Η λήξη του προγράμματος στήριξης μέσω του μηχανισμού ΕFSF οδηγεί μοιραία την χώρα μας στην αναζήτηση χρηματοδότησης μέσω των Αγορών
Αναγκαστικό χαρακτήρα θα έχει η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές, το έτος 2015, καθώς σε ένα χρόνο τελειώνει το πρόγραμμα δανεισμού από τον EFSF και απομένουν οι δόσεις από τη συνεισφορά του ΔΝΤ, ενώ ταυτόχρονα οι ανάγκες για πληρωμές χρεολυσίων και κάλυψης του ελλείμματος του προϋπολογισμού στη διετία 2015 – 16 θα είναι πιεστικές.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, ερωτώμενος χθες στο Παρίσι, σχετικά με την προοπτική έκδοσης ελληνικών ομολόγων, διευκρίνισε πως δεν ανακοίνωσε την έξοδο στις αγορές, αλλά ότι «το σκεφτόμαστε» και πρόσθεσε: «Εξάλλου μην ξεχνάτε ότι του χρόνου τελειώνουν και τα χρήματα από το πρόγραμμα».
Πρόσθεσε επίσης πως είναι πολύ νωρίς, να καθοριστεί το ύψος των ομολόγων.
Στο ερώτημα εάν η Ελλάδα θα ζητήσει παράταση του προγράμματος προσαρμογής των δημοσιονομικών μεγεθών, ανέφερε ότι «προς το παρόν δεν χρειαζόμαστε παράταση, καθώς εμείς όπως ξέρετε έχουμε πάρει ήδη δύο χρόνια παράταση έως το 2016, που αποφασίστηκε πριν από λίγους μήνες».
Με βάση τις προβολές των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας για την προσεχή τριετία, που περιλαμβάνονται τόσο στο Μεσοπρόθεσμο, όσο και στην έκθεση της Κομισιόν, οι συνολικές δανειακές ανάγκες από το 2015 και μετά δύσκολα καλύπτονται χωρίς την προσφυγή στις αγορές, δεδομένου ότι αρχίζουν και περιορίζονται σημαντικά τα δανειακά κεφάλαια από το μηχανισμό.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα εκταμίευσης των επόμενων δόσεων από το μηχανισμό στήριξης, η Ελλάδα θα λάβει εντός του 2013 επιπλέον 11 δισ. ευρώ, πέραν των 18 δισ. ευρώ, που έλαβε μέχρι τώρα από τον Ιανουάριο εκ των οποίων, τα 7,2 δισ. ευρώ αφορούσαν στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Για το 2014 το προβλεπόμενο ποσό από το μηχανισμό είναι 17,5 δισ. ευρώ. Αυτό θα προέλθει κατά 8,6 δισ. ευρώ, από τον EFSF και κατά 8,9 δισ. ευρώ, από το ΔΝΤ. Σημαντικό είναι πως οι δόσεις από τον EFSF σταματούν το β’ εξάμηνο του 2014 και συνεχίζονται μετά μόνο του ΔΝΤ, μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2016.
Πάντως το επόμενο έτος οι δανειακές ανάγκες θα είναι υψηλές, φτάνοντας στο ποσό των 33,6 δισ. ευρώ, καθώς για πληρωμές χρεολυσίων ομολόγων θα απαιτηθούν 24,9 δισ. ευρώ, ενώ σε 8,7 δισ. ευρώ, υπολογίζεται, (από το Μεσοπρόθεσμο) το έλλειμμα του προϋπολογισμού.
Οι δανειακές ανάγκες μειώνονται από τις εισπράξεις των αποκρατικοποιήσεων που υπολογίζονται σε 1,9 δισ. ευρώ και τις επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ, ύψους 2,4 δισ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα το ίδιο έτος προβλέπεται σε 4.471 εκατ. ευρώ.
Το 2015 οι υποχρεώσεις για πληρωμές χρεολυσίων υπολογίζονται στο ποσό των 16,1 δισ. ευρώ και το έλλειμμα κεντρικής κυβέρνησης θα ανέλθει σε 9,5 δισ. ευρώ. Οι εισπράξεις από αποκρατικοποιήσεις θα φτάσουν σε 2 δισ. ευρώ και το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί σε 3.692 εκατ. ευρώ. Τα δανειακά κεφάλαια είναι 7,2 δισ. ευρώ, και προέρχονται εξ ολοκλήρου από το ΔΝΤ.
ο 2016, τα χρεολύσια μειώνονται στο ποσό των 6,8 δισ. ευρώ, αλλά με την προσθήκη του ελλείμματος του προϋπολογισμού που υπολογίζεται σε 7,7 δισ. ευρώ, οι συνολικές υποχρεώσεις δανεισμού διαμορφώνονται στο ποσό των 14,5 δισ. ευρώ. Απομειώνονται κατά 2 δισ. ευρώ, με τα εκτιμώμενα έσοδα των αποκρατικοποιήσεων, ενώ άγνωστη είναι η επίδραση από τις επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ. Το πρωτογενές πλεόνασμα το ίδιο έτος εκτιμάται σε 6.350 εκατ. ευρώ, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του έτους θα καταβληθεί και η τελευταία δόση από το δάνειο του ΔΝΤ, ενώ δεν υπάρχει προγραμματισμένος δανεισμός από τον EFSF.
