Η Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης & Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank δημοσίευσε σήμερα τη νέα έκδοση του περιοδικού της δελτίου Greece Macro Monitor με τίτλο «Άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα: πρόσφατες εξελίξεις και προοπτικές».
Συγγραφέας της έκθεσης είναι ο Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, επικεφαλής της Διεύθυνσης, ενώ στην συγγραφή της έχει επίσης συμβάλει η κ. Παρασκευή Πετροπούλου, Αναλυτής Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank. Η μελέτη παρουσιάζει εμπεριστατωμένη επισκόπηση της ξένης επενδυτικής δραστηριότητας στην Ελλάδα τα τελευταία έτη και αναλύει την πρόοδο που έχει έως τώρα συντελεσθεί από τις αρχές της χώρας με στόχο την δημιουργία ενός περιβάλλοντος πιο φιλικού προς τις επενδύσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη μια σειρά σημαντικών επενδυτικών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί τα τελευταία δύο έτη – και βασιζόμενη στην διεθνή εμπειρία και την υφισταμένη βιβλιογραφία σχετικά με τους προσδιοριστικούς παράγοντες των άμεσων ξένων επενδύσεων – η μελέτη υποστηρίζει ότι η συνεχιζόμενη σταθεροποίηση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας αλλά και οι σημαντικές παρεμβάσεις που συντελούνται σε θεσμικό και κανονιστικό επίπεδο δημιουργούν μία σταθερή βάση για την προσέλκυση υψηλής ποιότητας ξένων επενδύσεων και την δημιουργία ενός διατηρήσιμου μοντέλου ανάπτυξης με έμφαση την ανταγωνιστικότητα και την εξωστρέφεια.
Μεταξύ άλλων, η παρούσα έκθεση επισημαίνει τα ακόλουθα:
• Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη έκθεση του οργανισμού United Nation Conference on Trade and Development (UNCTAD) για την εξέλιξη της διεθνούς επενδυτικής δραστηριότητας, το σύνολο των άμεσων ξένων επενδύσεων σε παγκόσμιο επίπεδο κατέγραψε ετήσια μείωση 18% περίπου το 2012, προσεγγίζοντας τα 1,35 τρισεκατομμύρια δολλάρια.
• Στο αρνητικό αυτό διεθνές περιβάλλον (και σε πείσμα της συνεχιζόμενης ύφεσης στην εγχώρια οικονομία), οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα το προηγούμενο έτος ανήλθαν σε υψηλό τετραετίας, καταγράφοντας ετήσια αύξηση κατά περίπου 158% και προσεγγίζοντας τα 2,95 δισ. δολλάρια.
• Σημειώνεται ότι η σχετική μεθοδολογία που ακολουθείται από τον UNCTAD αφαιρεί από το σύνολο των πραγματοποιηθεισών άμεσων ξένων επενδύσεων από μη-κατοίκους τις οργανικές ζημίες που καταγράφουν σε περιόδους ύφεσης εταιρίες ξένων συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στην εκάστοτε χώρα και οι οποίες υπολογίζονται ως αρνητικά επανεπενδυθέντα κέρδη (negative reinvestment earnings). Χωρίς την μεθοδολογική αυτή παρέμβαση, υπολογίζεται ότι το σύνολο των ξένων κεφαλαίων που εισήλθαν στην Ελλάδα με την μορφή ξένων άμεσων επενδύσεων το 2012 υπερέβη τα 4,4 δισ. δολλάρια.
• Πέραν της θετικής αυτής εξέλιξης, μια σειρά επενδυτικών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί τα τελευταία δύο έτη σε κρίσιμους τομείς της ελληνικής οικονομίας έχουν διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για την προσέλκυση νέων άμεσων ξένων επενδύσεων καθώς και την τόνωση της απασχόλησης, των εξαγωγών και της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
• Η έκθεση παρουσιάζει λεπτομερή καταγραφή κάποιων εκ των επενδυτικών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί πρόσφατα στον δευτερογενή τομέα (πχ. χημικά προϊόντα, μηχανολογικός εξοπλισμός, τρόφιμα και, σε μικρότερο βαθμό, μεταλλουργικά προϊόντα και προϊόντα διύλισης) και στο τομέα των υπηρεσιών (χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, τουρισμός, τηλεπικοινωνίες, θαλάσσιες και επίγειες μεταφορές, εμπόριο και αγορά εμπορικών ακινήτων).
