Οι ασφαλισμένοι που έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012 και οι νέοι ασφαλισμένοι – μητέρες ή χήροι πατέρες τέκνων που είναι ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, είναι οι κατηγορίες ασφαλισμένων του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών, οι οποίες δεν θίγονται από την αύξηση των ορίων ηλικίας που επέρχονται με τον νέο ασφαλιστικό.
Οι νέες προϋποθέσεις για τη συνταξιοδότηση τόσο ως προς τα όρια ηλικίας όσο και ως προς τον χρόνο ασφάλισης θα ισχύσουν από την 1-1-2013.
Με το νέο έτος, τα όρια ηλικίας αυξάνονται κατά 2 έτη με ανώτατο όριο, το 67ο έτος της ηλικίας.
Σύμφωνα με εγκύκλιο του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών, θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα υφίσταται όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει ως 31-12-2012 και τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το αντίστοιχο όριο ηλικίας -όπου αυτό προβλέπεται- που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του.
Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα δεν θίγεται, και μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίζει την ασφάλιση, υποχρεωτική ή προαιρετική, χωρίς να «παρασύρεται» από την αύξηση των ορίων ηλικίας.
Στην περίπτωση των ανηλίκων τέκνων, η προϋπόθεση της ανηλικότητας εξετάζεται κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, ενώ δεν εξετάζεται κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας.
Αναλυτικότερα στην εγκύκλιο προβλέπονται τα εξής:
Συνταξιοδότηση με 37ετία
Ασφαλισμένοι που μέχρι 31-12-2010 είχαν συμπληρώσει 37 έτη πραγματικής και υποχρεωτικής ασφάλισης σε φορείς αυτοαπασχολουμένων βάσει αρθρ. 16 ν. 3232/2004, έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το οποίο μπορούν να ασκήσουν οποτεδήποτε, και μετά την 1-1-2013 χωρίς όριο ηλικίας.
Συνταξιοδότηση παλαιών ασφαλισμένων με 35ετία έως 31-12-2010
Ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης έως 31-12-2010 έχουν κατοχυρώσει και συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας, ακόμα κι αν αυτή επέλθει μετά την 1-1-2013.
Συνταξιοδότηση με 35ετία από 1-1-2011
Ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης μέχρι 31-12-2012, διατηρούν (κατοχυρώνουν) το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση 36 ή 37 ετών ασφάλισης κατά περίπτωση, και του 60ου έτους της ηλικίας, ακόμη κι αν αυτό επέλθει μετά την παραπάνω ημερομηνία.
Συνταξιοδότηση με 35ετία από 1-1-2013
Ασφαλισμένοι -παλαιοί ή νέοι- που συμπληρώνουν 35 έτη ασφάλισης από 1-1-2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.
Συνταξιοδότηση παλαιών ασφαλισμένων με 15ετία
Ασφαλισμένοι που μέχρι 31-12-2012 συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης και το 65° έτος της ηλικίας, έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, και μετά την 1-1-2013 με τις ανωτέρω προϋποθέσεις.
Ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν 15 έτη ασφάλισης ή το 65° έτος της ηλικίας από 1-1-2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης και του 67ου έτους της ηλικίας.
Συνταξιοδότηση γυναικών πρώην ΤΣΑ με 25ετία
Ασφαλισμένες του πρώην ΤΣΑ- ΟΑΕΕ που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31-12-2010, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τις καταστατικές διατάξεις του πρώην ΤΣΑ (και όχι του ΟΑΕΕ) με τη συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας, ακόμη κι αν αυτή επέλθει μετά την 1-1-2013.
Ασφαλισμένες του πρώην ΤΣΑ – ΟΑΕΕ που συμπληρώνουν 25 έτη ασφάλισης από 1-1-2011 και εφεξής, και συγχρόνως συμπλήρωσαν ή συμπληρώνουν το 60° έτος της ηλικίας μέχρι 31-12-2012, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 61ου ή 62ου έτους της ηλικίας και μετά την 1-1-2013.
