Στην κορυφή της σημερινής ατζέντας της Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, στις Βρυξέλλες, βρίσκονται τα πιεστικά ζητήματα της Αγοράς ενέργειας, της συστράτευσης για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και -ενδεχομένως- του τρόπου αναχαίτισης της ανεργίας στους νέους.
Για την πορεία των μεταρρυθμίσεων στις οποίες έχει προχωρήσει η χώρα μας, όσον αφορά την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς και την εικόνα στην οποία βρίσκεται σήμερα η πορεία των αποκρατικοποιήσεων στον ενεργειακό τομέα, ενημερώθηκε χθες ο πρωθυπουργός, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης που διοργανώθηκε στο μέγαρο Μαξίμου.
Στη συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα και τον υφυπουργό Οικονομικών Γιώργο Μαυραγάνη έγινε εκτενής συζήτηση για τα συγκεκριμένα θέματα εν όψει της αυριανής Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, στην ατζέντα της οποίας βρίσκονται -μεταξύ άλλων- τα ενεργειακά και η φοροδιαφυγή.
Η αυριανή σύνοδος δεν αναμένεται να οδηγήσει σε σημαντικές αποφάσεις, ωστόσο θα διαφανεί κατά πόσο οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν την πολιτική βούληση να δράσουν άμεσα και από κοινού για την έξοδο από την ύφεση που πλήττει πλέον Νότο και Βορρά της Ευρώπης. Θα αποτελέσει επίσης και ένα τεστ εν όψει της επόμενης καθοριστικής Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, στις 28 και 29 Ιουνίου, η οποία θα επικεντρωθεί στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Αναφορικά με την ενέργεια η συζήτηση θα εστιαστεί σε τρεις στόχος: την επίτευξη προσιτών τιμών για τον καταναλωτή, τη μείωση της εξάρτησης, και την ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής.
Όπως επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, οι χώρες της Ε.Ε. θα πρέπει να ξεπεράσουν τη λογική των εθνικών προτεραιοτήτων ενώνοντας τις δυνάμεις τους προς την κατεύθυνση της πλήρους διασύνδεσης των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, της συνέχισης της ανάπτυξης των ΑΠΕ, καθώς επίσης και της κινητοποίησης μαζικών επενδύσεων.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν, η Ε.Ε. χρειάζεται 1.000 δισ. ευρώ επενδύσεις μέχρι το 2020, προκειμένου να πετύχει τους στόχους της για λιγότερη εξάρτηση από τις εισαγωγές, δεδομένου ότι το ημερήσιο κόστος των εισαγωγών φτάνει το 1 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το πιο εξαρτημένο γεωγραφικά μέρος του πλανήτη κι αν δεν ληφθούν μέτρα το ποσοστό της εξάρτησης από τις εισαγωγές εκτιμάται ότι θα φτάσει στο 80% της κατανάλωσης μέχρι το 2035.
Σε μια προσπάθεια σύγκλισης των εθνικών πολιτικών στον τομέα της ενέργειας, ο προεδρεύων της Συνόδου, Χέρμαν Βαν Ρόμπεϊ, θα επιχειρήσει να αποσπάσει τη δέσμευση των Ευρωπαίων ηγετών, ότι ναι μεν κάθε χώρα καθορίζει το μείγμα της ενεργειακής της πολιτικής, ωστόσο θα πρέπει να ενημερώνει τις υπόλοιπες όταν λαμβάνει μια σημαντική απόφαση, η οποία θα μπορούσε να επηρεάσει συνολικά την Ευρώπη.
Σχετικά με τις ΑΠΕ, ο στόχος για παραγωγή του 20% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει η Ε.Ε. από ανανεώσιμες πηγές μέχρι το 2020 παραμένει, ωστόσο θα πρέπει, όπως τονίζεται στο σχέδιο των συμπερασμάτων της Συνόδου, να λαμβάνεται υπόψη η σχέση κόστος-αποτελεσματικότητα.
Για πρώτη φορά θα βρεθεί στο τραπέζι Συνόδου Κορυφής και η νέα μορφή ενέργειας, το σχιστολιθικό αέριο, θέμα που σήμερα διχάζει τα κράτη-μέλη. Κι αυτό γιατί ναι μεν έχουν βρεθεί τεράστιες ποσότητες στην Ε.Ε., ωστόσο οι τρόποι εξόρυξής του, αποτελούν πηγή ανησυχίας για τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολλές κυβερνήσεις.
Η Πολωνία, η Λιθουανία, η Ουγγαρία, η Ισπανία και η Μεγάλη Βρετανία εμφανίζονται θετικές στην αξιοποίησή του, ενώ από την άλλη η Γαλλία και η Γερμανία είναι αντίθετες θεωρώντας ότι η σημερινή τεχνολογία σε συνδυασμό με την πυκνότητα του πληθυσμού στην Ευρώπη, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, θα δημιουργούσαν τεράστια προβλήματα στη γεωργία και στον υδροφόρο ορίζοντα.
