Ατέλειωτο φοροκυνηγητό για νόμιμους και πρώην παράνομους ιδιοκτήτες
Νέες επιβαρύνσεις «κρύβει» για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων η υποχρεωτική αναγραφή στο έντυπο Ε9 των στοιχείων όλων των αυθαίρετων κτισμάτων που νομιμοποιήθηκαν με το νόμο 4014/2011.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι όλοι οι φόροι, μεταβιβάσεων, δωρεών, γονικών παροχών, καθώς και τα τεκμήρια διαβίωσης, αλλά πρωτίστως νέος ενιαίος φόρος επί των ακινήτων που έρχεται από τις αρχές του 2014, θα υπολογίζονται επί των αυξημένων τετραγωνικών μέτρων που θα αναγράψουν στο Ε9 οι ιδιοκτήτες, αυξάνοντας τα «κέρδη» της εφορίας.
Η υποχρέωση, πάντως, αναγραφής των αυθαίρετων κτισμάτων, όπως αναφέρεται σε εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομικών, προβλέπεται ήδη από το 2005, οπότε με σχετική εγκύκλιο-διαταγή (ΠΟΛ.1047/10.3.2005 «Συμπληρωματικές οδηγίες για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) έτους 2005»), είχε διευκρινιστεί ότι σε περίπτωση που τα τετραγωνικά μέτρα κτίσματος υπερβαίνουν αυτά που αναγράφονται στο συμβόλαιο ή την οικοδομική άδεια, ο υπόχρεος, για τις ανάγκες συμπλήρωσης του εντύπου, πρέπει να αναγράψει το πραγματικό γεγονός και όχι ό,τι αναφέρεται στον τίτλο κτήσης ή την οικοδομική άδεια.
Θα πρέπει εξάλλου να αναφερθεί ότι οι διατάξεις του ν.4014/2011 ορίζουν ότι για τις αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης που εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων με βάση τις διατάξεις του ίδιου νόμου δεν οφείλονται αναδρομικά ασφαλιστικές εισφορές και οποιοσδήποτε φόρος, καθώς και οποιασδήποτε μορφής πρόστιμα και τέλη. Τυχόν, όμως, ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται.
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτό και με βάση τις διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας τα αυθαίρετα κτίσματα και οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσεις υποχρεωτικά πρέπει να αναγραφούν στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) στην κατάσταση και χρήση τους, όπως αυτή προκύπτει από την αίτηση υπαγωγής τους στη ρύθμιση των διατάξεων του ν.4014/2011, σε συνδυασμό πάντοτε με την πραγματικότητα, στο έτος που έπεται της ημερομηνίας αίτησης υπαγωγής τους στη ρύθμιση των διατάξεων αυτών.
Υπενθυμίζεται ότι εφόσον οι αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσεις εξαιρούνται της επιβολής κυρώσεων με βάση το ν. 4014/2011, δεν θα επιβληθούν κυρώσεις και αναδρομικοί φόροι ούτε για την παράλειψη αναγραφής τους στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων (Ε9) προηγούμενων ετών. Ωστόσο, σε περίπτωση ορθής αναγραφής των ακινήτων (με τις αυθαίρετες κατασκευές) στις δηλώσεις στοιχείων ακινήτων προηγούμενων ετών δεν τίθεται θέμα διόρθωσής τους και απάλειψης των αυθαίρετων κατασκευών, μετά την τακτοποίησή τους με το ν.4014/2011.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ιδιοκτήτες έχουν προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (έντυπο Ε9) έως και τις 15 Σεπτεμβρίου, ανεξάρτητα από το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ τους.
Ο ενιαίος φόρος ακινήτων
Έως τις 15 Σεπτεμβρίου, εξάλλου, θα πρέπει και η νέα ειδική επιτροπή που συγκροτήθηκε στο υπουργείο Οικονομικών να παραδώσει στο οικονομικό επιτελείο το νέο πλαίσιο εφαρμογής του Ενιαίου Φόρου Ακινήτων, αλλά και τις απαιτούμενες δράσεις για την είσπραξή του, καθώς το 2014 θα πρέπει να αποφέρει στα δημόσια ταμεία περί τα 3,2 δισ. ευρώ.
