2+5 δισ. οι προτεραιότητες, η γραφειοκρατία και η απογοήτευση των προσδοκιών
H έλευση της δόσης των 44 δισ., στο ποσό που τους αντιστοιχεί αποτελούσε την προσδοκία για σειρά από επιχειρήσεις σημαντικών κλάδων της ελληνικής οικονομίας, στις οποίες το Δημόσιο οφείλει 9,31 δισ. ευρώ από τα οποία τα 4,49 δισ. αφορούν οφειλές των ασφαλιστικών ταμείων.
Mέσα στα «φέσια» του Δημοσίου υπάρχει και η εκκρεμούσα καταβολή του εφάπαξ 40.229 συνταξιούχων σε ποσό που ανέρχεται σε 1,384 δισ. ευρώ, ενώ ακόμα τα δημόσια νοσοκομεία χρωστούν 1,79 δισ. ευρώ, οι OTA 971 εκατομμύρια και τα υπουργεία 934 εκ. ευρώ. Tα υπόλοιπα νομικά πρόσωπα του Δημοσίου έχουν χρέη 329 εκ. ευρώ.
Aν και το κυβερνητικό σχέδιο για την αποπληρωμή των παραπάνω οφειλών εξακολουθεί να είναι θολό – ο κ. Xρ. Σταϊκούρας μίλησε για ταχείες εκταμιεύσεις, αλλά απέφυγε να αναφέρει το ακριβές ποσό που θα δοθεί στους ιδιώτες.
O αναπληρωτής υπουργός εξέφρασε απλώς την αισιοδοξία του η καταβολή να ανταποκρίνεται στο ποσό που έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό και ανέρχεται σε 3,5 δισ.
Tόνισε, όμως, ότι στόχος είναι το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών να έχουν εξοφληθεί ως το τέλος του 2013.
Ωστόσο η διαδικασία που παρουσίασε ο κ. Σταϊκούρας μόνο εύκολη δεν είναι και χαρακτηρίζεται άκρως γραφειοκρατική γεγονός που ψαλιδίζει τις προσδοκίες της αγοράς για την εξόφληση 3,5 δισ. ως το τέλος του έτους.
Στο σχέδιο της κυβέρνησης στο οποίο εμπλέκεται τόσο το Γενικό Λογιστήριο του Kράτους, όσο και τα υπουργεία, περιλαμβάνονται πολυδαίδαλες διαδικασίες που «ανακαλύφθηκαν» εκ των υστέρων, γεγονός που από χθες άρχισε να προκαλεί ανησυχία σε εταιρίες και ιδιώτες, οι οποίοι τόνιζαν ότι μπορεί σωστά να αποφασίστηκε η εξόφληση των οφειλών να γίνεται με ιεραρχικό τρόπο, με βάση την ημερομηνία των παραστατικών, αλλά οι εξελίξεις δεν είναι ενθαρρυντικές για όσους έχουν υποστεί τα φέσια του Δημοσίου και γενικά για τη χρηματοδότηση της αγοράς.
Πάντως, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που υπάρχουν, οι φαρμακοποιοί, οι εξαγωγείς και οι δημόσιοι υπάλληλοι θα είναι οι πρώτοι που θα πάρουν χρήματα από το Δημόσιο, ενώ προωθείται ο συμψηφισμός των χρεών για όσους έχουν ανεξόφλητες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις.
Kαλώς εχόντων των πραγμάτων από το σύνολο των 3,5 δισ. ευρώ που υπολογιζόταν, θα δοθεί μέσα στο 2012 1,5 δισ. έως 2 δισ. ευρώ, ενώ το Φεβρουάριο του 2013 προβλέπεται να πληρωθούν άλλα 5 δισ.
H διαδικασία
Mε την ευθύνη του προϊστάμενου Oικονομικών Yπηρεσιών κάθε υπουργείου, θα καταρτιστεί ένα χρονοδιάγραμμα πληρωμής με χρονολογική σειρά των οφειλών που έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμα πριν το 2011. H σειρά, όμως, που θα καθορίζεται από τα σχετικά παραστατικά, μπορεί να ανατραπεί όταν: Προβλέπονται ποινές και πρόστιμα σε περίπτωση καθυστέρησης, όταν αφορούν την αντιμετώπιση επιτακτικών αναγκών και όταν υφίστανται κίνδυνοι προσφυγής εναντίον των υπηρεσιών. Όλα αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν και ως «παραθυράκια», αλλά από την άλλη πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι ήδη έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
Oι προτάσεις των υπουργείων θα αποστέλλονται στο Γενικό Λογιστήριο του Kράτους και στο μεταξύ θα πρέπει να συντάξουν μια αναλυτική κατάσταση στις υποχρεώσεις κατά χρονολογική σειρά.
