Οι συνεχείς αναβολές και το νέο «ψάξιμο» του ΤΑΙΠΕΔ
Ένα έντονο πολιτικό και διπλωματικό παρασκήνιο βρίσκεται σε εξέλιξη τις τελευταίες μέρες σχετικά με την αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ – ΔΕΣΦΑ.
Μια κωλυσιεργία και ένα «παιχνίδι καθυστερήσεων» που προφανώς δεν έχει να κάνει με τα συνήθη «αμαρτήματα» της αναβλητικότητας που έχει επιδείξει το Ταμείο αλλά με το γεγονός ότι η κυβέρνηση ακόμα μετεωρίζεται σε σχέση με τις πολιτικές προθέσεις της. Μέχρι πριν λίγες μέρες το ΤΑΙΠΕΔ εμφανιζόταν έτοιμο να προχωρήσει σε συνεδρίαση του ΔΣ -ακόμα και την προηγούμενη εβδομάδα- προκειμένου να καταρτίσει τη λεγόμενη Sort List και να ανάψει το πράσινο φως για τις δεσμευτικές προσφορές και τη διαδικασία του due diligence.
Οι αναβολές ξεκίνησαν από μέρα σε μέρα όμως τώρα πληροφορίες «δείχνουν» ανατροπή.
Το «περίεργο παιχνίδι» καθυστερήσεων, οι επαναλαμβανόμενες συναντήσεις των εκπροσώπων των συμβούλων του Ταμείου, το νέο «ξεσκόνισμα» των φακέλων οι σωστές αλλά καθυστερημένες κινήσεις προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι εταιρίες και η παρουσία τους συνάδει με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, το κριτήριο των δεσμεύσεων από τους υποψήφιους σχετικά με την τιμή προμήθειας του φυσικού αερίου στην εγχώρια αγορά συνθέτουν ένα πάζλ με έντονο ενδιαφέρον. Στόχος είναι η εμφάνιση νέων ενδιαφερόμενων επενδυτών; Η δημιουργία νέων συμμαχιών;
Να μπει φράγμα στα «σχέδια των Ρώσων» οι οποίοι, τουλάχιστον σ’ αυτή τη φάση που βρίσκεται η διαδικασία είναι το απόλυτο φαβορί;
Τι σχέση έχει σε όλο αυτό ο «αμερικανικός δάκτυλος» και ποιο άλλο παρασκήνιο κάνει ακόμα πιο σύνθετη την υπόθεση.
Η πληροφόρηση που έβγαινε όλο το προηγούμενο διάστημα από την κυβέρνηση έλεγε ότι στην αποκρατικοποίηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ νικητής θα είναι αυτός που θα δώσει τα περισσότερα. Η αποκάλυψη της DEAL στις 23 Νοεμβρίου ότι στο τραπέζι του ΤΑΙΠΕΔ έχει κατατεθεί ρωσική προσφορά-μαμούθ 1,9 δις ευρώ έπεσε σα βόμβα στην αγορά. Κι αυτό γιατί από τη μία εκτοξεύει τον πήχη για τους υπόλοιπους μνηστήρες, αλλά ταυτόχρονα σε μεγάλο βαθμό «ανακατεύει την τράπουλα», καθώς η συγκεκριμένη προσφορά προέρχεται από τη ρωσική Sintez, και όχι τον κολοσσό της Gazprom. Η Sintez, που ανήκει στον πολυεκατομμυριούχο Λεονίντ Λεμπέντεφ, συμμετέχει στο διαγωνισμό μέσω της θυγατρικής της Negusneft διεκδικώντας και τις δύο εταιρίες ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ.
Το γεγονός ότι και η Gazprom, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ανέβασε ψηλά τον πήχυ για τη ΔΕΠΑ επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις ότι η απόκτηση του ελληνικού βραχίονα στο χάρτη του φυσικού αερίου έχει στρατηγική σημασία για τη Μόσχα, που είναι διατεθειμένη όχι μόνο να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη, αλλά και να «παίξει» με εναλλακτικά σχήματα προκειμένου να πετύχει το στόχο της.
