Oι αστοχίες της οικονομικής πολιτικής, τα ελλείμματα, οι δαπάνες και η φορολογία
Μπορεί το οικονομικό επιτελείο να εκτιμά ότι έχει μειωθεί η ταχύτητα που πέφτουμε προς τα βράχια αλλά το ελληνικό κράτος εξακολουθεί να είναι χρεωμένο μέχρι το «λαιμό».Το 2012 εισέπραξε από φόρους 52 δισ. ευρώ ενώ πλήρωσε για χρεολύσια, τόκους για δάνεια που πήρε από την Τρόικα και ελλείμματα δημοσίων φορέων 113,4 δισ. ευρώ.
Η ελληνική οικονομία είναι «παγιδευμένη» σε ναρκοπέδιο φόρων άμεσων και έμμεσων, η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών τείνει να εξαντληθεί ενώ η φοροδιαφυγή εξακολουθεί να «καλπάζει». Από το 2009 και έπειτα έχουν επιβληθεί συνολικά οκτώ έκτακτες επιβαρύνσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων μονιμοποιήθηκαν με αποτελέσματα πολύ κατώτερα των προσδοκιών που δείχνουν τις αστοχίες της οικονομικής πολιτικής που ακολουθήθηκε . Τα ληξιπρόθεσμα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων αυξάνονται κάθε μήνα κατά 1 δισ ευρώ και απειλούν την όποια πρόοδο συντελείται στον δημοσιονομικό τομέα. Και όλα αυτά τη στιγμή που η τρόικα δεν επιτρέπει περαιώσεις και άλλες ρυθμίσεις που αντιμετώπιζαν το φορολογικό βάρος σε δύσκολες οικονομικά περιόδους.
Το πρωτογενές έλλειμμα για το 2012 ( 3,465 δισ. ευρώ) είναι τριπλάσιο σε σχέση με τον στόχο που είχε τεθεί στο συμπληρωματικό κείμενο του προϋπολογισμό τον Φεβρουάριο (1,089 δισ. ευρώ) ενώ τα καθαρά έσοδα ανήλθαν στο δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2012 στα 51,925 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας υστέρηση 4,234 δισ. ευρώ. σε σχέση με τα 56,159 δισ. ευρώ που προέβλεπε αρχικά ο προϋπολογισμός. Οι πρωτογενείς δαπάνες διαμορφώθηκαν σε 47,137 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 47,586 δισ. ευρώ. Το Δημόσιο δεν απέδωσε επιστροφές φόρων 517 εκατ. ευρώ, ωραιοποιώντας για μία ακόμη φορά την εικόνα του ελλείμματος.
Δαπάνες 450 εκατ. ευρώ «κουρεύτηκαν» από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων οι δαπάνες του οποίου για το 2012 διαμορφώθηκαν σε 6,114 δισ. ευρώ.
Τα χρεολύσια βραχυπρόθεσμου δανεισμού από 33,4 δισ. ευρώ το 2011 αυξήθηκαν στα 47,011 δισ. ευρώ, το 2012 υπερβαίνοντας τον στόχο των 43,607 δισ. ευρώ.
Εντωμεταξύ, στα 13,1 δισ. ευρώ ανήλθαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από τους φόρους των πολιτών το 2012, οι οποίες μαζί με τα παλιά χρέη ανέρχονται σε 56,52 δισ. ευρώ. Αυτό βέβαια που προκαλεί μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι οι δαπάνες αυτές είναι αυξημένες κατά 58,7% σε σχέση με αυτές του 2011 που είχαν διαμορφωθεί στα 71,4 δισ. ευρώ.
Oι αστοχίες που κατεγράφησαν στην φορολογική πολιτική με τους φόρους σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα και ακίνητα, τις αποφάσεις για την αναθεώρηση των συντελεστών του ΦΠΑ οδήγησαν τη χώρα σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση ,σε σημείο μάλιστα να έρχονται τώρα τα μέλη της « Task Force» και να μιλούν για λάθος φορολογική πολική.
