Φοροεισπρακτικό σφυροκόπημα
Σε φοροεισπρακτικό σφυροκόπημα άνευ προηγουμένου θα βρεθούν φέτος οι ιδιοκτήτες ακινήτων. Με τα διαρκή χαράτσια να έχουν τσακίσει την αγορά ακινήτων, σήμερα κρίνεται από το υπουργείο Οικονομικών η τελική μορφή του ενιαίου φόρου που θα αντικαταστήσει από φέτος το χαράτσι που έχει επιβληθεί μέσω της ΔΕΗ (ΕΕΤΗΔΕ) και τον ΦΑΠ.
Το χτύπημα στα ακίνητα θα είναι πολλαπλό, καθώς περιλαμβάνει και την αύξηση των αντικειμενικών αξιών από το Μάρτιο, επέκταση τους και στα αγροτεμάχια και επιβολή του νέου ενιαίου φόρου που σχεδιάζεται και στα εκτός σχεδίου ακίνητα.
Μέσα στο 2013 οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα κληθούν να πληρώσουν 5 δισ. ευρώ σε πέντε φόρους. Το χαράτσι του ΕΕΤΗΔΕ για το 2012, θα συνεχίσει να πληρώνεται μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ μέχρι και το Μάιο, που θα αντικατασταθεί από το νέο ενιαίο φόρο ακινήτων.
Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου πρέπει να πληρωθεί ο ΦΑΠ 2010, ενώ ο ΦΑΠ 2011 θα αρχίσει να εξοφλείται από τον Μάρτιο και σε τρεις δόσεις μέχρι και το Μάιο. Όσο για τον ΦΑΠ 2012, αν και εξετάστηκε η εξόφληση του μαζί με τον ΦΑΠ του 2011 σε δέκα μηνιαίες δόσεις, τελικά θα πληρωθεί το διάστημα από τον Ιούνιο και μέχρι τον Αύγουστο. Από τον Σεπτέμβριο και σε πέντε δόσεις μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014 θα πληρωθεί ο νέος ενιαίος φόρος ακινήτων.
Το σχέδιο για το νέο ενιαίο φόρο θα προβλέπει, σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, τρεις κλίμακες. Η μία θα αφορά τα κτίσματα και τα εντός σχεδίου πόλεως οικόπεδα, με ή χωρίς αφορολόγητο όριο, η δεύτερη τα αγροτεμάχια με χαμηλό αφορολόγητο όριο και η τρίτη τα ακίνητα των νομικών προσώπων για το σύνολο της ακίνητης περιουσίας τους χωρίς αφορολόγητο όριο. Ο εισπρακτικός στόχος του νέου ενιαίου φόρου ακινήτων φτάνει τα 2,1 δισ. ευρώ για φέτος και τα 3 δισ. ευρώ από το 2014.
Από τα 2,1 δισ. υπολογίζεται ότι 1 δισ. ευρώ θα προέλθει από τη φορολόγηση των αστικών ακινήτων, 650 εκ. ευρώ από τα αγροτεμάχια και τις εκτός σχεδίου εκτάσεις και 450 εκ. ευρώ από τα ακίνητα των νομικών προσώπων.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το ΥΠΟΙΚ υποστηρίζει τη φορολόγηση από το πρώτο ευρώ, -δεδομένου ότι το 74% των ιδιοκτητών ακινήτων στην Ελλάδα κατέχουν ακίνητα αντικειμενικής αξίας έως 100.000 ευρώ και δεν θα πλήρωναν καθόλου φόρο-, ενώ αν υιοθετηθούν οι προτάσεις ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, θα προβλέπεται αφορολόγητο όριο από 50.000 έως 100.000 ευρώ, και θα υπάρχουν 7-9 συντελεστές, ανάλογα με το ύψος του αφορολογήτου για τα φυσικά πρόσωπα, που θα ξεκινούν από 0,05% ή 0,1% και θα κλιμακώνονται μέχρι 2% ή 2,5% για όσους έχουν ακίνητη περιουσία πάνω από 3 εκ. ευρώ.
Ο νέος φόρος για τα αγροτεμάχια και τις εκτός σχεδίου εκτάσεις θα υπολογίζεται με ξεχωριστή κλίμακα που θα περιλαμβάνει ένα χαμηλό αφορολόγητο όριο και συντελεστές παρόμοιους με τα αστικά ακίνητα, ενώ θα υπάρξουν ειδικές ρυθμίσεις ανάλογα με τη χρήση τους (καλλιέργειες, βοσκότοποι κλπ) και για όσα βρίσκονται σε ορεινές και άγονες περιοχές, ώστε οι φορολογητέες αξίες να μην οδηγηθούν σε εξωπραγματικά επίπεδα.
