Προσηνής και απλός, με την χαρακτηριστική νηφαλιότητα και διαύγεια που τον διακρίνει, ευπροσήγορος, έχοντας βαθιά γνώση των θεμάτων που αναλύει και επιστημονική ωριμότητα, ο γνωστός καθηγητής Εργατικού και Συνδικαλιστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αλέξης Μητρόπουλος, μιλάει εφ’ όλης της ύλης στην dealnews.gr, καταθέτοντας απόψεις και προτείνοντας λύσεις για τα καυτά θέματα που ταλανίζουν την οικονομική και πολιτική επικαιρότητα.
Είναι γνωστό ότι, στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας και βάσει των θεσμικών υποχρεώσεων της Ελλάδας προς τους διεθνείς οργανισμούς και τις πολιτικο-οικονομικές οντότητες στις οποίες συμμετέχει (π.χ. ΕΕ), οι κυβερνήσεις μας συχνά αναγκάζονται να εφαρμόσουν πολιτικές εναρμονισμένες προς τις επιταγές των «εταίρων». Το γεγονός αυτό από μόνο του μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ηθικό «άλλοθι» μιας κυβέρνησης που λαμβάνει αντιλαϊκά, επαχθή για τους φορολογούμενους πολίτες, μέτρα;
«Ηθικό άλλοθι» δεν υπάρχει ούτε στην κυβέρνηση ούτε στους Ευρωπαίους. Αυτά που συμβαίνουν σήμερα στην πατρίδα μας είναι πρωτοφανή ακόμη και για μια ευρωπαϊκή χώρα όπου έχει επικρατήσει η νεοφιλελεύθερη αίρεση. Κανένα κράτος της ύστερης ανάπτυξης δεν προόδευσε παραδίδοντας όλους τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους του και τα συστήματα του Κοινωνικού Κράτους (εργασιακό, ασφαλιστικό, εκπαιδευτικό, έρευνα, κοινόχρηστοι χώροι, δημόσια αγαθά κ.λπ.) στις Αγορές.
Η ανάπτυξη, σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, απαιτεί ενεργό ανάμιξη των εκσυγχρονισμένων και ενδυναμωμένων δημόσιων δομών. Το ετερόνομο μοντέλο των μεταπολεμικών χρόνων κατέρρευσε και στη θέση του έπρεπε να ασκήσουμε πολιτικές οικονομικής αυτοδυναμίας. Αντ΄ αυτού κάνουμε το εντελώς αντίθετο και γι’ αυτό δεν είμαστε υπολογίσιμοι από κανέναν.
Διανύουμε την κρισιμότερη φάση της μεταπολιτευτικής περιόδου. Κατά κοινή παραδοχή, τα δημοσιονομικά προβλήματα που οδήγησαν σε αυτό το σημείο είναι διαχρονικά και βαρύνουν συλλογικά όλες τις κυβερνήσεις μας των τελευταίων δεκαετιών. Πώς είναι δυνατόν οι υπεύθυνοι του «κακού», είτε από τον κυβερνητικό θώκο είτε από του βήματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να εμφανίζονται σήμερα ως υπέρμαχοι της προσπάθειας εξόδου μας από την κρίση;
Το ερώτημά σας είναι εύλογο. Είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατον να πιστέψει ο οιοσδήποτε λογικός άνθρωπος ότι οι υπεύθυνοι για την κατάσταση της χώρας, σήμερα, μετά από τρεις και πλέον δεκαετίες ενεργού πολιτικής δραστηριότητας εντός των κομμάτων εξουσίας, όπου ανέλαβαν υψηλές κυβερνητικές θέσεις, βίωσαν την «έκλαμψη» της θείας χάριτος (όπως διηγείται στις «Εξομολογήσεις» του ο Ιερός Αυγουστίνος) και τώρα εμφανίζονται ως σημαιοφόροι τής εξόδου από την κρίση στην οποία μας οδήγησαν.
Επειδή όμως τέτοιες «εκλάμψεις» και «μετάνοιες» δεν υπάρχουν σε μια συνεχή και επιτυχημένη (κατά τους συμβατικούς όρους) διαδρομή στο εποικοδόμημα του οικονομικοπολιτικού συστήματος, εκπλησσόμαστε όλοι οι συν-Έλληνες για το πώς οι ίδιοι άνθρωποι και πολιτικές δομές εμφανίζονται ικανοί και τη σοσιαλιστική πολιτική να υμνούν, αλλά και τον επιθετικό νεοφιλελευθερισμό να εφαρμόζουν! Είναι σαφές, λοιπόν, πως με αυτό το πολιτικό Υποκείμενο δεν υπάρχει διέξοδος από την κρίση με όρους Κοινωνίας. Επειδή, δηλαδή, υπάρχει αυτή η υποκειμενική ακαταλληλότητα, το «κύρος» στην εφαρμοζόμενη πολιτική, ως μονόδρομου, προσδίδεται από την τριαρχία των δανειστών, που επέβαλε το διαρκώς επικαιροποιούμενο Μνημόνιο.
Πηγή, όμως, όλων των δεινών είναι η έλλειψη ενός αυτοδύναμου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, με ισχυρό τον πρωτογενή και τον δευτερογενή – μεταποιητικό τομέα, που δεν οικοδομήθηκε στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Και μπορεί μεν τα ελλείμματα κατά την πρώτη 15ετία να βρίσκονταν σε φυσιολογικά επίπεδα εν σχέσει με τα διεθνή standards, ήταν όμως βέβαιο ότι οι νεοφιλελεύθεροι κανόνες της ΟΝΕ, με τους οποίους λειτουργεί η ΕΕ μετά το Μάαστριχτ, αλλά και η επιλογή τής οικονομίας των υπηρεσιών, με προεξάρχουσα τη χρηματοοικονομική βιομηχανία της πιστωτικής υπερεπέκτασης, θα οδηγούσε σε περαιτέρω κατάρρευση του παραγωγικού ιστού και σε αδυναμία σύγκλισης με τις άλλες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης. Η πορεία, ως εκ τούτου, ήταν σχεδόν προδιαγεγραμμένη, αφού η χώρα εισήλθε, εντελώς ανέτοιμη και με αποδυναμωμένα τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, σε μιαν απελευθερωμένη Αγορά.
Τα υπόλοιπα, που αφορούν στην πιστοληπτική ικανότητα και στο δημοσιονομικό υπερ-Σύνταγμα που μας επιβλήθηκε, απλώς αντανακλούν την ανεπάρκεια του πολιτικού προσωπικού να διαπραγματευθεί μιαν αξιοπρεπή μεταχείριση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Τεχνοδομή. Στην έλλειψη διαπραγμάτευσης συνετέλεσε ασφαλώς και το πρόγραμμα εξαγοράς των κυβερνήσεων από τις μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες (κυρίως γερμανικών συμφερόντων), για να προωθήσουν τα προϊόντα τους στην ελληνική αγορά, πράγμα που οδήγησε στην περαιτέρω πτώση της αξιοπιστίας των πολιτικών. Το κλονισμένο πολιτικό σύστημα δεν μπορεί παρά να εμφανιστεί ως πρόθυμος εντολοδόχος των εκπροσώπων των δανειστών μας.
Διαβάστε ολόκληρο το οικονομικό σκέλος της συνέντευξης στην αυριανή έντυπη έκδοση της “Dealnews” (Παρασκευή 28 Ιανουαρίου) και το πολιτικό σκέλος στην εφημερίδα Press Time του Σαββάτου (29 Ιανουαρίου)