Ασφαλισμένες του πρώην ΤΣΑ – ΟΑΕΕ που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης από 1-1-2011 και εφεξής, και συμπληρώνουν το 60° έτος της ηλικίας από 1-1-2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, με συνυπολογισμό πλασματικών χρόνων.
Συνταξιοδότηση νέων ασφαλισμένων με 15ετία
Ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν το 65ο ή το 60ό έτος της ηλικίας και 15 έτη ασφάλισης ως 31-12-2012, θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν οποτεδήποτε, με πλήρες ή μειωμένο ποσό σύνταξης, αντίστοιχα.
Ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν το 65° έτος της ηλικίας και 20 έτη (πλήρες ποσό) ή 16 έτη ασφάλισης (μειωμένο ποσό) ως 31-12-2012, θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το οποίο μπορούν να ασκήσουν οποτεδήποτε, χωρίς να παρασύρονται σε μεγαλύτερο όριο ηλικίας. Συνυπολογισμός αναγνωριζόμενων χρόνων δεν επιτρέπεται.
Παραδείγματα
1. Ασφαλισμένος συμπληρώνει 31 έτη ασφάλισης την 31-12-2012. Με συνυπολογισμό 4 ετών αναγνωριζόμενων χρόνων ν. 3996/2011, συμπληρώνει 35ετία εντός του 2012, επομένως θα συνταξιοδοτηθεί με 37 έτη και ηλικία 60 ετών, όποτε κι αν αυτή συμπληρωθεί. Για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου θα πρέπει είτε να παραμείνει 2 έτη στην ασφάλιση είτε να αναγνωρίσει 1 επιπλέον έτος (συνολικά 5 αναγνωριζόμενα έτη) και να παραμείνει στην ασφάλιση 1 έτος.
Με τους ίδιους όρους θα συνταξιοδοτηθεί και ο ασφαλισμένος με ταυτόχρονη θεμελίωση δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος, με τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να συνυπολογίσει χρόνο στρατιωτικής θητείας.
2. Παλαιός ασφαλισμένος συμπληρώνει 15 έτη ασφάλισης την 31-12-2012 και το 65° έτος της ηλικίας τον 1°/2013. Θα συνταξιοδοτηθεί με την συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.
3. Νέος ασφαλισμένος συμπληρώνει 14 έτη ασφάλισης και το 61° έτος της ηλικίας την 31-12-2012. Θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση 15 ετών και είτε του 67ου έτους με πλήρες ποσό είτε του 62ου έτους με ποσό μειωμένο κατά 60/200.
Για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου είτε θα παραμείνει 1 έτος στην ασφάλιση, είτε θα αναγνωρίσει χρόνο αρθρ. 40 ν. 2084/1992.
4. Συνταξιούχος γήρατος ΙΚΑ έχει συμπληρώσει το 60° και 30 έτη ασφάλισης. Έχει δύο επιλογές:
α) Με τον ήδη υπάρχοντα χρόνο, χωρίς καμία αναγνώριση, θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.
β) Με τον συνυπολογισμό 5 ετών αναγνωριζόμενων χρόνων ν. 3996/2011 (πλην χρόνου στρατιωτικής θητείας), συμπληρώνει 35 έτη εντός 2012, επομένως θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση 37 ετών και του 67ου έτους της ηλικίας λόγω δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
5. Ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει το 60° και 29 έτη ασφάλισης. Με τον συνυπολογισμό 5 ετών αναγνωριζόμενου χρόνου -τον μέγιστο δηλαδή επιτρεπόμενο δεν συμπληρώνει 35ετία εντός του 2012, επομένως θα συνταξιοδοτηθεί με τη συμπλήρωση του 62ου έτους και 40 ετών ασφάλισης. Για τη συμπλήρωση του συντάξιμου χρόνου των 40 ετών μπορεί να συνυπολογίσει 7 έτη αναγνωριζόμενου χρόνου.