Για τα ακίνητα των νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα συμφωνήθηκε να εφαρμοστεί ενιαία κλίμακα χωρίς αφορολόγητο όριο που θα αποτελείται από 4 συντελεστές, -0,1%, 0,2%,0,3% και 0,6%-, ενώ θα υπάρξει ειδική μέριμνα για τα ιδιοχρησιμοποιούμενα ακίνητα των επιχειρήσεων (ξενοδοχεία, βιομηχανίες κλπ) και για τα ακίνητα που εκμεταλλεύεται η Εκκλησία, όπου εξετάζεται επιβολή χαμηλότερων συντελεστών από 0,1% ως 0,3%.
Ο ενιαίος φόρος ακινήτων θα επιβληθεί σε όλα τα ακίνητα που κατέχει ο φορολογούμενος, δηλαδή σε κτίσματα, οικόπεδα, καθώς επίσης και σε εκτός σχεδίου και αγροτεμάχια, ενώ εξετάζεται η εξαίρεση των κατ’ επάγγελμα αγροτών με μικρές ιδιοκτησίες.
Εναλλακτικά υπάρχει η σκέψη να τεθεί διευρυμένο αφορολόγητο όριο, ανάλογα με την έκταση και την αξία του αγροτεμαχίου. Με την ισχύ του νέου φόρου, θα αθροίζεται η αξία όλων των ακινήτων που κατέχει ο φορολογούμενος, και με βάση την κλίμακα θα προκύπτει ένας ενιαίος φόρος.
Προκειμένου να επιβληθεί ο νέος ενιαίος φόρος, το υπουργείο Οικονομικών θα καλέσει άμεσα τους φορολογούμενους να δηλώσουν μέχρι το τέλος Μαρτίου την αξία των αγροτεμαχίων που κατέχουν ή να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία που υπάρχουν καταχωρημένα στα αρχεία της ΓΓΠΣ.
Την δραματική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τόσο οι ιδιοκτήτες ακινήτων, όσο και η κατασκευαστική αγορά περιγράφουν με δηλώσεις τους στη DEAL ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στ. Παραδιάς και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Δ. Καψιμάλης. Αισθητή βελτίωση του κλίματος βλέπει από την πλευρά του ο πρόεδρος των κτηματομεσιτών
Γ. Ρεβύθης. ΣΤΡ. ΠΑΡΑΔΙΑΣ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΟΜΙΔΑ)
Σε εξαθλίωση οδηγούνται οι ιδιοκτήτες
«Οι 40 φόροι, τέλη και εισφορές των τελευταίων ετών έχουν οδηγήσει σε πλήρη απαξίωση τα ακίνητα και σε εξαθλίωση τους ιδιοκτήτες τους, που σταδιακά χάνουν κάθε πρόσοδο λόγω της οικονομικής κρίσης, ενώ δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στις διαρκώς αυξανόμενες φορολογικές υποχρεώσεις», εκτιμά ο πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ Στ. Παραδιάς.
Αναφερόμενος και στην πρόσφατη έρευνα της Ομοσπονδίας, με βάση την οποία το ποσοστό εκείνων που εκτιμούν ότι δεν θα μπορέσουν φέτος να πληρώσουν τους φόρους στα ακίνητα (ΦΑΠ, «χαράτσι», φόρος εισοδήματος) εκτοξεύεται στο 54% δηλώνει στη “DEAL” ότι «αυτά, σε συνδυασμό με τις βαρύτατες ποινές για όσους αδυνατούν να πληρώσουν τις οφειλές από ΦΑΠ και λοιπούς ετήσιους φόρους ακινήτων, δείχνουν ότι οδηγούμαστε σε πλήρη «ποινικοποίηση» της κατοχής ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας, η οποία αποτελεί το σημαντικότερο περιουσιακό στοιχείο του ελληνικού λαού, αλλά και στην καταδίκη σε θάνατο της οικοδομής και της κτηματαγοράς, και όλων όσοι απασχολούνται σε αυτές».
Το μεγάλο πρόβλημα, κατά τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ είναι ότι δεν μπορείς να ζητάς λεφτά από αυτούς που δεν εισπράττουν, όπως συμβαίνει με τους ιδιοκτήτες ξενοίκιαστων ακινήτων που ενώ δεν έχουν εισόδημα, περά από τα πάγια έξοδα, καλούνται να πληρώσουν τεράστιο φόρο.
