Τι προβλέπει το νέο μνημόνιο – Μεγάλες εκροές καταθέσεων φοβούνται οι τραπεζίτες – Νέα κίνητρα επενδύσεων
Tην ενεργοποίηση από τον προσεχή Σεπτέμβριο της δυνατότητας του υπουργείου Οικονομικών να «αφαιρεί» από τους τραπεζικούς λογαριασμούς των φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμες και αρρύθμιστες οφειλές προς την εφορία τα ποσά των οφειλών αποκαλύπτει το νέο μνημόνιο.
Παράλληλα προκύπτει πως το ζήτημα των απολύσεων από το δημόσιο τομέα θα αποτελεί διαρκές σημείο τριβής με την τρόικα, καθώς προβλέπει μηνιαία παρακολούθηση της διαδικασίας απόλυσης των περισσοτέρων από τους 25.000 υπαλλήλους που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα μέχρι τον προσεχή Δεκέμβριο. Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά τα ληξιπρόθεσμα χρέη, στο κείμενο που αποτυπώνει τη συμφωνία κυβέρνησης – τρόικας προβλέπεται η λήψη άμεσων και αυστηρών μέτρων για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών, τα οποία διογκώνονται κάθε μήνα.
«Για να εξασφαλιστεί η ταχεία είσπραξη των φόρων, η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να εφαρμόσει το αργότερο το Σεπτέμβριο του 2013 τη δυνατότητα της άμεσης χρέωσης των τραπεζικών λογαριασμών για τους φορολογουμένους που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο» αναφέρει το μνημόνιο. Πρόκειται για τη διάταξη που ανησυχεί τραπεζικά στελέχη για εκροή καταθέσεων, δεδομένου ότι μεγάλος αριθμός φορολογουμένων (περίπου 2.500.000 άτομα) έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία και φοβούνται πως αν τεθεί σε εφαρμογή το μέτρο, θα υπάρξουν εκροές καταθέσεων. Πάντως, ο αριθμός των φορολογουμένων με ληξιπρόθεσμες και αρρύθμιστες οφειλές έχει μειωθεί μετά την ενεργοποίηση της νέας ρύθμισης.
Παράλληλα το υπουργείο Οικονομικών υποχρεούται να παρουσιάσει ένα σχέδιο για την αντικατάσταση των πληρωμών με μετρητά, μέσω τραπεζών, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύτηκε «να μην υιοθετήσει νέες φορολογικές αμνηστίες ή επέκταση των υφιστάμενων ρυθμίσεων για την είσπραξη των φόρων και των κοινωνικών εισφορών κατά τη διάρκεια των ετών που καλύπτονται από το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής».
Στο φορολογικό τομέα επίσης, σύμφωνα με τη Ναυτεμπορική από τις 13 Ιουλίου, προβλέπεται η αναβολή για δυόμισι χρόνια της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, μια κίνηση που θα αύξανε δραματικά τη φορολογική επιβάρυνση των κατόχων ακινήτων. Το νέο χρονοδιάγραμμα προβλέπει πως το ΥΠΟΙΚ θα αναπτύξει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2013 μεσοπρόθεσμο σχέδιο μεταρρύθμισης που θα περιγράφει ενέργειες που απαιτούνται, ώστε:
• Τον Ιανουάριο του 2015 να προσαρμόσουν τις τιμές ζώνης ώστε να αντικατοπτρίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς ακινήτων και να αλλάξει το αντικείμενο επιβολής του φόρου.
• Τον Ιανουάριο του 2016 να ευθυγραμμίσει τις τιμές εκτίμησης ακινήτων με τις τιμές της αγοράς. Δίδεται δηλαδή παράταση στη μεταβολή των αντικειμενικών αξιών μέχρι τον Ιανουάριο του 2015, όταν θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα υπολογισμού τους, ενώ οι νέες τιμές θα εφαρμοστούν από τον Ιανουάριο του 2016.
