Ο πρόεδρος του Eurogroup, πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε το βράδυ της Δευτέρας, λίγο μετά τη λήξη των εργασιών του Eurogroup, αναφερόμενος στο ζήτημα της επιμήκυνσης του χρόνου εξόφλησης των δανείων προς την Ελλάδα, αφού υπενθύμισε ότι επί της αρχής έχει ήδη υπάρξει συμφωνία σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, ανέφερε ότι η τελική ρύθμιση του θέματος θα έχει την μορφή «πακέτου», δηλαδή θα συμπεριληφθεί στις συνολικότερες αποφάσεις που θα λάβει το Eurogroup ως προς τον τρόπο λειτουργίας του μόνιμου μηχανισμού, για την αντιμετώπιση των κρίσεων.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν το βράδυ της Δευτέρας, στις Βρυξέλλες, ότι αν αποφασιστεί, στο πλαίσιο αυτού του συνολικού πακέτου, οι όροι δανεισμού προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν έντονα προβλήματα να είναι στο μέλλον ευμενέστεροι από πλευράς ύψους επιτοκίων, θα υπάρξει ανάλογη απόφαση για την Ιρλανδία και κατ΄ επέκταση και για την Ελλάδα.
Ο πρόεδρος του Eurogroup εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος ως προς το ενδεχόμενο υιοθέτησης του συνολικού πακέτου στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής που θα γίνει στις 4 Φεβρουαρίου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι οι διαφορές που υπάρχουν στην παρούσα φάση είναι μικρές.
Έξαλλου ο κ. Γιούνκερ διευκρίνισε ότι όπως ήταν αναμενόμενο το συμβούλιο ενέκρινε και τυπικά την παροχή και της τρίτης δόσης των δανείων προς την Ελλάδα, η οποία θα αρχίσει να υλοποιείται από 19 Ιανουαρίου.
Ερωτηθείς, τέλος, από δημοσιογράφο αν η Ελλάδα βρίσκεται ήδη σε κατάσταση πτώχευσης, ο κ. Γιούνκερ απάντησε μονολεκτικά «όχι».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ευρωζώνης και τον αρμόδιο επίτροπο, Όλι Ρεν, οι συζητήσεις για το θέμα του Ταμείου προχωρούν και σύντομα το Γιούρογκρουπ θα είναι σε θέση να υποβάλει στους Ευρωπαίους ηγέτες τη συνολική πρόταση. Απέφυγε, όμως, να προσδιορίσει εάν αυτό θα γίνει στη Σύνοδο Κορυφής της 4ης Φεβρουαρίου ή στην επόμενη στις 25 και 26 Μαρτίου. Περιορίστηκε να πει ότι οι εργασίες δεν θα κρατήσουν μια αιωνιότητα διότι υπάρχει ανάγκη για άμεση απάντηση.
Τέλος, ο κ. Γιούνκερ απάντησε αρνητικά στην ερώτηση Βρετανού δημοσιογράφου σχετικά με αν υπάρχει θέμα αναδιάρθρωσης του χρέους της Ελλάδας και αν αυτό συζητήθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση. Η απάντησή μου είναι «όχι» στην πρώτη ερώτηση και κατ’ επέκταση «όχι» και στη δεύτερη, είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Ευρωζώνης.
Οι Γερμανοί δεν βιάζονται
Πάντως η γερμανική κυβέρνηση δεν βιάζεται για αύξηση των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, συζητάει εσωτερικές αλλαγές και τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του, αλλά τις συνδέει με μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία.
Στη θέση αυτή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, προσέκρουσαν χθες το βράδυ στις Βρυξέλλες, κοινοτικοί αξιωματούχοι, αλλά και υπουργοί χωρών της Ευρωζώνης, που πιέζουν το Βερολίνο για αύξηση των πόρων του Ταμείου, καθώς και διεύρυνση του πεδίου δράσης του, ώστε να μπορεί να αγοράζει και κρατικά ομόλογα.
Μάλιστα, οι Γερμανοί εμφανίστηκαν έντονα ενοχλημένοι με την επιμονή του προέδρου της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, για λήψη απόφασης το αργότερο μέχρι την προσεχή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στις 4 Φεβρουαρίου.
Ο κ. Σόιμπλε εμφανίστηκε πρόθυμος να συζητήσει αλλαγές εντός του ταμείου, όπως για παράδειγμα την εξεύρεση μιας φόρμουλας ώστε να μπορούν να δοθούν και τα 440 δισ. ευρώ των εγγυήσεων που προέρχονται από τις χώρες της ευρωζώνης.
Σήμερα μπορούν να δοθούν μόνο τα 250-260 δισ. ευρώ, ενώ οι υπόλοιπες εγγυήσεις πρέπει να βρίσκονται αδιάθετες στο ταμείο, προκειμένου να αντλούνται χρήματα από τις αγορές με χαμηλό επιτόκιο (κάτω του 3%).