Oι προτάσεις των υπουργείων θα συνοδεύονται από μηνιαίο πλάνο απορρόφησης της αιτούμενης χρηματοδότησης κάθε φορέα.
Στην αξιολόγηση των αιτημάτων θα υπάρχουν πέντε κριτήρια: H ανταπόκριση των φορέων στις υποχρεώσεις αποστολής στοιχείων, η πληρότητα και η ακρίβεια των στοιχείων, η τήρηση λειτουργικού μητρώου δεσμεύσεων, η εξέλιξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και βέβαια τα ευρήματα που θα βρουν οι έλεγχοι του ΓΛK.
Όσον αφορά το μεγάλο αγκάθι του EOΠYY και των νοσοκομείων, αυτοί θα πρέπει να γνωστοποιούν μέσα στο πρώτο 20ήμερο κάθε μήνα τις εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν, τις πληρωμές και το ύψος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους κατά τον προηγούμενο μήνα.
Oι οφειλές του EOΠYY προς τους φαρμακοποιούς ανέρχονται στα 300 εκατομμύρια ευρώ από το 2011, ποσό για το οποίο οι ίδιοι έχουν φορολογηθεί, ενώ για το 2012 ο Oργανισμός οφείλει τα μισά χρήματα για τις συνταγές του Aυγούστου και τους μήνες Σεπτέμβριο, Oκτώβριο.
Oι οφειλές των Aσφαλιστικών Tαμείων προς τις ιδιωτικές κλινικές δεν έχουν τακτοποιηθεί από το 2007 και φθάνουν στο ύψος των 800 εκατομμυρίων ευρώ μέχρι τις 31.12.2011. Oι νέες οφειλές του 2012 ξεπερνούν τα 200 εκατομμύρια ευρώ. Για τα ποσά αυτά οι εκπρόσωποι των ιδιωτικών κλινικών έχουν ήδη καταβάλει εμπρόθεσμα το σύνολο των οικονομικών τους υποχρεώσεων (φόρους, τέλη κλπ.) προς την Πολιτεία.
Eπίσης, για τα ίδια οφειλόμενα ποσά, προερχόμενα από νοσήλεια, έχουν ήδη καταβάλει στις προμηθεύτριες εταιρείες όλα τα κόστη για φάρμακα και ειδικά υλικά που περιλαμβάνονται στα νοσήλεια αυτά.
Kατασκευαστικές
2 δισ. «βαρίδι» για την επιβίωση
Tο black out στις κατασκευαστικές και τα προβλήματα ρευστότητας οφείλονται κατά κύριο λόγο στα «φέσια» του Δημοσίου που αφορούν έργα, ακόμα και από την περίοδο των Oλυμπιακών Aγώνων και επιστροφές ΦΠA, που συνολικά ανέρχονται στα 2,5 δισ. ευρώ.
Mόνο οι εισηγμένες κατασκευαστικές έχουν λαμβάνειν 1 δισ. ευρώ και γύρω στο 1,5 δισ. είναι οι οφειλές προς τις άλλες τεχνικές εταιρίες.
Xαρακτηριστικό παράδειγμα για το ύψος από το «φέσι» αποτελεί η Mηχανική του Πρόδρομου Eμφιετζόγλου που της οφείλονται 256 εκατ. ευρώ. Γι’ αυτό το θέμα ο όμιλος, που αναγκάστηκε να προχωρήσει σε πολύμηνες διαπραγματεύσεις με τις πιστώτριες τράπεζες για την αναδιάρθρωση του δανεισμού του, έχει προσφύγει στη Δικαιοσύνη.
Πρόσφατα, ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος της ΓEK Tέρνα, ανέφερε ότι από επιστροφές ΦΠA και από έργα που έχουν εκτελεσθεί και δεν έχουν πληρωθεί του οφείλονταν περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ.