Η συγκεκριμένη ημερομηνία δεν τέθηκε φυσικά τυχαία από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών, αφού θέλει να είναι πλήρως προετοιμασμένη κατά τον έλεγχο της τρόικας, παρουσιάζοντας ένα οριστικό και αξιόπιστο σχέδιο εφαρμογής του νέου Ενιαίου Φόρου Ακινήτων.
Βασική επιδίωξη του οικονομικού επιτελείου είναι να αποφύγει την οποιαδήποτε εμπλοκή για το θέμα με τους εκπροσώπους των δανειστών, ειδικά όσον αφορά την απόδοση του μέτρου, προκειμένου να μην υπάρξουν κενά στους δημοσιονομικούς στόχους του 2014 που μπορεί να εγείρουν νέες απαιτήσεις από την τρόικα.
Μέχρι τότε οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών θα έχουν ολοκληρωμένη εικόνα της ακίνητης περιουσίας των φορολογούμενων με τη φετινή υποβολή των εντύπων Ε9.
Επισημαίνεται ότι έργο της 7μελούς επιτροπής είναι:
α) Η δημιουργία πλαισίου πολιτικής για το νέο ενιαίο φόρο ακινήτων.
β) Η ανάλυση και οριστικοποίηση των παραμέτρων του νέου φόρου.
γ) Ο σχεδιασμός δράσεων που είναι αναγκαίες για την εισπραξιμότητα του φόρου αυτού.
Υπενθυμίζεται ότι, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», το τελευταίο σχέδιο που επεξεργάστηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών και παρουσιάστηκε στην τρόικα προβλέπει πολλές «ταχύτητες» και κριτήρια, χωρίς αφορολόγητο όριο, πληθώρα συντελεστών αλλά και φόρους που ξεκινούν από 1,8 ευρώ/τ.μ. και φτάνουν μέχρι και τα 30 ευρώ/τ.μ.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Ειδικότερα, το τελικό σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τα εξής:
– Ο φόρος για τα αστικά ακίνητα θα ξεκινά από 1,8 ευρώ/τ.μ. και θα φθάνει μέχρι και 30 ευρώ/τ.μ., μέσω 33 κριτηρίων υπολογισμού του ΕΦΑ, που θα προκύπτουν από τα χαρακτηριστικά των ακινήτων, ενώ αφορολόγητο όριο δεν θα ισχύει ούτε για τα φυσικά ούτε για τα νομικά πρόσωπα, αν και θα υπάρξει πρόβλεψη για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως π.χ. οι άνεργοι, πολύτεκνοι κ.ά.
– Ο φόρος στα αγροτεμάχια των κατ’ επάγγελμα αγροτών θα διαμορφωθεί ως εξής:
α) 1 ευρώ/στρέμμα για τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αλλά σε μειονεκτικές περιοχές της χώρας.
β) 2 ευρώ/στρέμμα για τις εκτάσεις που βρίσκονται στα ορεινά.
γ) 3 ευρώ/στρέμμα για εκτάσεις σε πεδινές περιοχές.
– Για τις εκτός σχεδίου εκτάσεις, που δεν ανήκουν σε κατ’ επάγγελμα αγρότες, ο φόρος θα είναι διπλάσιος σε σχέση με αυτόν που προκύπτει για τις εκτάσεις που ανήκουν σε αγρότες.
– Για τα αγροτεμάχια που δεν είναι καλλιεργήσιμα και δεν ανήκουν σε αγρότες ο ΕΦΑ θα κυμαίνεται, με βάση και πάλι συγκεκριμένους συντελεστές υπολογισμού του, από 30, 40 και 50 ευρώ/στρέμμα.
– Για τα ακίνητα των νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα, η κλίμακα φορολόγησης θα αποτελείται από τέσσερις συντελεστές 0,1%, 0,2%, 0,3% και 0,6%.
Ευνοϊκότερη μεταχείριση
Η φορολογική μεταχείριση των ιδιοχρησιμοποιούμενων ακινήτων των επιχειρήσεων (κτίσματα ξενοδοχείων, γήπεδα κ.λπ.), καθώς και αυτών που εκμεταλλεύεται η Εκκλησία θα είναι ευνοϊκότερη, αφού στο σχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών εξετάζεται η εφαρμογή των χαμηλότερων συντελεστών.