Νεότερα το φθινόπωρο
Το φθινόπωρο μετά τις γερμανικές εκλογές αναμένεται να αποκαλυφθεί το «μυστικό» της νέας παρέμβασης για τη μείωση του ελληνικού χρέους, που θα είναι η συμμετοχή στο «κούρεμα» και του επίσημου τομέα.
Στην απόφαση του περασμένου Νοεμβρίου όταν και εγκρίθηκε το νέο δανειακό πρόγραμμα της Ελλάδας και τέθηκαν οι νέοι στόχοι για την εξέλιξη του δημοσίου χρέους, ανακοινώθηκε ότι τα μέτρα που δημοσιοποιήθηκαν (επαναγορά ομολόγων, επιστροφές κερδών κ.λπ.) θα συμπληρωθούν με νέες παρεμβάσεις όταν η Ελλάδα επιτύχει πρωτογενές πλεόνασμα. Πάντως η παρέμβαση ενδεχομένως να αφορά μεγαλύτερη μείωση των επιτοκίων ή και μεγαλύτερες επιστροφές κερδών από την ΕΚΤ, ενώ δυσκολότερη θα είναι μια απόφαση για άμεσο «κούρεμα» των δανείων των χωρών της ευρωζώνης.
Προβλέψεις και συναντήσεις
Σχετικά με τις προβλέψεις του ΟΟΣΑ για τη συνέχιση της ύφεσης το 2014, ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Στουρνάρας, απάντησε, πως «δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα στις εκτιμήσεις για την εξέλιξη των μεγεθών της οικονομίας, αλλά οι δικές μας προβλέψεις είναι καλύτερες γιατί ανταποκρίνονται καλύτερα στις πρόσφατες εξελίξεις».
Οι δηλώσεις έγιναν μετά τη συνάντηση με τον Γάλλο ομόλογό του, Πιέρ Μοσκοβισί, στη γαλλική πρωτεύουσα, στο περιθώριο της συνόδου του ΟΟΣΑ, στη διάρκεια της οποίας όπως δήλωσε, η συζήτηση περιστράφηκε γύρω από «θέματα που αφορούν την ελληνική οικονομία όπως οι αποκρατικοποιήσεις». Κατόπιν συναντήθηκε και με τον υπουργό Οικονομίας της Γερμανίας Φίλιπ Ρέσλερ.
Σήμερα αναμένεται η έκθεση του ΔΝΤ
Σήμερα αναμένεται να εκδοθεί και η έκθεση του ΔΝΤ, που θα περιέχει την αξιολόγησή του για το ελληνικό πρόγραμμα αλλά το ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε δύο ζητήματα:
– Στη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους, καθώς όπως τόνισαν και πρόσφατα στελέχη του, χωρίς νέες παρεμβάσεις, δεν θα είναι βιώσιμο, δηλαδή δεν θα μειωθεί στο 124% του ΑΕΠ το έτος 2020 και κάτω του 110% το έτος 2022, σύμφωνα με τους στόχους του υφιστάμενου προγράμματος. Οι «παρεμβάσεις» που ζητεί το ΔΝΤ είναι το «κούρεμα» των δανείων που έχει χορηγήσει ο επίσημος τομέας (OSI), αλλά εξαιρουμένων των δανείων του ΔΝΤ. Απομένουν δηλαδή τα δάνεια των χωρών της ευρωζώνης του EFSF και τα ομόλογα που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Οι όποιες αποφάσεις, ωστόσο, θα ληφθούν το φθινόπωρο μετά τις γερμανικές εκλογές.
– Στο χρηματοδοτικό κενό που ενδεχομένως προκύψει για τα έτη 2015 -2016. Υπάρχουν δύο κατηγορίες «κενών». Το πρώτο είναι το δημοσιονομικό, το οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το εκτιμά σε 4,2 δισ. ευρώ, για τη συγκεκριμένη διετία, και απομένει και η νέα εκτίμηση του ΔΝΤ, που θα καλυφθεί με νέα δημοσιονομικά μέτρα. Το δεύτερο είναι το χρηματοδοτικό κενό, δηλαδή η διαφορά που διαφαίνεται να υπάρχει στην κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελλάδας (αποπληρωμή χρεολυσίων και κάλυψη ελλείμματος προϋπολογισμού) για τη συγκεκριμένη διετία. Η Ε.Ε. στην τελευταία της έκθεση το υπολογίζει σε 2,8 δισ. ευρώ, αλλά απομένει και η εκτίμηση του ΔΝΤ, η οποία όπως αναφέρθηκε, θα γνωστοποιηθεί σήμερα.
