Ποιος ο ρόλος των Ρώσων
Φως στη φυγή τραπεζικών καταθέσεων που έγινε στην Κύπρο τις δύο τελευταίες εβδομάδες πριν κλείσουν οι τράπεζες, ρίχνει έρευνα του Reuters. Το πρακτορείο αποκαλύπτει έγγραφα με λεπτομερείς πληροφορίες για το ποιοι και πότε μετέφεραν κεφάλαια εκτός Κύπρου.
Σύμφωνα με αυτά, τουλάχιστον 3,6 δισ. ευρώ φυγαδεύτηκαν εκτός Κύπρου μέσα σε διάστημα μόλις δύο εβδομάδων από εταιρείες – μεγαλοκαταθέτες εκ των οποίων οι περισσότερες ανήκουν σε Ρώσους και ανατολικοευρωπαίους.
Το Reuters ανέλυσε συγκεκριμένα 129 εταιρίες κάθε μία εκ των οποίων μετέφερε περισσότερα από 5 εκατ. ευρώ μέσα σε αυτό το διάστημα των δύο εβδομάδων. Εξ αυτών, οι 34 εταιρείες έχουν δεσμούς με τη Ρωσία, πέντε με την Ουκρανία και δύο με το Καζακστάν. Οι υπόλοιπες είναι εταιρείες από την Κύπρο και άλλους φορολογικούς παραδείσους όπως τα νησιά Κεϊμάν και οι Βρετανικές Παρθένες Νήσοι.
Οι καταθέσεις που έφυγαν εκτός Κύπρου χρηματοδοτήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. «Πρακτικά, η ΕΚΤ πλήρωνε τους καταθέτες, κατά κύριο λόγο Ρώσους, που ήθελαν να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους εκτός Κύπρου προτού αναγκαστούν να συμμετάσχουν στο διεθνές πακέτο στήριξης της χώρας» σχολιάζει το Reuters.
Ορισμένες περιπτώσεις είναι τρανταχτές. Η μεγαλύτερη μεταφορά κεφαλαίων έγινε από την UCP Industries, ύψους 80,2 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου στις 7 Μαίου. Η UCP Industrial Holdings ανήκει στον όμιλο United Capital Partners, την επενδυτική εταιρεία του Ilya Sherbovich, ο οποίος ήταν πρώην επικεφαλής του επενδυτικού τμήματος της Deutsche Bank και τώρα μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Rosneft. Προσφάτως εξαγόρασε σημαντικό μερίδιο στην VKontakte, μία ταχύτατα αναπτυσσόμενη ιστοσελίδα social media που πολλοί αποκαλούν«ρωσικό facebook».
Ο ίδιος απαντά στο Reuters: «Κανένας σοβαρός επιχειρηματίας που ασχολείται με χρηματιστηριακές αγορές δεν θα είχε αφήσει σημαντικά κεφάλαια στις κυπριακές τράπεζες. Για έναν απλούστατο λόγο. Αρκούσε μόνο να δει κανείς το διάγραμμα της μετοχής της Τράπεζας Κύπρου. Είχε φτάσει σε μηδενικά επίπεδα πολλούς μήνες πριν το πάγωμα».
Στις 16 Μαρτίου, η κυπριακή κυβέρνηση έκλεισε τις τράπεζες. Μία ημέρα νωρίτερα, η Trellas Enterprises μετέφερε 2 δισ. ρούβλια (63,85 εκατ. δολ.) από την Τράπεζα Κύπρου. Το πλειοψηφικό πακέτο της συγκεκριμένης εταιρείας ανήκει στον Maxim Nogotkov, τον επιχειρηματία που ελέγχει την Svyanoy, τη μεγαλύτερη εταιρεία πώλησης κινητών τηλεφώνων στη Ρωσία.
Επίσης, η Ο1 Properties Limited μετέφερε 10,1 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Κύπρου. Η εταιρεία ανήκει στον Boris Mints, Ρώσο πολιτικό που στη συνέχεια στράφηκε στην επιχειρηματική σκηνή και προσφάτως αγόρασε το επιχειρηματικό κέντρο White Square στη Μόσχα έναντι 1 δις. δολ.
Στις 4 Μαρτίου, οι καταθέτες μετέφεραν από τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες της Κύπρου 261 εκατ. ευρώ. Αργότερα την ίδια ημέρα, ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισεμπλουμ ρωτήθηκε εάν το πακέτο στήριξης θα επέφερε επιπτώσεις για τους τραπεζικούς καταθέτες. Δεν έδωσε σαφή απάντηση.
Καθώς η νευρικότητα εντεινόταν και άλλοι καταθέτες εκτός των Ρώσων ακολουθούσαν το δρόμο της φυγής. Ενδεικτική είναι η περίπτωση της Apax Partners, εταιρεία private equity με έδρα στο Λονδίνο. Η θυγατρική της, Apax Mauritius HoldCo μετέφερε από την Τράπεζα Κύπρου 68,8 εκατ. ευρώ στις 8 Μαρτίου.
Το Reuters αναφέρει πάντως και εταιρείες – μυστήριο για τις οποίες δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει περισσότερα στοιχεία. Μία εξ αυτών είναι η Jarlath Limited, η οποία μετέφερε 76 εκατ. ευρώ και η Accent Delight International η οποία μετέφερε 27 εκατ. ευρώ.