Ενδεικτικά από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης πετρελαίου έχει δημιουργηθεί στα έσοδα μια τρύπα 500 εκατομμύρια ευρώ ενώ η κατανάλωση έχει υποχωρήσει κατά 70%.Σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο για το διάστημα από 15 Οκτωβρίου 2012 μέχρι 30 Απριλίου 2013 έχει προβλεφθεί ότι θα εισπραχθούν 500 εκατομμύρια ευρώ από την εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης. Μέχρι στιγμής έχουν εισπραχθεί περίπου 43 εκατομμύρια ευρώ από το φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης ενώ τα έσοδα από το πετρέλαιο κίνησης είναι μειωμένα κατά 90 εκατομμύρια ευρώ. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν τους επόμενους μήνες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έσοδα που θα εξασφαλίζονταν από την εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης δεν θα εισπραχθούν.
Εξίσου τραγικός είναι ο απολογισμός για τα έσοδα από τις 4 συνολικά αναθεωρήσεις που έγιναν στον ΦΠΑ οδηγώντας τον φόρο στα επίπεδα του 23%. Από τις αυξήσεις που έγιναν στους συντελεστές το μόνο που κατάφεραν οι δανειστές είναι να σύρουν την οικονομία ακόμη πιο βαθιά στην ύφεση συνεχή μετά την κατακόρυφη πτώση της κατανάλωσης, ιδιαίτερα στον τομέα της εστίασης και να φουντώσουν την φοροδιαφυγή. Οι απώλειες στα έσοδα φθάνουν τα 1,8 δισ. ευρώ.
Από τους φόρους στον καπνό και τα τσιγάρα οι απώλειες ανέρχονται σε 400 εκατομμύρια ευρώ ενώ στα ακίνητα είναι σε εξέλιξη η καταγραφή της φοροεισπρακτικής πρακτικής που δεν δείχνει θετικά αποτελέσματα. Τα Έσοδα 1,115 δισ. ευρώ που είχαν υπολογιστεί μπουν στα κρατικά ταμεία από τον φόρο εισοδήματος έχουν επιτευχθεί κατά το ένα τρίτο ενώ μόνο75 εκατομμύρια ευρώ έχουν εισπραχθεί από τα 400 εκατομμύρια που ήταν ο στόχος για το 2011 και 100 εκατ. ευρώ επιπλέον για το 2012. Όσο για τον περιβόητο φόρο πολυτελείας, είχαν προϋπολογιστεί έσοδα 10 εκατομμύρια ευρώ για να εισπραχθούν 33.500.ευρώ.
Στον αντίποδα
Eπιστροφή στο παρελθόν για τα spreads
Στον αντίποδα, το θετικό νέο των τελευταίων ωρών σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο είναι η επιστροφή στο παρελθόν για τα spreads των ελληνικών ομολόγων.
Τις τελευταίες ημέρες σημειώνεται μεγάλη υποχώρηση των αποδόσεων, κυρίως στα 10ετή, τα οποία αποτελούν την εικόνα του κόστους χρήματος με το οποίο θα μπορούσε να δανειστεί η Ελλάδα, αν αυτή τη στιγμή έβγαινε στις αγορές προς αναζήτηση κεφαλαίων. Για αυτό άλλωστε τον λόγο τόσο ο Τσαρλς Νταλάρα όσο και κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι δεν θα αργήσει η στιγμή ,την προσδιορίζουν μέσα στο 2014 που η Ελλάδα θα βγει ξανά στις αγορές.Οταν τα spreads φράσουν στις 850 μονάδες θα βρισκόμαστε εκεί όπου η χώρα βρέθηκε τον Οκτώβριο του 2010. Δηλαδή έναν χρόνο μετά το ξέσπασμα της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης που ενέσκηψε στη χώρα από το 2009.Καταγράφονται 8 συνεχείς ημέρες καθοδικής πορείας των spreads, η οποία, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα συνεχισθεί, εκτός πολύ σοβαρού απροόπτου, με ό,τι κάτι τέτοιο μπορεί να συνεπάγεται.Αυτή τη στιγμή, η απόδοση του 10ετούς ομολόγου βρίσκεται οριακά πάνω από το 10%, χωρίς να αποκλείεται έως το τέλος της τρέχουσας εβδομάδας ή στις αρχές της επόμενης να έχει σπάσει προς τα κάτω και αυτό το όριο.