Ευρωπαϊκά εμπόδια
Από τότε που έγινε γνωστό το ύψος των ρωσικών προσφορών κλιμακώθηκε ένα σκληρό παιχνίδι πιέσεων κυρίως από ευρωπαϊκής και αμερικανικής πλευράς. Οι μεν Αμερικάνοι είναι γνωστό ότι δεν θέλουν σε καμία περίπτωση τη διεύρυνση της ενεργειακής επιρροής των Ρώσων προς τη Δύση, ενώ οι Ευρωπαίοι θέλουν να βάλουν μπλόκο στην ενεργειακή εξάρτηση της Γηραιάς ηπείρου από το ρωσικό φυσικό αέριο, με την Κομισιόν να προσανατολίζεται στο να θέσει συγκεκριμένους περιορισμούς. Η Κομισιόν βάζει απαρέγκλιτο όρο για την αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ να τηρηθούν οι κοινοτικοί νόμοι όσον αφορά τη λειτουργία της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς.
Στους όρους που βάζει η Ε.Ε. είναι και ο πλήρης διαχωρισμός των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ, αλλά το βασικότερο, που παίρνει και πολλή συζήτηση, είναι ότι ο τελικός ανάδοχος θα πρέπει να είναι φερέγγυος ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα σε επίπεδο ενεργειακής ασφάλειας τροφοδοσίας.
Όλα αυτά βέβαια δεν προέκυψαν ξαφνικά, αλλά ήταν γνωστά από την αρχή. Το θέμα είναι ότι τώρα μπαίνουν με μεγαλύτερη ένταση, αφού μετά την πρώτη φάση του διαγωνισμού οι τρείς από τις πέντε υποψηφιότητες που έμειναν (οι δύο ρώσικες και η αζέρικη) προέρχονται από χώρες εκτός Ε.Ε.
Παράλληλα, πηγές του ΤΑΙΠΕΔ τόνιζαν ότι οι προσφορές που έχουν κατατεθεί στο πρώτο στάδιο –των μη δεσμευτικών προσφορών- δεν δεσμεύουν τους υποψήφιους, που σημαίνει ότι στην επόμενη φάση οι δεσμευτικές προσφορές μπορούν να διαφοροποιούνται από τις αρχικές.
Οι αζέροι με «ευρωπαϊκό διαβατήριο»;
Η κινητικότητα των τελευταίων ημερών συνδέεται από πολλούς και με πληροφορίες που αναφέρουν ότι στο «αντιρωσικό» μέτωπο υπάρχουν διεργασίες για να μπουν στο παιχνίδι της διεκδίκησης της ΔΕΠΑ και άλλοι δυτικοί παίκτες.
Η αζέρικη υποψηφιότητα, μέσω της κρατικής εταιρίας φυσικού αερίου του Αζερμπαιτζάν Socar, με μια προσφορά της τάξεως των 400 εκατ. ευρώ, μπορεί να απέχει παρασάγγας από τον οικονομικό πήχη που έθεσαν οι Ρώσοι, αλλά στο μεγάλο γεωενεργειακό ανταγωνισμό οι Αζέροι υποστηρίζονται από τον αμερικανικό παράγοντα. Ωστόσο και αυτοί αντιμετωπίζονται με επιφυλακτικότητα από τους Ευρωπαίους.
Με δεδομένο όμως ότι στην εξέλιξη του διαγωνισμού δεν επιβεβαιώθηκε το άμεσο ενδιαφέρον των ευρωπαϊκών εταιριών που συμμετείχαν στην πρώτη φάση (οι ισπανικές Enagas, Gas Natural,οι ιταλικές ΕΝΙ, Edison και η Ολλανδική Vopak LNG) ένα άλλο σενάριο προβλέπει την ένταξη κάποιου από τους ευρωπαϊκούς κολοσσούς στις συμμετέχουσες κοινοπραξίες.
Θα μπορούσε, δηλαδή, να υπάρξει «ενίσχυση» της αζέρικης υποψηφιότητας, που θα έδινε και το απαραίτητο «ευρωπαϊκό διαβατήριο», είτε ευρωπαϊκός σύμμαχος για την κοινοπραξία M&M των Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη –διεκδικεί τη ΔΕΠΑ-, καθώς το σχήμα του Γ. Περιστέρη με το τσέχικο fund PPF στοχεύει μόνο στον ΔΕΣΦΑ.
Απέναντι σε όλα αυτά μόνο άπραγοι δεν κάθονται οι Ρώσοι που ασκούν πιέσεις σε όλα τα επίπεδα και σε μεγάλο βαθμό εξαρτούν το γενικότερο ενδιαφέρον τους για το ελληνικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, -όπως στην περίπτωση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ- με την τύχη της υπόθεσης της ΔΕΠΑ, που εξελίσσεται σε «δύσκολο σταυρόλεξο» για την κυβέρνηση, ιδιαίτερα ενόψει της επίσκεψης Σαμαρά στη Μόσχα.