Ακόμη αλλάζουν τον επερχόμενο Σεπτέμβριο τα φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις. Τα κίνητρα θα πρέπει να ενοποιηθούν σε ένα νέο κώδικα φόρου εισοδήματος έως το τέλος Σεπτεμβρίου. Οι μεταρρυθμίσεις θα αντικαταστήσουν τα υφιστάμενα φορολογικά κίνητρα, αρχής γενομένης με τον προϋπολογισμό 2014, για την ενίσχυση της διαφάνειας και τον αποτελεσματικότερο έλεγχο των απωλειών εσόδων.
Για το νέο φόρο ακινήτων, που θα αντικαταστήσει το τέλος μέσω της ΔΕΗ, το πλαίσιο εφαρμογής του θα πρέπει να καθοριστεί μέσα στον Αύγουστο. Όπως σημειώνεται στο μνημόνιο, διευρύνεται η βάση εφαρμογής του, ώστε να συμπεριλάβει εμπορικές, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, καθώς και γεωργική γη και κτήρια και να αποδίδει ετησίως 2,7 δισ. ευρώ καθαρά έσοδα (2,9 δισ. ευρώ, προ απαλλαγών). Όμως το ΥΠΟΙΚ αναλαμβάνει τη δέσμευση, αν τα έσοδα από το νέο φόρο υστερούν έναντι των στόχων (2,7 δισ. ευρώ), να καλύψει τη διαφορά με νέα μέτρα.
Οι απολύσεις
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά την κινητικότητα, το νέο μνημόνιο που αποτελεί τη συμφωνία κυβέρνησης – τρόικας προβλέπει συγκεκριμένους αριθμούς υπαλλήλων που θα «φεύγουν» από το Δημόσιο. Το γεγονός, ωστόσο, ότι το συγκεκριμένο μέτρο συναντά αντιδράσεις κυβερνητικών βουλευτών και τους δισταγμούς των συναρμόδιων υπουργών θα δοκιμάσει τις σχέσεις με την τρόικα.
Πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι δεν επιδείχθηκε η ανάλογη ευαισθησία από τους βουλευτές για τις απολύσεις εκατοντάδων χιλιάδων από τον ιδιωτικό τομέα. Το προσεχές φθινόπωρο θα είναι μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδος, αφού με τον καθοριστικό έλεγχο της τρόικας θα προκύψει το δημοσιονομικό κενό της περιόδου μέχρι το 2016, αλλά και το χρηματοδοτικό κενό από το β’ εξάμηνο του 2014 μέχρι και το 2016.
Παράλληλα, με βάση το γεγονός ότι η χώρα έχει απόλυτη ανάγκη τα νέα κεφάλαια των δανειστών, τα περιθώρια αντιστάσεων είναι ανύπαρκτα, πόσο μάλλον όταν το φθινόπωρο θα εκκρεμούν και οι υπόλοιπες δόσεις για την κάλυψη του συνόλου των δανειακών αναγκών του 2013. Σύμφωνα με το μνημόνιο, τα ζητήματα που θα πιέσουν την κυβέρνηση είναι οι απολύσεις από το Δημόσιο και το ενδεχόμενο λήψης πρόσθετων μέτρων που είναι δεδομένα και «αυτόματα», εφόσον υπάρχουν αποκλίσεις.
Για το Δημόσιο
Για το δημόσιο τομέα το νέο μνημόνιο προβλέπει:
• Μέχρι το Σεπτέμβριο θα τεθούν σε κινητικότητα τουλάχιστον 12.500 υπάλληλοι του Δημοσίου και επιπλέον άλλοι 12.500 μέχρι το Δεκέμβριο του 2013.
• Το μεγαλύτερο ποσοστό (προφανώς πάνω από 50%) απ’ όσους τεθούν σε κινητικότητα θα απολυθεί.
• Οι εργαζόμενοι που τίθενται σε κινητικότητα θα λαμβάνουν το 75% του μισθού τους για οκτώ μήνες.