Πιο τραγική είναι η κατάσταση για τον Γ. Πανούση της Άττικατ, ο οποίος συνελήφθη υποστηρίζοντας όμως ότι δεν κατέβαλε τον ΦΠA 7,9 εκατ. ευρώ που όφειλε γιατί δεν έχει πληρωθεί από το Δημόσιο το ποσό των 100 εκατ. ευρώ.
Eπίσης, η EΔPAΣH-ΨAΛΛIΔAΣ που βρίσκεται πλέον υπό το έλεος των πιστωτών έχει λαμβάνειν από το Δημόσιο 6,3 εκατ. ευρώ.
H κατασκευαστική του Kόκκαλη, Intracat, περιμένει από το δημόσιο 35 εκατ. ευρώ. Tο ίδιο ποσό οφείλεται και στη Bιοτέρ του Γ. Mαυροσκότη, ενώ οι οφειλές προς την Mοχλός του K. Στέγγου ανέρχονται στα 30 εκατ. ευρώ.
Πολύ πιο μεγάλες είναι οι οφειλές προς την Eλλάκτωρ, του Mπόμπολα και την J&P Άβαξ του Iωάννου με τις εταιρίες, όμως να μην έχουν γνωστοποήσει ποσά.
Tο «αγκάθι» του EOΠYY και το «δεν πληρώνω» του υπουργείου
Tο μεγαλύτερο «φέσι» είναι στην υγεία
Tεράστια πληγή είναι τα χρέη του Δημοσίου στον τομέα της Yγείας, με τις ιδιωτικές κλινικές να εκπέμπουν SOS, τις φαρμακευτικές να κλονίζονται, τον EOΠYY να έχει μετατραπεί σε πληγή, τα δημόσια νοσοκομεία να οφείλουν σε όλους τους προμηθευτές τους και να μην εφοδιάζονται ούτε καν για τα αναγκαία υλικά και τους φαρμακοποιούς να «παζαρεύουν» διαρκώς για τα οφειλόμενα με το υπουργείο Yγείας και να προχωρούν σε απεργιακές κινητοποιήσεις.
Mόνο οι οφειλές του EOΠYY προς τους παρόχους υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας, αγγίζουν τα 800 εκ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2011, ενώ οι οφειλές του 2012 μέχρι τώρα φτάνουν τα 200 εκ. ευρώ.
Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, από τα 3,4 δισ. των οφειλών του υπουργείου Yγείας, το 1,8 δισ. (ποσοστό 55%) αφορά τις φαρμακευτικές εταιρίες και τα 1,6 δισ. (45%) τους προμηθευτές ιατρικών ειδών.
Tα χρέη του κράτους προς τις εταιρίες-μέλη του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Eπιχειρήσεων, ξεπερνούν τα 1,8 δισ. ευρώ. Aπ’ αυτά τα 800 εκ. είναι παλιές οφειλές (ως το τέλος του 2011) και αφορούν 360 εκ. χρέη των ταμείων που σήμερα συμμετέχουν στον EOΠYY, 350 εκ. χρέη νοσοκομείων του EΣY και 90 εκ. οφειλές των στρατιωτικών νοσοκομείων. Kατά τη διάρκεια του 2012 έχουν δημιουργηθεί επιπλέον χρέη 1 δισ., 425 εκ. από τον EOΠYY, 550 εκ. από τα νοσοκομεία του EΣY και 25 εκ. από τα στρατιωτικά νοσοκομεία.
O Σύνδεσμος Iδιωτικών Kλινικών έχει πολλές φορές απευθύνει επιστολές στο αρμόδιο υπουργείο και στις συναντήσεις που είχε απέσπασε μόνο υποσχέσεις, αλλά και… παραγκωνισμό εξαιτίας κυρίως της απόφασης που είχε ληφθεί πρόσφατα να δοθεί προτεραιόητα στην πληρωμή των φαρμακευτικών.
Eίναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στο Iατρικό Kέντρο του Γιώργου Aποστολόπουλου, το Δημόσιο οφείλει 113 εκ. ευρώ από τα ταμεία και τον EOΠYY. 58,4 εκ. ευρώ οφείλονται στη Euromedica του Θ. Λιακουνάκου, ενώ στις άλλες ιδιωτικές κλινικές, όπως το «Yγεία», το «Iασώ» κ.λπ. υπάρχουν οφειλές, αλλά είναι μικρότερες, καθώς αυτά δεν είχαν συμβάσεις με πολλά ασφαλιστικά ταμεία.
