Περικοπών συνέχεια στις παροχές του ασφαλιστικού συστήματος. Οι κύριες συντάξεις, τα εφάπαξ, οι επικουρικές και γενικότερα οι παροχές των ασφαλιστικών ταμείων τίθενται και πάλι στην «προκρούστεια κλίνη», καθώς τα ελλείμματα του κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος είναι εκτός ελέγχου, λόγω της παρατεταμένης ύφεσης και της πρωτοφανούς ανεργίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Το Βήμα της Κυριακής», τους επόμενους μήνες θα βρεθούμε μπροστά σε νέες περικοπές έως και 10% στο σύνολο των παροχών των Ταμείων, ενώ από το νέο έτος έρχονται μειώσεις στα εφάπαξ βοηθήματα.
1. Πρωτοβάθμια περίθαλψη. Περικοπές ετοιμάζονται σε φάρμακα, νοσήλια και δαπάνες Υγείας μετά τη διαπίστωση ότι το έλλειμμα του ΕΟΠΥΥ έχει ξεφύγει από κάθε πρόβλεψη.
2. Κύριες συντάξεις. Από το 2015 αναμένεται να ενταθούν τα οικονομικά προβλήματα των ταμείων κύριας ασφάλισης, καθώς η κρατική χρηματοδότηση θα αφορά μόνο τη βασική σύνταξη, η οποία θα είναι κοινή σε όλα τα ταμεία (360 ευρώ). Όπως αναφέρει η εφημερίδα, σύμφωνα με τον νόμο Λοβέρδου – Κουτρουμάνη από την 1η Ιανουαρίου 2015 καθιερώνεται βασική και αναλογική σύνταξη. Η βασική σύνταξη επιδοτείται από τον προϋπολογισμό, ενώ η αναλογική θα είναι το αποτέλεσμα των εισφορών του ασφαλισμένου σε ολόκληρο τον εργασιακό βίο του. Οι συντελεστές υπολογισμού ρίχνουν τις συντάξεις στο 60%, ενώ από το 2020 οι συντάξεις μειώνονται στο 48% του βασικού μισθού. Η τρόικα έχει καταστήσει σαφές ότι στο μεσοδιάστημα δεν πρόκειται να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότηση στα ασφαλιστικά ταμεία, οπότε θα πρέπει να βρουν τρόπο να καλύψουν τα ελλείμματά τους. Ιδιαίτερα οξύ είναι το πρόβλημα του ΟΑΕΕ, λόγω της αδυναμίας των ελεύθερων επαγγελματιών να καταβάλλουν τις εισφορές τους. Συνεπώς, όπως σημειώνει η εφημερίδα, η μείωση των παροχών εμφανίζεται ως μονόδρομος.
3. Εισφορές. Οι ενιαίες εισφορές θα αφορούν το σύνολο των ασφαλισμένων -ανά Ταμείο- είτε απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα είτε σε ΔΕΚΟ, τράπεζα ή σε επιχειρήσεις του δημόσιου τομέα. Δηλαδή καταργούνται οι ειδικές διατάξεις που διατηρούνταν μετά την ένταξη -παραδείγματος χάριν – των ειδικών ταμείων στο ΙΚΑ και προέβλεπαν διαφορετικές παροχές. Οι ενιαίες εισφορές θα ισχύσουν για όλους τους ασφαλισμένους ανά ταμείο κύριας ασφάλισης, π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΟΓΑ κτλ. Οι προσαρμογές στο νέο καθεστώς ενδέχεται να γίνουν σταδιακά. Νέο πλήγμα στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων και κυρίως του ΙΚΑ θα προκαλέσει η ρύθμιση που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας, που προβλέπει τη σταδιακή, εντός τριών ετών (2014, 2015 και 2016), μείωση κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες των εργοδοτικών εισφορών του ΙΚΑ (επιπλέον της μείωσης κατά 1,1 ποσοστιαία μονάδα που ήδη ισχύει μετά την κατάργηση του ΟΕΚ και της Εργατικής Εστίας) και την κατάργηση των εισφορών υπέρ τρίτων – κοινωνικών πόρων.
4. Παροχές. Αντιστοίχως οι ενιαίες εισφορές θα σημάνουν ενιαίο σύστημα παροχών. Οι υφιστάμενες συντάξεις δεν θα θιγούν, ούτε θα αλλάξει το νέο σύστημα υπολογισμού των συντάξεων που εισήγαγε ο νόμος Λοβέρδου – Κουτρουμάνη. Αλλωστε, ο νέος υπολογισμός των συντάξεων είναι σε άμεση σύνδεση με το ύψος των καταβαλλόμενων εισφορών στο σύνολο του εργασιακού βίου του ασφαλισμένου. Πάντως, οι «ενιαίες συντάξεις» ανά Ταμείο θεωρείται βέβαιο ότι θα επηρεάσουν / μειώσουν τις συντάξεις των λεγόμενων «ευγενών ταμείων». Περικοπές θα υπάρξουν και σε παροχές όπως μητρότητας, ασθένειας κτλ.
5. Επικουρικές συντάξεις. Δημιουργούνται σε όλα τα Ταμεία «ατομικοί λογαριασμοί» ώστε οι συντάξεις να αντιστοιχούν απολύτως στις εισφορές που έχει καταβάλει ο ασφαλισμένος κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου του.
6. Εφάπαξ. Ένα έτος νωρίτερα, τον Ιανουάριο του 2014 και όχι από το 2015, θα εφαρμοστεί ο νέος τρόπος υπολογισμού για το εφάπαξ βοήθημα. Σύμφωνα με το νέο υπολογισμό, το εφάπαξ από Δημόσιο, ΔΕΚΟ και τράπεζες μετατρέπεται σε έντοκη επιστροφή εισφορών, ενώ στις παραμέτρους που θα λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του αναμένεται να είναι και η αξία των αποθεματικών των Ταμείων στις 31.12.2012.
Συνταξιούχοι ηλικίας 26 – 50 ετών
Ενδιαφέροντα επιμέρους στοιχεία για την ηλικία των συνταξιούχων και τα ποσά των συντάξεων που λαμβάνουν περιέχει η τέταρτη μηνιαία έκθεση του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου και Πληρωμών Συντάξεων «Ήλιος» του υπουργείου Εργασίας και της ΗΔΙΚΑ ΑΕ για τον μήνα Σεπτέμβριο. Ξεχωριστή σημασία έχουν, όπως αναφέρει η εφημερίδα, δύο κατηγορίες συνταξιούχων:
1. Οι συνταξιούχοι ηλικίας 51 – 60 ετών αγγίζουν το 12% του συνόλου. Πρόκειται για 309.400 άτομα, σε σύνολο 2.706.924 συνταξιούχων, τα οποία λαμβάνουν μέση σύνταξη από 959,66 ως 1.065,88 ευρώ. Το ποσό αυτό είναι το υψηλότερο από τη μέση σύνταξη του συνόλου των συνταξιούχων (περίπου 907 ευρώ).
2. Η κατηγορία των συνταξιούχων ηλικίας 26 – 50 ετών φθάνει συνολικά το 3% ήτοι 90.447 άτομα, με μέση σύνταξη 701,92 ευρώ. Ωστόσο, παραμένει αδιευκρίνιστο ποιοι συνταξιοδοτούνται στην πλέον παραγωγική αυτή ηλικία. Ενδεχομένως να είναι, όπως σημειώνει η εφημερίδα, πρώην ένστολοι, μητέρες ανηλίκων, ανάπηροι και άγαμες μητέρες.