• Στην περίοδο αυτή θα αξιολογούνται και όσοι πληρούν τα κριτήρια θα μετακινηθούν σε άλλες θέσεις, ενώ οι περισσότεροι θα αποχωρήσουν.
• Η τρόικα επιβάλλει τη μηνιαία παρακολούθηση της κινητικότητας και των απολύσεων, ζητώντας αναλυτικά στοιχεία από τα υπουργεία Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Οικονομικών, ασκώντας έτσι συνεχή και ασφυκτική πίεση.
• Τον προσεχή Σεπτέμβριο θα καθοριστούν και τριμηνιαίοι στόχοι για το πρόγραμμα κινητικότητας του έτους 2014.
• Επαναλαμβάνεται η δέσμευση για την απόλυση 4.000 υπαλλήλων εντός του 2013 και 11.000 υπαλλήλων το 2014.
• Καθιερώνονται συστήματα αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων.
• Οι προσλήψεις νέων υπαλλήλων στις θέσεις των αποχωρούντων αφορά μόνο όσους απολύονται ως επίορκοι (εκτιμώνται σε λιγότερους από 100 άτομα) και όχι στο σύνολο των υπαλλήλων. Για τις θέσεις των υπαλλήλων που απολύονται για άλλους λόγους, θα ισχύει ο γενικός κανόνας 1 προς 5.
«Αλληλέγγυοι όσο τηρούνται οι όροι»
«Στο βαθμό που η Ελλάδα θα επιδεικνύει τη δύναμη να εκπληρώνει τους όρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης, θα είμαστε απέναντί της αλληλέγγυοι. Κάθε άλλη στάση θα κατέστρεφε την Ευρώπη», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συζήτηση που είχε με πέντε επιχειρηματίες-μέλη της Ενωσης Οικογενειακών Επιχειρήσεων στη Γερμανία, τους Τόμας Μπάουερ, Μάνφρεντ Φουκς, Εντβιν Κολ, Φρανκ Στράουμπ και Αντον Βέρχαν, την οποία μεταφέρει η εφημερίδα «Sueddeutsche Zeitung».
Η πολιτική αντιμετώπισης της κρίσης στην Ευρωζώνη είναι «σε μεγάλο βαθμό σωστή», λέει ο κ. Στράουμπ, αλλά συνεχίζει: «Αυτοί οι Ελληνες, όμως! Ο Σόιμπλε δεν είναι κανένας υπομονετικός άνθρωπος, αλλά με την Ελλάδα έχει όλη την υπομονή του κόσμου. Η μέθοδός του είναι: καρότο (βοήθεια προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη νεανική ανεργία) και μαστίγιο (μέτρα λιτότητας)», για να απαντήσει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ότι «αν δεν μειώσουμε γρήγορα τη νεανική ανεργία στην Ευρώπη, θα χάσουμε ως κράτη και ως κυβερνήσεις την υποστήριξη των πολιτών μας».
Από την πλευρά του ο κ. Μπάουερ, ο οποίος είναι και ταμίας των Χριστιανοκοινωνιστών (CSU), υποστηρίζει ότι δεν είναι και τόσο εύκολο να βρεθεί το σωστό μείγμα «ανάμεσα στην απίστευτη πίεση αλλά και στην ανάγκη να δοθεί στους Ελληνες μία ευκαιρία».
Ολοι οι παριστάμενοι επιχειρηματίες έχουν εμπειρίες από την Ελλάδα, κατά βάση αρνητικές. Ο κ. Κολ δηλώνει ότι δεν εμπιστεύεται τους Ελληνες, καθώς συναλλάσσεται μαζί τους εδώ και πολλά χρόνια και εκφράζει τον εκνευρισμό του για τη μη αξιοποίηση της λίστας Λαγκάρντ.
«Γιατί δεν αξιοποιείται το CD, ακόμα και αν πρέπει να ασκηθεί πίεση από τον ΟΟΣΑ;» αναρωτιέται ο κ. Κολ και σημειώνει ότι υπάρχει και ρήγμα στην ελληνική κοινωνία, στην οποία οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι.