Μέρος του παρασκηνίου πίσω από την επαναγορά ελληνικού χρέους αποκαλύπτουν οι New York Times σε δημοσίευμα τους με τίτλο «Τα hedge funds πέτυχαν αξιόλογα κέρδη στην ελληνική επαναγορά χρέους». Το δημοσίευμα επικεντρώνεται στην μη αξιοποίηση της ρήτρας συλλογικής δράσης (CAC’s) στην επαναγορά ελληνικού χρέους. Αφήνει, δε, αιχμές για το ρόλο που διαδραμμάτισε το IIF σε αυτό, επισημαίνοντας ότι «έπαιξε με τους φόβους» της Ευρώπης. To αποτέλεσμα ήταν να στοιχίσει το πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων 2 δισ. ευρώ περισσότερα.
Συγκεκριμένα, στο δημοσίευμα αποκαλύπτεται πως τον Νοέμβριο 2012 ο αρμόδιος Επίτροπος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Όλι Ρεν είχε λάβει e-mail από το υψηλόβαθμο στέλεχος της Deutsche Bank Χακάν Βολίν σύμφωνα με το οποίο η επιστράτευση ρητρών συλλογικής δράσης (collective action clauses – CAC’s) στην εξεταζόμενη από την Ευρωζώνη επαναγορά ελληνικού χρέους δεν θα προκαλούσε προβλήματα είτε στην Ελλάδα, είτε στη ζώνη του ευρώ.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το υψηλόβαθμο στέλεχος της Deutsche Bank πρότεινε στην Ευρώπη να υιοθετήσει σκληρή στάση απέναντι στα ιδιωτικά κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου που είχαν αγοράσει ελληνικά ομόλογα.
Προέτρεπε δε τους κοινοτικούς αξιωματούχους να χρησιμοποιήσουν CAC’s ώστε να πωλήσουν σε χαμηλότερη τιμή από ό, τι θα αποδέχονταν οικειοθελώς.
Ο Χακάν Βολίν υποστήριζε πως η κίνηση αυτή ήταν καθ ‘όλα νόμιμη και δεν θα αναστάτωνε τις αγορές. Στόχος ήταν τα hedge funds να πουλήσουν στα επίπεδα των 28 – 30 λεπτών ανά ευρώ, αντί των 34 – 35 λεπτών ανά ευρώ κάτι που θα μείωνε το χρέος με λογικό κόστος.
Οι New York Times υποστηρίζουν πως η μη ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης «είναι μια άλλη υπενθύμιση για το πώς οι ιδιώτες επενδυτές έχουν καταφέρει να εξουδετερώσουν τους Ευρωπαίους αξιωματούχους σε διάφορα στάδια της κρίσης χρέους».
Επικαλούνται, δε, τον διάσημο νομικό του Duke University Μίτου Γκουλάτι σύμφωνα με τον οποίο με την ενεργοποίηση των ρητών η Ευρώπη θα μπορούσε να εξοικονομήσει 2 δισ. ευρώ. «Απλά δεν καταλαβαίνω γιατί το έκαναν αυτό», δήλωσε ο Γκουλάτι, προσθέτοντας πως η επαναγορά χρέους με ενεργοποίηση των CAC’s θα ήταν μια εύκολη συναλλαγή κατά την οποία τα hedge funds θα εξακολουθούσαν να έχουν μεγάλα κέρδη.
Οι New York Times υποστηρίζουν πως στην απόφαση για την μη ενεργοποίηση των ρητρών συλλογικής δράσης ρόλο διαδραμάτισε και το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο (IIF) το οποίος όπως τονίζεται «έπαιξε με τους φόβους» των Βρυξελλών, της Ρώμης και της Μαδρίτης ότι η σκληρή γραμμή προσέγγισης των hedge funds θα μπορούσε να δημιουργήσει άλλον ένα γύρο χάους στην αγορά, καθώς αν η Αθήνα ανάγκαζε τους ομολογιούχους να δεχτούν χαμηλότερες τιμές, οι επενδυτές θα σταματούσαν να αγοράζουν τα ομόλογα των ευρωπαϊκών χωρών που βρίσκονται υπό πίεση.
Μάλιστα, αναφέρουν πως ο Τσάρλς Νταλάρα πέταξε στην Αθήνα στα μέσα Νοεμβρίου για να τονίσει στην κυβέρνηση ότι η επίκληση των ρητρών θα ήταν καταστροφική για την Ελλάδα και τη ζώνη του ευρώ. Αναφορές που εμφανίζεται να έκανε και στα υψηλότερα κλιμάκια της Ευρώπης.
Σημειώνεται πως για να ενεργοποιηθούν οι ρήτρες συλλογικής δράσης, πρέπει τα δύο τρίτα των επενδυτών να συμφωνήσουν με την τιμή προσφοράς. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θεώρησαν ότι δεν υπήρχε καμία βεβαιότητα ότι αυτό θα συμβεί.
Σύμφωνα με τους ΝΥΤ στο e-mail του προς τον κ. Ρεν ο Χακάν Βολίν της Deutsche Bank υποστήριζε ότι δεν υπήρχε τίποτα ανησυχητικό με τη χρήση ρητρών συλλογικής δράσης και ότι οι ρήτρες χρησιμοποιούνται στις περισσότερες ασκήσεις αναδιάρθρωσης του χρέους και ότι οι οι επενδυτές θα περίμεναν η Ελλάδα να τις χρησιμοποιήσει.
Η έγκριτη εφημερίδα επικαλείται και την άποψη του γνωστού οικονομολόγου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη Ζορομίν Ζελτεμάγιερ σύμφωνα με τον οποίο η χρήση των ρητρών στο πλαίσιο των κανόνων δεν θα προκαλούσε αναστάτωση.
Στο ίδιο δημοσίευμα σημειώνεται πως οι μεγάλοι κερδισμένοι ήταν επενδυτικά κεφάλαια όπως τα Greylock Capital, Fir Tree, Brevan Howard και Third Point, τα οποία κατέγραψαν κέρδη έως και 100% από τις επενδύσεις τους σε ελληνικά ομόλογα.