Όσον αφορά το νέο ενιαίο φόρο που έρχεται, ο κ. Παραδιάς θεωρεί κατ’ αρχήν ότι ο εισπρακτικός στόχος των 3 δισ. ευρώ είναι ανέφικτος, καθώς οι αξίες με βάση τις οποίες έχει υπολογιστεί είναι θεωρητικές, αφού στην πραγματικότητα έχουν καταρρεύσει.
Κατά τον πρόεδρο της ΠΟΜΙΔΑ «από τη στιγμή που υπάρχει ανάγκη να συγκεντρωθούν κάποια χρήματα, για να μπορεί να συνεχίζει ο κόσμος να πληρώνει θα πρέπει να είναι πολλή χαμηλή η φορολογική επιβάρυνση, δηλαδή χαμηλοί οι συντελεστές, πολλή πλατιά η φορολογική βάση και να μην υπάρχουν εξαιρέσεις σε περιουσιακά στοιχεία, όπως συμβαίνει σήμερα με τα εκτός σχεδίου ακίνητα, με αποτέλεσμα να πληρώνει μόνο η εντός σχεδίου αστική ιδιοκτησία.
Το φορολογικό βάρος πρέπει να μοιραστεί σε όλους τους δικαιούχους ακίνητης περιουσίας με τρόπο ώστε καθένας να πληρώνει το φόρο που αντιστοιχεί στην αξία της δικής του περιουσίας και όχι με διάφορες εξαιρέσεις και κόλπα το φορολογικό βάρος να μην το πληρώνουν αυτοί που έχουν την περιουσία, αλλά κάποιοι άλλοι. Αυτό πια δεν μπορεί να συνεχιστεί».
Δ. ΚΑΨΙΜΑΛΗΣ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΩΝ)
«90% πτώση-14.000 επιχειρήσεις σε πλήρη αδράνεια»
Δραματική περιγράφει την κατάσταση στην αγορά ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κατασκευαστών Δ. Καψιμάλης. «14.000 επιχειρήσεις του κλάδου βρίσκονται σε πλήρη αδράνεια, που οφείλεται όχι τόσο στην ύφεση των πωλήσεων ακινήτων, -γιατί οι τιμές που υπάρχουν σήμερα δεν θα ξαναυπάρξουν και προσφέρονται για επενδύσεις-, όσο στους υπέρμετρους φόρους που έχουν επιβληθεί στις οικοδομικές επιχειρήσεις.
Δηλαδή, ο ΦΑΠ, που επιβάλλεται για ό,τι υπάρχει αδιάθετο, αλλά και ο φόρος αυτοπαράδοσης 23% που πληρώνουμε τρία χρόνια μετά την αποπεράτωση ενός ακινήτου. Η αδράνεια στον κλάδο συμπαρασύρει στην ανεργία 1 εκατ. ανθρώπους, -400.000 είναι αμιγώς οικοδόμοι και 600.000 από τους 160 κλάδους που εμπλέκονται στην οικοδομή», όπως τονίζει.
Οι τιμές σήμερα, κατά τον κ. Καψιμάλη κινούνται κάτω του κόστους. «Αυτή τη στιγμή στην περιφέρεια κινούνται 30%-40% κάτω από το κόστος και στην Αθήνα, στην πλειοψηφία των Δήμων, είναι περίπου στο κόστος και εκεί που οι τιμές ήταν πάνω από 3.000 ευρώ/τ.μ τις καλές εποχές, τώρα είναι 20%-25% κάτω από το κόστος, το οποίο κυμαινόταν από 2.200 έως 3000 ευρώ/ τ.μ. συν ένα κέρδος 15%-20%».
Η εκτίμησή του είναι ότι επειδή οι τιμές υποχώρησαν, αλλά το κόστος κατασκευής (παροχή υπηρεσιών και υλικά) δεν υποχώρησε, δεν υπάρχει περιθώριο περαιτέρω μείωσης, για αυτό, όπως λέει, «σήμερα, το «έξυπνο χρήμα» σαρώνει τα προνομιούχα ακίνητα».
«Με βάση τα επίσημα στοιχεία έχουμε 45% μείωση όγκου οικοδομών μόνο φέτος σχετικά με πέρυσι και σε συνδυασμό με τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια έχουμε ξεπεράσει το 90%, κάτι που φαίνεται και από τις ελάχιστες οικοδομικές άδειες. Ποιος είναι αυτός που θα πάει να χτίσει για να πουλήσει ακίνητο κάτω του κόστους;» τονίζει χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά το στοκ των αδιάθετων ακινήτων, υπολογίζει ότι στα καινούργια διαμερίσματα έχει φτάσει τις 100.000 με 110.000 και μαζί με τα λίγο παλαιότερα σε πάνω από 250.000, ενώ τα παλαιά ακίνητα που δεν έχουν καλή αντισεισμική θωράκιση, έχουν ήδη βγει εκτός αγοράς.