• Σε θεσμικό επίπεδο, σημαντικές μεταρρυθμίσεις που έχουν αναληφθεί το τελευταίο διάστημα για το μετασχηματισμό του εγχώριου επενδυτικού περιβάλλοντος συμπεριλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
(i) υιοθέτηση νέας Διαδικασίας Ταχείας Αδειοδότησης (new Fast Track Law) με στόχο την επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης στρατηγικών επενδύσεων,
(ii) Υπηρεσία Μίας Στάσης (“One-Day, One-Stop Shop”) με στόχο την επιτάχυνση και απλοποίηση των διαδικασιών για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων,
(iii) δημοσίευση σχετικού νομοθετικού οδηγού (“The Ultimate Legal Guide to Investing in Greece”) με στόχο την συνεχή ενημέρωση των υφιστάμενων και δυνητικών επενδυτών για ενδεχόμενες αλλαγές στο νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο για τις επενδύσεις,
(iv) υιοθέτηση νόμου για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (“Renewable Energy Sources (RES) law”) με στόχο την διαμόρφωση φιλικού επενδυτικού περιβάλλοντος στον τομέα της ενέργειας, και
(v) σημαντικές τροποποιήσεις στους κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος και Φόρου Προστιθέμενης Αξίας καθώς και εισαγωγή ενιαίου φόρου ακίνητης περιουσίας (από 1.1.2014) με στόχο την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, την άρση παλαιότερων στρεβλώσεων, την διεύρυνση της φορολογικής βάσης και την περιστολή της φοροδιαφυγής.
• Οι ανωτέρω κανονιστικές και θεσμικές παρεμβάσεις καθώς και το υφιστάμενο πρόγραμμα διαθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας και τις εγχώριες αγορές προϊόντων και υπηρεσιών έχουν ήδη αρχίσει να αποδίδουν απτά αποτελέσματα καθώς:
• Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη έκθεση “Doing Business Report 2013” της Παγκόσμιας Τράπεζας (World Bank) και του Διεθνούς Οργανισμού Χρηματοδότησης (International Finance Corporation) η Ελλάδα κατατάχθηκε μεταξύ των 10 χωρών (επί συνόλου 185) που, κατά την περίοδο αναφοράς Ιούνιος 2011–Ιούνιος 2012, παρουσίασαν το μεγαλύτερο βαθμό βελτίωσης αναφορικά με την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στο ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων.
• H Ελλάδα αναρριχήθηκε πέντε θέσεις στη παγκόσμια κατάταξη αναφορικά με το δείκτη ανταγωνιστικότητας που καταρτίζει το World Economic Forum. Συγκεκριμένα, στην έκθεσή του “The Global Competitiveness Report 2013-2014”, η Ελλάδα κατατάχθηκε 91η ανάμεσα σε 148 χώρες έναντι της 96ης θέσης μεταξύ 144 χωρών το προηγούμενο έτος. Σύμφωνα με την έκθεση, παρά την ανάγκη καταβολής περαιτέρω προσπαθειών, η Ελλάδα έχει αρχίσει να παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης σε συγκεκριμένους τομείς όπως το θεσμικό περιβάλλον, η αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας και η υιοθέτηση νέων τεχνολογιών.
• Σύμφωνα με σχετική έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας (“Global Investment Promotion Benchmarking 2012”), η ελληνική εταιρία «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» (Invest in Greece Agency) κατατάχθηκε μεταξύ των τριών πρώτων σε διεθνές επίπεδο για την αποτελεσματικότητα διευθέτησης αιτημάτων και την παροχή πληροφοριών σε επενδυτές. Σημειώνεται ότι το 2009 η «Επενδύστε στην Ελλάδα Α.Ε.» κατείχε μια από τις χαμηλότερες θέσεις μεταξύ των χωρών μελών του ΟΟΣΑ.
Οι ανωτέρω θετικές εξελίξεις σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη σταθεροποίηση του εγχώριου οικονομικού κλίματος κρίνονται ιδιαίτερης σημασίας για την προοπτική δημιουργίας ενός περιβάλλοντος φιλικού προς τις ξένες άμεσες επενδύσεις.
Σημειώνεται ότι οι άμεσες επενδύσεις αποτελούν γενικά την πλέον σταθερή πηγή χρηματοδότησης του ισοζυγίου πληρωμών και δυνητικά έχουν σημαντικές θετικές επιπτώσεις στην οικονομία μιας χώρας σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα. Τέλος, αξίζει να υπογραμμιστεί ότι η πολιτική και κοινωνική σταθερότητα μιας χώρας συμπεριλαμβάνονται μεταξύ των πλέων κρίσιμων προσδιοριστικών παραγόντων για τις άμεσες ξένες επενδύσεις.
