Το σχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης για την απελευθέρωση των υπεραστικών οδικών μεταφορών παρουσίασε σήμερα ο Κωστής Χατζηδάκης, εκτιμώντας ότι η σχετική διασικασία μπορεί να ξεκινήσει το 2015.
Όπως εξήγησε, οι αλλαγές αποτελούν μνημονιακή υποχρέωση και αφορούν στο έργο που σήμερα προσφέρεται από τα ΚΤΕΛ, τις ανώνυμες εταιρίες ΚΤΕΛ, και -σε κάποιες περιοχές- από μεμονωμένους αυτοκινητιστές.
«Πρόκειται», πρόσθεσε, «για μια μεταρρύθμιση που συνιστά διεθνή δέσμευση της χώρας και είχε συμφωνηθεί με την τρόικα, από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, πριν από δύο χρόνια περίπου».
Ο κ. Χατζηδάκης ανέφερε ακόμη ότι για την εφαρμογή του νέου συστήματος το κοινοτικό δίκαιο προβλέπει μια μεταβατική περίοδο μέχρι και το 2019.
Στο σχετικό σχέδιο νόμου που τίθεται από σήμερα σε διαβούλευση προβλέπονται τρεις κατηγορίες γραμμών:
– Οι Γραμμές Αποκλειστικού Έργου, δηλαδή εκείνες όπου ο Ανάδοχος εξασφαλίζει την αποκλειστικότητα εκτέλεσης έργου στις συγκεκριμένες γραμμές χωρίς ανταγωνισμό
Οι Άγονες Γραμμές, δηλαδή εκείνες για τις οποίες ο Ανάδοχος εξασφαλίζει την αποκλειστικότητα εκτέλεσης έργου και ταυτόχρονα -λόγω μικρού οικονομικού ενδιαφέροντος- και επιδότηση (αποζημίωση)
– Οι Γραμμές Ελεύθερης Επιλογής
Ο υπουργός εξήγησε ότι στην πρώτη κατηγορία, ο ανάδοχος αναλαμβάνει κατ’ αποκλειστικότητα να εκτελεί το έργο, χωρίς ανταγωνισμό, σε όλες τις υπεραστικές γραμμές μιας γεωγραφικής ενότητας που αποτελούν ένα δίκτυο γραμμών, κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού.
Στη δεύτερη κατηγορία, όπου το οικονομικό ενδιαφέρον είναι πιο μειωμένο, προβλέπεται για τον ανάδοχο και αποκλειστικό δικαίωμα και αποζημίωση (επιδότηση) ταυτόχρονα κατόπιν δημόσιου ανοικτού διαγωνισμού, στα πρότυπα της αεροπλοΐας. Σε αυτήν εμπίπτουν και πολλές νησιωτικές περιοχές.
Στο σημείο αυτό ο κ. Χατζηδάκης εξήγησε ότι ειδικά σε περιοχέ όπως οι νησιωτικές -όπου υπάρχει μικρής έκτασης έργο- θα εμπίπτει και η δυνατότητα, να μπορούν οι αρχές να αναλάβουν οι ίδιες το έργο ή να το αναθέτουν σε τρίτους, κατόπιν πρόσκλησης ενδιαφέροντος.
Στην τρίτη κατηγορία εμπίπτουν οι γραμμές μεγάλου εμπορικού ενδιαφέροντος, όπου οποιοσδήποτε τηρεί τις προϋποθέσεις, θα μπορεί να εκτελεί δρομολόγια ή να προτείνει και να εκτελεί νέα δρομολόγια, αρκεί να μην προκαλεί αθέμιτο ανταγωνισμό στις λοιπές γραμμές.
Την επίβλεψη του όλου συστήματος θα αναλάβει η Εθνική Αρχή Χερσαίων Επιβατικών Μεταφορών.
Δεν πρόκειται για νέα αρχή, αλλά αναβαθμίζεται η υπάρχουσα Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων, η οποία θα στελεχώθεί με ειδικευμένο προσωπικό, κυρίως συγκοινωνιολόγους, οικονομολόγους που θα μεταταγούν ή αποσπαστούν από άλλες υπηρεσίες.
Στόχος είναι, όπως δήλωσε ο υπουργός, να καταστεί η συγκεκριμένη αρχή λειτουργική μέσα στο καλοκαίρι.
Η Αρχή θα έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
– Θα καθορίζει τις γραμμές του δικτύου των δημόσιων υπεραστικών μεταφορών επιβατών.
– Θα αποφασίζει για τη χορήγηση αποκλειστικών δικαιωμάτων εκμετάλλευσης ή και επιδότησης.
– Θα ορίζει τους γενικούς κανόνες διενέργειας των διαγωνισμών.
– Θα θέτει τους γενικούς όρους των συμβάσεων με τους αναδόχους και θα παρακολουθεί την εκτέλεσή τους.
– Θα καθορίζει το ανώτατο όριο χρέωσης των επιβατών και το ύψος της εκάστοτε επιδότησης από το Δημόσιο.
– Θα χορηγεί τις άδειες των γραμμών «ελεύθερης επιλογής» και θα καθορίζει τους όρους λειτουργίας τους.
– Θα καθορίζει τους γενικούς κανόνες για τις απευθείας αναθέσεις υπεραστικών μεταφορών επιβατών, καθώς και τους βασικούς όρους των σχετικών συμβάσεων.
Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, στόχος είναι η αλλαγή να γίνει με ομαλό τρόπο «και για τους επιβάτες, αλλά και για τους παρόχους και τους εργαζόμενους, που σε-μεγάλο βαθμό θα εξακολουθήσουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους».
Στο πλαίσιο αυτό, ο υπουργός δεσμεύθηκε πως θα υπάρξει ειδική πρόνοια για τα ζητήματα που σχετίζονται με τη μεταβατική περίοδο. «Δεν θα αιφνιδιαστεί κανείς. Θα υπάρξουν δίκαιες και ισορροπημένες ρυθμίσεις», κατέληξε.