Μεγάλο ψαλίδι προϋποθέτει η βιωσιμότητα του χρέους, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς όπως επισημαίνει η έκθεση, τα κράτη της ΕΕ συμφώνησαν να πάρουν νέα μέτρα το 2014 – 2015 για τη μείωση του χρέους (υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα πετύχει τα πρωτογενή πλεονάσματα) ώστε να υποχωρήσει το χρέος στο 124% του ΑΕΠ το 2020 και «σημαντικά κάτω» του 110% του ΑΕΠ το 2022.
Όπως υποστηρίζει το ΔΝΤ, για να πετύχουμε τον στόχο, η λύση που θα επιλέξουν οι ευρωπαίοι θα πρέπει να αντιστοιχεί σε σχεδόν 4,1% του ΑΕΠ έως το 2020 ώστε να φτάσει το χρέος το 124% του ΑΕΠ. «Σημαντικά περισσότερα θα χρειαστούν προκειμένου να πέσει αρκετά κάτω από το 110% του ΑΕΠ το 2022 (υπό τα σημερινά δεδομένα θα είναι 113% του ΑΕΠ ακόμα και αν συνυπολογιστούν τα μέτρα 4,1% του ΑΕΠ που δεν έχουν ακόμα αποφασιστεί)», τονίζει το ΔΝΤ.
Συμπληρώνει μάλιστα ότι τα παραπάνω «κατά πάσα πιθανότητα θα καταστήσουν αναγκαιότητα είτε τη μεγάλη μείωση των επιτοκίων του EFSF, είτε τη μείωση του κεφαλαίου από τα διμερή δάνεια που έλαβε η χώρα».
Νέα δεδομένα για DSA
Στην έκθεση το ΔΝΤ παρουσιάζει τη νέα ανάλυση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Οι βασικές τροποποιήσεις σε σχέση με τα δεδομένα του Μαρτίου είναι τα εξής:
-Καθυστέρηση της ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας. Οι μακροοικονομικές προοπτικές αναμένεται να είναι λιγότερο ευνοϊκές από ότι είχε προβλεφθεί. Η πολιτική αβεβαιότητα, τα ρίσκα εφαρμογής και οι συνεχιζόμενη απειλή της Grexit θα επηρεάσουν αρνητικά τις επενδύσεις για σημαντικό διάστημα, επηρεάζοντας τη ζήτηση και το παραγόμενο προϊόν.
-Χειρότερο εξωτερικό περιβάλλον. Η εξωτερική ζήτηση από τους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας αναμένεται να ανακάμψει με πιο αργούς ρυθμούς από ότι προβλεπόταν αρχικά – κατά 1,75% το 2013 και 0,75% το 2014. Σταδιακά θα ευθυγραμμιστεί με τις προηγούμενες εκτιμήσεις.
-Βραδύτερη δημοσιονομική προσαρμογή. Η περίοδος δημοσιονομικής προσαρμογής παρατάθηκε κατά δύο έτη, με το στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα του 4,5% να έχει μετατεθεί το 2016. Ο στόχος για διατήρηση μακροπρόθεσμα πρωτογενούς πλεονάσματος στο 4% παραμένει σταθερός. Το ΔΝΤ τονίζει ότι ο στόχος αυτός είναι φιλόδοξος αλλά εφικτός, αν ληφθούν υπόψη οι εμπειρίες άλλων κρατών. Στη ζώνη του ευρώ η Ιταλία κατάφερε να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 4% του ΑΕΠ για περισσότερο από μια δεκαετία. Το Βέλγιο έχει επιτύχει δεκαετή πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 5,5%.
-Λιγότερα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις. Τα αναμενόμενα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις για το 2012 -2020 έχουν αναθεωρηθεί στα 22 δισ. ευρώ από 45 δισ. ευρώ προηγουμένως. Ο στόχος αυτός είναι δύσκολος, σημειώνει το ΔΝΤ, αλλά παραμένει εφικτός με βάση τη διεθνή εμπειρία.
-Υψηλότερα ληξιπρόθεσμα. Οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου ανήλθαν το 2012 στα 8 δισ. ευρώ, 2 δισ. ευρώ υψηλότερα από τις εκτιμήσεις στην αρχή του προγράμματος.
-Αύξηση ορίου για έντοκα. Το ανώτατο όριο έντοκων που μπορεί να εκδώσει η Ελλάδα θα παραμείνει στα 15 δισ. ευρώ αντί να μειωθεί στα 6 δισ. ευρώ που ήταν η αρχική πρόταση..
-Μείωση κόστους για τράπεζες. Το κόστος για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος μειώθηκε στα 49,4 δισ. ευρώ, από 50 δισ. ευρώ προηγουμένως.
– Έγινε ήδη νέα ελάφρυνση χρέους με το πακέτο που αποφάσισε το Eurogroup και την επαναγορά.
Το ΔΝΤ παράλληλα, αναθεώρησε και τις προβλέψεις για την επιστροφή της χώρας στις αγορές, ενώ επέκτεινε την ανάλυση για τη βιωσιμότητα του χρέους στο 2030, για να υπολογίσει πως ο υψηλότερος λόγος χρέους μπορεί να επηρεάσει την δυνατότητα της Ελλάδας να ξεπληρώσει τα δάνεια της.
Ως βάση το Ταμείο παίρνει το σενάριο ότι η Ελλάδα θα επιστρέψει «διστακτικά» στις αγορές το 2018, ανακτώντας πλήρη πρόσβαση το 2020. Προβλέπει ότι με χρέος στο 115% του ΑΕΠ θα δανείζεται με spread μεταξύ 450 και 600 μονάδων βάσης, ανάλογα με την διάρκεια ωρίμανσης των ομολόγων.
Υποχώρηση του ΑΕΠ το 2020
Με βάση την αναθεωρημένη ανάλυση, το βασικό σενάριο προβλέπει (σ.σ. χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ελάφρυνση που θα γίνει το 2014-2015) ότι το ελληνικό χρέος θα υποχωρήσει στο 124% του ΑΕΠ το 2020 και το 113% το 2022. Η πρόβλεψη για το 2020 είναι σημαντικά υψηλότερη από το 116,5% της προηγούμενης ανάλυσης. Την ίδια ώρα, ο λόγος του χρέος αναμένεται να αγγίξει το υψηλότερο σημείο, στο 180% του ΑΕΠ το 2014, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 167%. Ο λόγος του χρέους προβλέπεται να πέσει κάτω από το 100% του ΑΕΠ το 2026, ένα χρόνο νωρίτερα απ’ ότι αναμένονταν προηγουμένως.
Το ΔΝΤ εξετάζει και το εναλλακτικό (κακό) σενάριο το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από πιθανές αστοχίες, όπως τα έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις να είναι κατά 10 δισ. ευρώ λιγότερα, οι δημοσιονομικοί στόχοι να επιτευχθούν με δύο χρόνια καθυστέρηση και η ύφεση να συνεχιστεί και το 2014.
Υπό το σενάριο αυτό ο λόγος του χρέους το 2020 θα βρίσκεται στο 147%, περίπου 23 μονάδες υψηλότερα από το βασικό σενάριο και θα αρχίσει να υποχωρεί σταδιακά, φτάνοντας το 107,9% το 2030. Το χρέος θα κορυφωθεί το 2015 στο 185,5% του ΑΕΠ.