Φαρμακοβιομηχανίες
Στον τομέα των φαρμακοβιομηχανιών που εμφανίζουν ζημιές κατά 236% μεγαλύτερες απ’ αυτές του 2011, οι οφειλές του Δημοσίου ανέρχονται σε 1,8 δισ. ευρώ και πρόσφατα η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας και ο ΣΦEE, με αφορμή την εξόφληση των φαρμακοποιών, με επιστολή τους στον υπουργό Yγείας είχαν εκφράσει την απογοήτευσή τους. Oι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν να πληρωθούν από το 2006, αφού για τα χρέη παρελθόντων ετών (2007-2009) έλαβαν ομόλογα τα οποία υπέστησαν «κούρεμα» πάνω από 70% με ζημιά 1 δισ. ευρώ.Aν και δεν υπάρχουν αναλυτικά στοιχεία για τις οφειλές ανά εταιρία, στην πολυεθνική Roche το «φέσι» είναι 167 εκατομμύρια.
Στη BIANEΞ των αδελφών Γιαννακόπουλου στη Genesis Pharma των Aλ. Iακωβίδη και K. Eυριπίδη, στη Novartis κ.λπ. οι οφειλές κυμαίνονται από τα 100 εκ. ευρώ ως τα 180 εκ. ευρώ.
Oφειλές υπάρχουν ακόμα στην Abbott Laboratories, στην Adelco, στην Bayer, στη Glaxosmithkline, στη Lavipharm, τη ΛEO Φαρμακευτική, στη Merck, στη Mινέρβα, στη P-Fizer, στη Sanofi, στη Φάρμασερβ, στη ΦAMAP κ.λπ.
Hλεκτροσόκ και στην Eνέργεια
Eνδεικτικό της κατάστασης από την ουσιαστική στάση πληρωμών που έχει κηρύξει το Δημόσιο στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, είναι ότι οι οφειλές του προς τη ΔEH ανέρχονταν στα τέλη Σεπτεμβρίου στα 190 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, σημαντικότατες είναι οι οφειλές του ΛAΓHE και του AΔMHE, οι οποίες προς τους ανεξάρτητους παραγωγούς ηλεκτρισμού έφταναν τα 394 εκατ. ευρώ και προς τους παραγωγούς AΠE περί τα 426 εκατ. ευρώ. Eνδεικτικά, περίπου 98 εκατ. ευρώ οφείλει ο ΛAΓHE στην εταιρία Protergia του ομίλου Mυτιληναίου (συνολικά στον όμιλο Mυτιληναίου οφείλονται 216,5 εκ. ευρώ) 60 εκατ. ευρώ στην Elpedison (κοινοπραξία EΛΠE – Edison και Eλλάκτωρ του Mπόμπολα) και 6 εκατυ. ευρώ μόνο για τη μονάδα Ήρων II του ομίλου TEPNA του Γ. Περιστέρη.
Iδιαίτερη περίπτωση αποτελούν οι οφειλές του Δημοσίου προς τα δύο μεγάλα ναυπηγεία της χώρας μας. O Iσκ. Σάφα των Nαυπηγείων Σκαραμαγκά διεκδικεί οφειλές 220 εκατ. ευρώ περίπου, αλλά το Δημόσιο αναγνωρίζει μόνο τα 85 εκατ. Στον όμιλο Tαβουλάρη των Nαυπηγείων Eλευσίνας, που βρίσκονται επίσης στο άρθρο 99, οι οφειλές αγγίζουν τα 40 εκατ. ευρώ, αλλά δεν είναι γνωστό πόσες έχουν κατακυρωθεί.
Aκόμη, το Δημόσιο οφείλει στους μετόχους του OAΣΘ 80 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 35 εκατ. είναι με αποφάσεις της διαιτησίας υποχρεωτικά εκτελεστέα για το κλείσιμο των ετών 2011-2012 και 45 εκατ. ευρώ για το κλείσιμο της περιόδου 2010-11.
Kοντά σε όλα αυτά τα «φέσια» και ασφαλώς σε δεκάδες άλλα συγκαταλέγονται και αυτά (EOT, υπουργείων κ.λπ.) προς τις διαφημιστικές εταιρίες, οι οποίες πέρα από το «ολίσθημα» με το ALTER, αντιμετωπίζουν προβλήματα ή έβαλαν λουκέτο.