Το Βερολίνο δεν εμφανίζεται αρνητικό στη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του ταμείου, ώστε να μπορεί να αγοράζει κρατικά ομόλογα, αλλά τη συνδέει με μια συνολική απόφαση, που θα περιλαμβάνει και δεσμεύσεις για αυστηρότερη δημοσιονομική πειθαρχία από όλες τις χώρες και κυρίως εκείνες που θα κάνουν χρήση των πόρων του ταμείου.
Ζητούν, κυρίως, να δεσμευθούν οι χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα σε ταχύτερη αποκλιμάκωση του χρέους, καθώς και θεσμοθέτηση εθνικής νομοθεσίας που θα αποκλείει δημοσιονομικό εκτροχιασμό.
Η παρέμβαση του επιτρόπου Όλι Ρεν
Ο αρμόδιος επίτροπος, Ολι Ρεν, ο οποίος πρότεινε μια φόμουλα που θα επιτρέψει την εφαρμογή προληπτικών μέτρων, όπως το άνοιγμα γραμμών πίστωσης από το Ταμείο για χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα, αλλά όχι τόσο σοβαρά που να δικαιολογούν την υποβολή αιτήματος στήριξης μέσω δανείων, όπως έγινε στις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Ιρλανδίας.
Φυσικά αυτό θα γίνεται υπό προϋποθέσεις, όχι τόσο αυστηρές όπως η υπογραφή μνημονίου με την τρόικα, αλλά μέσω συγκεκριμένων δεσμεύσεων για δημοσιονομική εξυγίανση.
Είναι προφανές ότι οι περαιτέρω εξελίξεις θα εξαρτηθούν πλέον από τη στάση των αγορών.
Εαν αυξηθούν οι πιέσεις τις επόμενες μέρες στα κρατικά ομόλογα χωρών με δημοσιονομικά προβλήματα, τότε είναι πολύ πιθανόν ό,τι θα εναθεωρήσουν τη στάση τους και οι Γερμανοί. Σε κάθε περίπτωση το επόμενο κρόσιμο ραντεβού είναι η Σύνοδος Κορυφής στις 4 Φεβρουαρίου.
Αυστηρότερα stress tests για τις τράπεζες
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Οικονομία,Όλι Ρέν,δήλωσε τη Δευτέρα ότι τους επόμενους μήνες θα πραγματοποιηθούν νέα αυστηρότερα stress tests στις ευρωπαικές τράπεζες,καθώς τα κράτη ξεκινούν μια νέα προσπάθεια να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη των επενδυτών στη ζώνη του ευρώ.
“Ενας νέος γύρος από τραπεζικά stress tests ακόμα πιο αυστηρά από αυτά της περασμένης χρονιάς πρόκειται να πραγματοποιηθούν τους ερχόμενους μήνες”,δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων στους δημοσιογράφους μετά το συμβούλιο των υπουργών Οικονομίας.
Οι παρατηρήσεις πάντως του Όλι Ρέν προσθέτουν πίεση στα κράτη μέλη,καθώς πολλοί φοβούνται πως μια αυστηρότερη δοκιμασία των τραπεζικών ιδρυμάτων για κρίση ρευστότητας,ίσως αυξήσει τα προβλήματα που ήδη περνά ο τραπεζικός τομέας.
Σταθερός “πελάτης” η Ιαπωνία
Η Ιαπωνία θα παραμείνει σταθερός και σημαντικός επενδυτής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕFSF) μέσω της αγοράς ομολόγων του, όπως δήλωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Ιαπωνίας, αρμόδιος για τις διεθνείς υποθέσεις, Ριντάρο Ταμάκι, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί σε συγκεκριμένο ποσό επένδυσης.
Η Ιαπωνία εξετάζει να αγοράσει περίπου το 20% των ομολόγων της Ευρωζώνης που πρόκειται να εκδοθούν προς το τέλος του μηνός στο πλαίσιο του προγράμματος χρηματοδότησης της Ιρλανδίας, χρησιμοποιώντας ευρώ από τα ξένα συναλλάγματικά αποθέματά της, που στα τέλη Δεκεμβρίου ανέρχονταν σε 1,1 τρισ.δολάρια.
Ωστόσο, ο Χιρόσι Γουατανάμπε, κορυφαίος Ιάπωνας οικονομικός διπλωμάτης, επέστησε την προσοχή στο Τόκιο να μην αυξήσει τις αγορές ομολόγων σε ευρώ πέρα από το μέγεθος των συναλλαγματικών αποθεμάτων του σε ευρωπαϊκό ενιαίο νόμισμα, επειδή αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την αξία του γιεν.
