Πλήθος ερωτημάτων εγείρει η ανθεκτικότητα της γερμανικής οικονομίας απέναντι στην κρίση.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η Deutsche Welle, σταθερή οικονομία, χαμηλή ανεργία, χρέη που βαίνουν μειούμενα. Που οφείλονται οι αντοχές της γερμανικής οικονομίας στην κρίση;
Μία απάντηση είχαν προσπαθήσει να δώσουν πολιτικοί και εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου στην ετήσια εορταστική εκδήλωση για την «Ημέρα της Βιομηχανίας» τον Ιούνιο στο Βερολίνο. Δεν πρόκειται για κοσμική εκδήλωση με σαμπάνιες και μενού πέντε πιάτων, αντιθέτως οι συμμετέχοντες περιορίζονται σε νερό, φρουτοχυμό και finger food. Αυτό που ξεχωρίζει στην εκδήλωση είναι οι υψηλοί προσκεκλημένοι, όπως η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, που άρχισε την ομιλία της με ένα μεγάλο «ευχαριστώ» προς τους 1.500 εκπροσώπους του επιχειρηματικού κόσμου που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση. «Σας ευχαριστώ για όσα κάνατε για τη χώρα μας. Σας ευχαριστώ για ό,τι κάνετε στην Ευρώπη. Συνεχίστε έτσι…» δήλωσε χαρακτηριστικά η Άνγκελα Μέρκελ.
Από την πλευρά τους και οι πολιτικοί έκαναν πολλά τις τελευταίες δεκαετίες για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα της γερμανικής οικονομίας. ΟΙ αποφάσεις τους δίχασαν την κοινή γνώμη. Άλλοι τις χαρακτήριζαν αποψίλωση του κοινωνικού κράτους, άλλοι τις θεωρούν υπόδειγμα μεταρρυθμίσεων, που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η Άνγκελα Μέρκελ δηλώνει ότι αυτές οι μεταρρυθμίσεις ήταν το «μυστικό της επιτυχίας» για την παραμονή της γερμανικής οικονομίας σε ανταγωνιστικά επίπεδα. «Ο λόγος για τον οποίο βρισκόμαστε εδώ που βρισκόμαστε είναι ότι έχουμε κάνει βαθιές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, όπως είναι η Ατζέντα 2010, η σύνταξη στα 67 και πολλά άλλα…» επεσήμανε η Άνγκελα Μέρκελ.
Η καγκελάριος δεν παρέλειψε να αναφερθεί και σε πολιτικές πρωτοβουλίες του σοσιαλδημοκράτη προκατόχου της Γκέρχαρντ Σρέντερ, όπως η «Ατζέντα 2010». Αλλά ο σοσιαλδημοκράτης αντίπαλός της στις βουλευτικές εκλογές Πέερ Στάϊνμπρυκ θέλησε να υπενθυμίσει ότι επί Σρέντερ οι σοσιαλδημοκράτες ήταν και οι πρώτοι που έδωσαν ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη με μικρές κινήσεις, που είχαν όμως μεγάλο αντίκρισμα για τον πολίτη, υποστηρίζει ο Πέερ Στάϊνμπρυκ. «Εμείς είμαστε εκείνοι, που καθιερώσαμε για πρώτη φορά το πριμ απόσυρσης, σταθεροποιώντας έτσι ολόκληρο τον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας, αλλά επιπλέον και τους κλάδους των προμηθευτών, καθώς και της εμπορίας αυτοκινήτων. Εμείς ξεκινήσαμε και το μοντέλο επιδοτούμενης εργασίας, καθώς και το πρόγραμμα στοχευμένων δημοσίων επενδύσεων σε δήμους και κοινότητες, το οποίο θα πρέπει να συνεχιστεί» επισημαίνει ο υποψήφιος των σοσιαλδημοκρατών για την καγκελαρία.
Ωστόσο δεν λείπουν και τα προβλήματα: παρά τις μεταρρυθμίσεις στη δεκαετία του ΄90, οι Γερμανοί επιχειρηματίες συνέχισαν να διαμαρτύρονται για το κόστος της εργασίας, τη γραφειοκρατία και την υψηλή φορολογική επιβάρυνση. Σήμερα ο επιχειρηματικός κόσμος εκφράζει ενστάσεις και για το αυξανόμενο κόστος της ενέργειας, αλλά και για την έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού.
Αλλά και οι εργαζόμενοι έχουν τα δικά τους παράπονα, ιδιαίτερα μετά την καθιέρωση ευέλικτων μορφών εργασίας, όπως οι «δανεικοί εργαζόμενοι» και οι «μίνι-δουλειές» με συμβολική πληρωμή, κυρίως στον κλάδο των υπηρεσιών. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Έρευνα (IAB) ο ένας στους τέσσερις εργαζόμενους θεωρείται «χαμηλά αμειβόμενος», δηλαδή, κερδίζει λιγότερα από 9,54 ευρώ (ακαθάριστα) την ώρα. Έτσι σήμερα, ο κλάδος της χαμηλά αμειβόμενης εργασίας στη Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος σε όλη την Ευρώπη.
Αυτό πρέπει να σταματήσει, τόνισε η Άνγκελα Μέρκελ, μιλώντας στην «Ημέρα της Βιομηχανίας». «Δεν είναι δυνατόν να έχουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους στον κλάδο των υπηρεσιών που δουλεύουν με πλήρες ωράριο- για παράδειγμα ως μάγειρες, όπως γίνεται στη νήσο Ρύγκεν, στην εκλογική μου περιφέρεια- και μετά πηγαίνουν στις κοινωνικές υπηρεσίες για να συμπληρώνουν το εισόδημά τους με επιδόματα. Αυτό δεν είναι σωστό» αναφέρει χαρακτηριστικά η Άνγκελα Μέρκελ.
Σε κάθε περίπτωση, ο κλάδος της βιομηχανίας πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω, επισημαίνει ο νέος πρόεδρος του Συνδέσμου Γερμανών Βιομηχάνων (BDI) Ούριχ Γκρίλο. «Κανείς δεν έχει καθοδηγήσει τη Γερμανία τόσο αποτελεσματικά σε περίοδο κρίσης, όσο η βιομηχανία. Η Γερμανία έγινε αυτό που είναι σήμερα, γιατί είχε βάλει τα θεμέλια για την εκβιομηχάνισή της πριν από 150 χρόνια. Η βιομηχανία παραμένει το θεμέλιο της οικονομίας μας. Μία ανίσχυρη βιομηχανία συνεπάγεται δραματικά ποσοστά ανεργίας και αποσταθεροποίηση ολόκληρης της κοινωνίας».