Κατά τον κ. Καψιμάλη, «οι νέοι φόροι είναι μέρος του όλου παιχνιδιού απαξίωσης της αγοράς ακινήτων. Μέσα από το νόμο των αυθαιρέτων θα μπορούσε η κυβέρνηση να εισπράξει ακόμη 2 δισ. Αντ’ αυτού βάζει φόρους που γνωρίζει ότι δεν μπορεί να εισπράξει. Το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να απαξιώσει ακόμη περισσότερο τα ακίνητα στα οποία ο κόσμος έχει ακουμπήσει τις θυσίες μιας ζωής».
Γ. ΡΕΒΥΘΗΣ (ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΤΗΜΑΤΟΜΕΣΙΤΩΝ)
«Πτώση, αλλά σημάδια βελτίωσης»
«Η αγορά είναι καλύτερη απ ό,τι την περίοδο μετά τις εκλογές. Έχει αλλάξει η ψυχολογία» εκτιμά ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Γ. Ρεβύθης, ο οποίος ωστόσο επισημαίνει ότι «οι τιμές έχουν υποχωρήσει, οι τράπεζες δεν δίνουν δάνεια και αυτοί που αγοράζουν, αγοράζουν σε τιμές ευκαιρίας». Υπολογίζει ότι την τελευταία τετραετία, από το τέλος του 2008 που άρχισε η κρίση, οι τιμές έχουν υποχωρήσει κατά 35% κατά μέσο όρο, τόσο στις πωλήσεις, όσο και στα ενοίκια, με τις μεγαλύτερες μειώσεις να εντοπίζονται στις ακριβές περιοχές που υπάρχουν υψηλές αντικειμενικές και μεγάλα ακίνητα.
«Όποιος αγοράζει, πλέον αγοράζει σε τιμές ευκαιρίας. Και αυτές εντοπίζονται περισσότερο σε ακίνητα από 200 τ.μ. και πάνω και λιγότερο σε ακίνητα, από 80 τ.μ.-120 τ.μ. Οι ευκαιρίες προκύπτουν από όσους έχουν ανάγκη να πουλήσουν» λέει ο κ. Ρεβύθης, επισημαίνοντας ότι «τα πράγματα είναι καλύτερα από πέρυσι γενικά και πολύ καλύτερα στις παραθεριστικές κατοικίες και στα ξενοδοχεία. Υπάρχουν το τελευταίο τρίμηνο πολλά deals για ξενοδοχεία και αυτό δημιουργεί ελπίδες μιας γενικότερης βελτίωσης σε σχέση με τα δεδομένα των προηγούμενων ετών».
Και αυτό αφορά τόσο τα ιδιωτικά, όσο και τα επαγγελματικά ακίνητα. «Στα επαγγελματικά ακίνητα υπάρχει κινητικότητα από αυτούς που φεύγουν από μεγάλα γραφεία ή καταστήματα με ανελαστικά ενοίκια και πάνε σε μικρότερα. Για παράδειγμα, στην οδό Τσακάλωφ πέρυσι υπήρχαν 7 ακίνητα αμίσθωτα και σήμερα μόνο ένα, ενώ στην Πατριάρχου Ιωακείμ πέρυσι ήταν 18 τα αμίσθωτα και σήμερα 3» τονίζει.
Αναφερόμενος στο νέο ενιαίο φόρο εκτιμά ότι θα έχει θετική επίπτωση, καθώς «μεμονωμένα ακίνητα και μικρές περιουσίες θα επιβαρύνονται πολύ λιγότερο σε σχέση με το χαράτσι και το ΦΑΠ που ισχύει μέχρι τώρα. Αυτοί που θα πληρώσουν περισσότερο φόρο είναι όσοι έχουν μεγάλες ακίνητες περιουσίες από 4 εκ-5εκ. ευρώ και άνω».
Όσο για τον κλάδο των μεσιτών, έχει υποστεί μεγάλη καθίζηση την τελευταία πενταετία. Όπως αναφέρει «έχουμε μία μείωση 15% των μεσιτών στην Αττική. Πολλοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν, ενώ πολλά γραφεία συνεργάζονται για μείωση των λειτουργικών εξόδων τους».
