Στην αποπληρωμή των δανείων που έλαβε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο διάστημα Μαΐου 2010 – Δεκεμβρίου 2011 προχωρά η Ελλάδα.
Οπως αναφέρει το in.gr, από τον Σεπτέμβριο και μέχρι το τέλος του 2013 θα αποπληρωθούν δάνεια του ΔΝΤ ύψους 1,7 δισ. ευρώ και μέχρι το τέλος του 2014 δάνεια ύψους 7,4 δισ. ευρώ. Δηλαδή σχεδόν το 50% των δανείων του ΔΝΤ από το πρώτο πρόγραμμα στήριξης, το οποίο συνολικά ανήλθε σε 20,1 δισ. ευρώ.
Πρέπει να σημειωθεί πως από το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης (ύψους 28 δισ. ευρώ) η Ελλάδα θα λάβει από το ΔΝΤ στο διάστημα Σεπτεμβρίου 2013 – Δεκεμβρίου 2014 νέα δάνεια ύψους 9 δισ. ευρώ. Δηλαδή θα εισρεύσουν στη χώρα περίπου όσο χρήματα θα επιστραφούν στο ΔΝΤ το ίδιο διάστημα.
Το ΔΝΤ θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα έως τον Φεβρουάριο του 2016 και εάν εξελιχθούν όλα ομαλά η πλήρης αποπληρωμή των δανείων του Ταμείου από την Ελλάδα αναμένεται το 2020.
Στόχος του ΔΝΤ είναι να διασφαλισθεί ότι το 2020 το σωρευτικό πρωτογενές πλεόνασμα του ελληνικού προϋπολογισμού θα είναι σε θέση να καλύψει πλήρως τις σωρευτικές υποχρεώσεις πληρωμών τόκων και χρεολυσίων. Δηλαδή να υπάρχουν αρκετά λεφτά στο δημόσιο ταμείο για την αποπληρωμή ομολόγων, χωρίς να χρειάζεται η συνδρομή των δανειστών.
Σύμφωνα με την υφιστάμενη έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους η οποία θα αναθεωρηθεί εκτενώς το Σεπτέμβριο το σωρευτικό πλεόνασμα του προϋπολογισμού το διάστημα 2014 – 2020 θα είναι στα 54,42 δισ. ευρώ, όταν οι σωρευτικές λήξεις ομολόγων την ίδια περίοδο θα είναι στα 70,5 δισ. ευρώ.
Μόνον το 2014 θα πρέπει να αποπληρωθούν ομόλογα ύψους 24,9 δισ. ευρώ και το 2015 ομόλογα ύψους 16,1 δισ. ευρώ. Το ΑΕΠ το 2020 αναμένεται στα 225 δισ. ευρώ και το δημόσιο χρέος στα 279 δισ. ευρώ.
Μετακύλιση των διμερών δανείων
Προκειμένου το πρωτογενές πλεόνασμα να καλύψει τις ωριμάνσεις χρέους, το ΔΝΤ ζητά παρεμβάσεις ελάφρυνσης του χρέους έως το 2020 ώστε η Ελλάδα να σταματήσει να δέχεται χρηματοδότηση από τον επίσημο τομέα και να εξυπηρετεί το δανεισμό της με ίδια μέσα.
Ειδική επιτροπή που έχει συσταθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το θέμα της διευθέτησης του ελληνικού χρέους εξετάζει την μετακύλιση των διμερών δανείων σε ορίζοντα 40ετίας με παράλληλη κεφαλαιοποίηση των τόκων, αλλά με επιτόκια χαμηλότερα και αντίστοιχα με αυτά που δανείζεται σήμερα ο EFSF.
Με τον τρόπο αυτό το μεσοπρόθεσμο κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους θα συρρικνωθεί και οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης δεν θα επωμισθούν το πολιτικό κόστος ενός «κουρέματος».
Πρέπει να τονισθεί πως οι λήξεις αυτών των διμερών δανείων ξεκινούν από το 2025 οπότε το όφελος θα διαφανεί αρκετά αργότερα.
Η μετακύλιση εξετάζεται να αφορά συνολικά σε ομόλογα αξίας 52,9 δισ. ευρώ και μέσου επιτοκίου 3,5%. Ένα τέτοιο roll over σε όρους καθαρής παρούσας αξίας συνίσταται σε κούρεμα των αποδόσεων των αρχικών δανείων, αλλά αυτό δεν οδηγεί σε σημαντική απομείωση του αποθέματος του χρέους.
Αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών
Στο τραπέζι βρίσκεται και η αναδρομική εφαρμογή της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης προϊδεάζουν πως ενδεχόμενη αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από τον ESM δεν θα αφορούσε στο σύνολο των 50 δισ. ευρώ που δόθηκαν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος, αλλά μόνον στα 25,5 δισ. ευρώ που αφορούν στην ανακεφαλαιοποίηση των τεσσάρων συστημικών ομίλων. Δηλαδή θα μπορούσε να οδηγήσει σε ελάφρυνση του χρέους κατά 8%.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις το ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών από τον ESM θα ανοίξει στο Eurogroup της 14ης Οκτωβρίου και θα τεθεί τόσο από την Ελλάδα όσο και από άλλες χώρες (Ιρλανδία, Ισπανία, κ.α..).
Ενδεχομένως για την αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από τον ESM θα πρέπει να τροποποιηθεί και η συνθήκη σύστασης του ESM. Πάντως, για να προχωρήσει θα πρέπει αφενός ο ESM να προικοδοτηθεί με περισσότερα από 60 δισ. ευρώ -που προβλέπεται σήμερα- για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, αφετέρου να ενεργοποιηθεί ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός των ευρωπαϊκών τραπεζών (SSM) από την ΕΚΤ, κάτι που αναμένεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014.
Οι αποφάσεις για τους τρόπους διευθέτησης του ελληνικού χρέους θα ληφθούν εντός του Οκτωβρίου από τη τρόικα, ενώ οι εξελίξεις θα δρομολογηθούν τον Απρίλιο του 2014, επί ελληνικής προεδρίας στην ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι ο ελληνικός προϋπολογισμός θα καταγράψει πρωτογενές πλεόνασμα.
