Την εκτίμηση ότι έχουν αρχίσει να φαίνονται τα πρώτα σημάδια εξόδου από την κρίση μετά από πολύ καιρό και πολλές κοινωνικές θυσίες, εξέφρασε μιλώντας σε ημερίδα του ΚΕΠΕ με τίτλο «Κοινωνική Συνοχή και Οικονομική Κρίση: Δεδομένα, Μαθήματα, Προοπτικές Ανάπτυξης», ο πρόεδρος του κέντρου ερευνών Νίκος Φίλιππας.
Αφού παρουσίασε τις ενδείξεις (leading indicators) που συνηγορούν σε αυτό το γεγονός, υπογράμμισε ότι η προσπάθεια πρέπει να είναι συνεχής, προσθέτοντας ότι οι προκλήσεις σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό κόσμο απαιτούν αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, εξωστρέφεια και εμπορική και επενδυτική συνεργασία με τις ανερχόμενες δυνάμεις του πλανήτη (Κίνα, Ινδία, Ρωσία).
Οι θεματικές ενότητες που συζητήθηκαν στην ημερίδα αφορούσαν πρώτον, τα κοινωνικά δίκτυα προστασίας στην εποχή της κρίσης, δεύτερον την ευημερία, τους θεσμούς και την κοινωνική συνοχή, και τέλος την κρίση ως εφαλτήριο για αλλαγές νοοτροπίας με κατεύθυνση την υιοθέτηση ενός νέου εξωστρεφούς οικονομικού μοντέλου, το οποίο θα προσδώσει στην Ελληνική Οικονομία αειφόρο ανάπτυξη.
Οι εισηγητές που έλαβαν μέρος ήταν ο κ. Θεόδωρος Μητράκος (Ερευνητής, Τράπεζα της Ελλάδος), ο κ. Μάνος Ματσαγγάνης (Αναπληρωτής Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών), η κυρία Αντιγόνη Λυμπεράκη (Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο), η κυρία Ολυμπία Καμινιώτη (Διευθύντρια Ανάλυσης Αγοράς Εργασίας και Εργασιακών Σχέσεων, Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού), ο κ. Γιώργος Χριστοδούλου (Επίτιμος Πρόεδρος Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας), η κυρία Θεώνη Σταθοπούλου (Διευθύντρια Ερευνών, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών), ο κ. Αρίστος Δοξιάδης (Εταίρος στο Openfund), η κυρία Βενετία Κουσία (Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος, Manpower Group Greece) και ο κ. Νικόλαος Φίλιππας (Πρόεδρος Δ.Σ. & Επιστημονικός Διευθυντής ΚΕΠΕ).
Ο κ. Μητράκος παρουσίασε τη δομή και τα χαρακτηριστικά των εναλλακτικών κοινωνικών δεικτών (κίνδυνος φτώχειας, ανισότητα κ.ά.) με έμφαση στην περίοδο της τρέχουσας κρίσης καθώς και τα βασικά χαρακτηριστικά του κράτους πρόνοιας στην Ελλάδα, αλλά και την αναδιανεμητική επίδραση των κοινωνικών δαπανών.
Ο κ. Ματσαγγάνης επικεντρώθηκε στην έννοια του κοινωνικού κράτους και στην κοινωνική προστασία στην εποχή της κρίσης. Σημείωσε το γεγονός ότι η οικονομική ύφεση που πλήττει τη χώρα είναι πρωτοφανής σε ένταση και διάρκεια και αμφισβητήθηκε η αποτελεσματικότητα των κοινωνικών δαπανών του Ελληνικού κράτους.
Η κυρία Λυμπεράκη παρουσίασε τις πτυχές της άτυπης κοινωνικής προστασίας και το σημαντικό ρόλο της οικογένειας κατά τη διάρκεια της κρίσης. Επίσης, αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο επιρροής της πραγματικής κοινωνικής προστασίας από μια αύξηση στις κοινωνικές δαπάνες αλλά και στους εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης μιας κοινωνικής κρίσης.
Η κυρία Καμινιώτη επικεντρώθηκε στις αλληλεπιδράσεις της ατομικής και κοινωνικής ευημερίας και της κρίσης. Παρουσίασε τους δείκτες ποιότητας ζωής στην Ελλάδα και στην Ε.Ε., τα ποσοστά ανεργίας και φτώχειας αλλά και την επίδραση της κρίσης στην υγεία των ατόμων.
Ο κ. Χριστοδούλου ανέλυσε τον αντίκτυπο που παρουσιάζουν οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία των ατόμων. Υπογράμμισε πως οι οικονομικές κρίσεις συνδέονται με την κακή ψυχική υγεία και οδηγούν σε εμφάνιση θλίψης, κατάθλιψης, αυτοκτονικότητας κ.ά. Σύμφωνα με τον κο Χριστοδούλου η θλίψη που προκαλείται από την κρίση μπορεί και πρέπει να μεταφραστεί σε δημιουργικότητα και εξωστρέφεια.
Η κυρία Σταθοπούλου παρουσίασε τα αποτελέσματα της ανάλυσης των εμπειρικών δεδομένων (από την έρευνα του European Social Survey, η οποία διεξάγεται από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών την τελευταία δεκαετία) και τους παράγοντες που επιδρούν στη διαπροσωπική εμπιστοσύνη, στην εμπιστοσύνη στους θεσμούς και στην ανοχή απέναντι στους μετανάστες.
Ο κ. Δοξιάδης ανέλυσε και ανέδειξε τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, παρουσιάζοντας τους τομείς εκείνους που η χώρα μας παρουσιάζει συγκριτικά πλεονεκτήματα, η αξιοποίηση των οποίων θα δημιουργήσει προστιθέμενη αξία στην Ελληνική Οικονομία.
Η κυρία Κουσία αναφέρθηκε στις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στην αγορά εργασίας κατά τις περιόδους οικονομικών κρίσεων αλλά και στην ανάγκη να αναδειχθούν εκείνοι οι οποίοι θα μετατρέψουν τις συνθήκες της κρίσης σε ευκαιρίες για αλλαγή νοοτροπίας και δημιουργικότητα.