Η Σύνοδος Κορυφής δεν αναμένεται να πάρει θέση στο θέμα αυτό, ωστόσο η αρμόδια Επίτροπος για την κλιματική αλλαγή Κόνι Χίδεγκαρντ, ναι μεν θεωρεί ότι κάθε κράτος μέλος μπορεί να κάνει την επιλογή του στο θέμα της εκμετάλλευσης του σχιστολιθικού αερίου, προειδοποιεί, όμως, ότι το κόστος παραγωγής λόγω της μορφολογίας του εδάφους δεν θα είναι το ίδιο χαμηλό με εκείνο στις ΗΠΑ.
Ανταλλαγή πληροφοριών για το εισόδημα των πολιτών
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιχειρήσουν αύριο να θέσουν τις βάσεις για μια στενή συνεργασία με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής όχι μόνο σε κοινοτικό, αλλά και σε διεθνές επίπεδο.
Το σχέδιο δράσης που έχει ετοιμάσει η Κομισιόν έχει ως βασικό εργαλείο την κατάργηση του τραπεζικού απόρρητου στις καταθέσεις, το οποίο εξακολουθεί να υφίσταται σήμερα στην Αυστρία και στο Λουξεμβούργο. Μάλιστα πέρα από την κατάργηση του απορρήτου, προωθεί επίσης την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των κρατών- μελών για όλες τις μορφές εισοδήματος των πολιτών (έσοδα από εργασία, έσοδα από ακίνητα, ασφάλειες ζωής, παραστάσεις μελών διοικητικών συμβουλίων επιχειρήσεων κ.λπ.).
Πάντως, από τις δηλώσεις που έκανε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προκύπτει σαφέστατα ότι δεν θα πρέπει να αναμένουμε οριστικές αποφάσεις στην παρούσα σύνοδο, γιατί τόσο η χώρα του όσο και η Αυστρία ναι μεν είναι έτοιμες να συναινέσουν προς αυτήν την κατεύθυνση υπό την προϋπόθεση ότι η άρση του απορρήτου θα επεκταθεί σε όλες τις τρίτες ευρωπαϊκές χώρες, και κυρίως σε εκείνες που θεωρούνται σήμερα καταφύγιο τεράστιων καταθέσεων Ευρωπαίων πολιτών.
Αυτό που αναμένεται να γίνει είναι να δοθεί εντολή στην Κομισιόν να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με πέντε χώρες: Ελβετία, Μονακό, Λιχνεστάιν, Αγιο Μαρίνο και Ανδόρα, προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία για την άρση του τραπεζικού απορρήτου των κοινοτικών υπηκόων που διατηρούν λογαριασμό στο έδαφός τους.
Στη διάρκεια της συνόδου οι πέντε μεγάλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Γερμανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιταλία, Ισπανία), αναμένεται να αναλάβουν πρωτοβουλία, προκειμένου να μεταφερθεί σταδιακά σε ευρωπαϊκό επίπεδο το αμερικανικό καθεστώς, το οποίο επιβάλλει στις ξένες τράπεζες σε πολλές χώρες να κοινοποιούν αυτόματα όλα τα στοιχεία και τις κινήσεις των λογαριασμών Αμερικανών υπηκόων στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν, η φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή κοστίζουν σε απώλειες φορολογικών εσόδων 1 τρισ. ευρώ ετησίως στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένα μέρος να ανακτηθεί από το τεράστιο αυτό ποσό θα δώσει ανάσα στους εθνικούς προϋπολογισμούς, επιτρέποντας την αύξηση των δημόσιων δαπανών σε δράσεις με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας.
Επί τάπητος η ανεργία των νέων
Οπως αναφέρουν κοινοτικές πηγές στη διάρκεια της συνόδου, αν και το θέμα δεν βρίσκεται στην ημερήσια διάταξη, ορισμένοι Ευρωπαίοι ηγέτες, όπως οι πρωθυπουργοί της Ισπανίας και της Πορτογαλία, θα αναλάβουν πρωτοβουλία να συζητηθεί η ανεργία των νέων, η οποία έχει λάβει σε ορισμένες χώρες ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε σχεδιάσει να συζητηθεί το θέμα στη Σύνοδο του Ιουνίου, ωστόσο οι παραπάνω ηγέτες θέλουν να γίνει αύριο μια πρώτη συζήτηση ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται πυρετωδώς τις τελευταίες εβδομάδες με στόχο την ανακατανομή των κοινοτικών κονδυλίων, ώστε να μεταφερθούν πόροι από άλλες γραμμές του προϋπολογισμού στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για τη χρηματοδότηση δράσεων υπέρ της απασχόλησης.
Επιπλέον, όλες οι χώρες συμφωνούν, αλλά η απόφαση αναμένεται να ληφθεί στην επόμενη Σύνοδο (28-29 Ιουνίου) για επιτάχυνση της σύστασης του ταμείου υπέρ της απασχόλησης των νέων, το οποίο έχει προικοδοτηθεί με 6 δισ. ευρώ για την περίοδο 2014-2020.
Αυτό που εξετάζεται είναι η εμπροσθοβαρής καταβολή του ποσού στα κράτη-μέλη, τα οποία εξαιτίας της λιτότητας δεν έχουν δυνατότητες απελευθέρωσης εθνικών πόρων για την αναχαίτιση της ανεργίας των νέων.