοποίηση ακινήτων εγγεγραμμένων στο Μ.Α.Π. δύναται να ανατίθεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού στην ΕΤΑΔ Α.Ε. λόγω της επάρκειας, δυνατότητας και τεχνογνωσίας της εταιρίας να φέρει εις πέρας το συγκεκριμένο έργο αποτελεσματικά, καθώς προέρχεται από τη συγχώνευση της «Κτηματικής Εταιρείας του Δημοσίου Α.Ε.» (ΚΕΔ Α.Ε) και της «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε», εταιριών που διαχειρίζονταν και αξιοποιούσαν επί πολλά έτη περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου και του ΕΟΤ αντίστοιχα.
– ιδρύεται Αυτοτελές Γραφείο Εποπτείας των φορέων διοίκησης, διαχείρισης και αξιοποίησης της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, υπαγόμενο στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας.
4. Ρυθμίζονται λοιπά κατεπείγοντα θέματα των Υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και ειδικότερα:
– ορίζεται ότι τα φορολογικά έσοδα της παρ. 1 του Ν.Δ. 3883/1958 (Α’ 181) που αποδίδονταν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα κά φορείς εφεξής θα αποδίδονται στον κρατικό προϋπολογισμό.
– αναστέλλεται, από 1.11.2012, η εφαρμογή των διατάξεων του τελευταίου εδαφίου της παρ. 2 του άρθρου 29 του ν. 4024/2011 (Α΄ 226), αναφορικά με την κατανομή της μείωσης των αποδοχών των υπαλλήλων, που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 4 του Κεφαλαίου Δευτέρου του ίδιου νόμου.
– επιδιώκεται η διευκόλυνση της ομαλής χρηματοδότησης των υπό εκτέλεση ή μελλοντικών συγχρηματοδοτούμενων δημόσιων έργων και στις περιπτώσεις που υπήρχε μεν πρόβλεψη στην διακήρυξη για τη χορήγηση προκαταβολής αλλά μικρότερου του άνω ποσοστού, με την δυνατότητα χορήγησης πρόσθετης προκαταβολής και στις περιπτώσεις αυτές, μέχρι τη συμπλήρωση του ως άνω ποσοστού (10%).
Επιδιώκεται περαιτέρω η επέκταση της ρύθμισης και στα μεταγενέστερα της 15ης Μαρτίου 2012 προκηρυχθέντα έργα.
– χορηγείται παράταση στις εταιρείες 3ης έως 7ης τάξης μέχρι την 30η Ιουνίου 2013, ώστε να συνεχίσει απρόσκοπτα η υλοποίηση των έργων και προκειμένου να αντιμετωπιστεί συνολικά το θέμα των κριτηρίων αξιολόγησης των οικονομικών δεδομένων των εργοληπτικών επιχειρήσεων των τάξεων αυτών.
– καταργείται η υποχρέωση των μηχανικών περί καταβολής εισφοράς ποσοστού 2% υπέρ του ΤΕΕ για τις πάσης φύσεως λειτουργικές του δαπάνες, που υπολογιζόταν επί της συμβατικώς συνομολογούμενης ή της νομίμου αμοιβής τους.