Tο ξεπάγωμα του διαγωνισμού για την αποθήκη φυσικού αερίου και τα «όπλα» των τριών ενδιαφερομένων
Οι τελευταίες εξελίξεις στο μέτωπο του αγωγού ΤΑΡ και η απόκτηση του ΔΕΣΦΑ από την Socar, είναι οι δύο βασικότεροι λόγοι που οδήγησαν το ΤΑΙΠΕΔ στην απόφαση να «ξεπαγώσει» το θεμα της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα.
Ήδη το ΤΑΙΠΕΔ έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες για την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού μέσα στους επόμενους μήνες υπό την πίεση και των νέων δεδομένων που δημιουργούνται στα Bαλκάνια, όπου οι γειτονικές χώρες θέλουν να αυξήσουν τους δικούς τους υφιστάμενους αποθηκευτικούς χώρους, ώστε να δημιουργήσουν συνέργιες με την έλευση του TAP. Γι’ αυτό και στελέχη του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων θέλουν να γίνει η προκήρυξη του διαγωνισμού για την αποθήκη φυσικού αερίου νωρίτερα και από τους αντίστοιχους για ΔΕΠΑ και ΕΛΠΕ.
Αυτή η εξέλιξη φέρνει σε θέση μάχης τρεις ισχυρούς ελληνικούς ενεργειακούς ομίλους, οι οποίοι είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον, όταν είχε ανακινηθεί από το Δημόσιο, για πρώτη φορά, το θέμα της παραχώρησης της αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα. Πρόκειται για τον όμιλο Μυτιληναίου, την Τέρνα Ενεργειακή και την Energean Oil.
Ο Ευάγγελος Μυτιληναίος θέλει να ισχυροποιήσει ακόμα περισσότερο την θέση του στον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού. Ήταν άλλωστε ο πρώτος μαζί με τον όμιλο Βαρδινογιάννη που έφεραν φυσικό αέριο στη Ρεβυθούσα, σπάζοντας το μονοπώλιο της ΔΕΠΑ και χρησιμοποιώντας το φυσικό αέριο αυτό για τις μονάδες παραγωγής που διαθέτουν. Το φυσικό αέριο που εισάγουν όμως το αποθηκεύουν στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ, που δεν είναι συμφέρον για τους δύο ομίλους, θέμα που είχε αναδειχθεί όταν ήρθε για πρώτη φορά το φορτίο της Μ+Μ στη Ρεβυθούσα.
Ο Γιώργος Περιστέρης με την Τέρνα Ενεργειακή έχει εξελιχθεί στον βασικότερο ιδιώτη προμηθευτή φυσικού αερίου σε μεγάλες αλλά και μεσαίες βιομηχανίες, ενώ με φυσικό αέριο κινούνται και οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού Ήρων Ι και ΙΙ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Γιώργος Περιστέρης δίνει πλέον ιδιαίτερο βάρος στην δραστηριότητα και την ισχυροποίηση της Τέρνα Ενεργειακής, αφού ο κατασκευαστικός κλάδος, όπου δραστηριοποιείται με την ΓΕΚ Τέρνα, έχει «παγώσει».
Ο Μαθιός Ρήγας με την Energean Oil έχει τους περισσότερους λόγους από κάθε άλλον διεκδικητή, να θέλει την αποθήκη φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, αφού η Energean Oil την εκμεταλλευόταν τα τελευταία χρόνια. Με την συμμετοχή του Fund Third Point του Ντάνιελ Λόεμπ, η Energean Oil έχει ισχυροποιηθεί σημαντικά.
Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που η Energean Oil μπόρεσε και προχώρησε σε κοινοπραξίες με την Petra και την Grekoil για τις έρευνες για την αναζήτηση και την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στα κοιτάσματα Ιωαννίνων και Κατάκολου.
Η Energean Oil έχει σύμβαση με το Δημόσιο για την εκμετάλλευση της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας η οποία λήγει στις 23 Νοεμβρίου του 2014. Ο Μαθιός Ρήγας ζητούσε αρχικά να παραχωρηθεί στην Energean Oil η υπόγεια αποθήκη, στη συνέχεια όμως παραιτήθηκε από το αίτημα αυτό, προκειμένου, αντί αυτού, να εξασφαλίσει για 25 χρόνια την παράταση της άδειας εκμετάλλευσης του πετρελαϊκού κοιτάσματος του Πρίνου και της Νότιας Καβάλας. Αυτό και έγινε, η δε νέα σύμβαση με το Δημόσιο, υπογράφηκε τον περασμένο Φεβρουάριο.
Λόγω αυτής της σύμβασης της Energean Oil με το Δημόσιο, το ΤΑΙΠΕΔ θέλει να προκηρύξει τον διαγωνισμό πριν από το τέλος του 2013, ώστε οι διαδικασίες να διαρκέσουν ένα χρόνο, προκειμένου η ολοκλήρωση του διαγωνισμού να συμπέσει χρονικά με την λήξη της σύμβασης της Energean Oil. Ο διαγωνισμός θα έχει την μορφή σύμβασης μακροχρόνιας παραχώρησης, η οποία ενδεχομένως να φθάσει και τα 50 χρόνια, με το Δημόσιο, εκτός από το αρχικό τίμημα, να εισπράττει και ποσοστό επί των εσόδων από τον μελλοντικό παραχωρηστούχο.
«Φιλέτο»
Το ενδιαφέρον των ελληνικών ομίλων (ενδεχομένως να προκύψουν και ξένοι, αφού ακούστηκε ότι ενδιαφέρεται και η Socar) είναι πολύ μεγάλο, καθώς αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα «φιλέτα», ιδιαίτερα μετά τις εξελίξεις με τον αγωγό ΤΑΡ και την μεταφορά φυσικού αερίου από την Ιταλία, καθώς βρίσκεται σε ένα κομβικό σημείο της διαδρομής του αγωγού. Η Νότια Καβάλα έχει δυναμικότητα αποθήκευσης 7 δισ. κυβικών μέτρων και είναι η μοναδική φυσική υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου πανελλαδικά.
Εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι το πεδίο της Νότιας Καβάλας, έχει παράγει τα τελευταία 30 χρόνια περίπου 1 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Το project μπορεί να τροφοδοτήσει το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου έως 4 εκατ. κυβικά μέτρα ημερησίως.
Αναγκαστικές επενδύσεις 300-400 εκατ. ευρώ
Τα στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος γνωρίζουν πως από μόνη της η επιλογή του ΤΑΡ δεν επαρκεί, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της κυβέρνησης να αναδειχθεί η χώρα σε διεθνή κόμβο για την ευρύτερη αγορά αερίου της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Για να συμβεί αυτό, απαιτείται η δημιουργία απαραίτητων υποδομών, αναγκαίων για την δημιουργία ενός κόμβου, που θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο το ρόλο και την γεωπολιτική σημασία της χώρας μας.
Την… ευθύνη για την επίτευξη αυτού του στόχου θα επωμισθεί ο νικητής του διαγωνισμού για την αποθήκη φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας. Ο οποίος θα πρέπει να προχωρήσει σε μια αρκετά σημαντική επένδυση της τάξης των 300-400 εκατ. ευρώ. Αυτό θεωρείται βέβαιο, ότι θα υπάρχει στους όρους του διαγωνισμού. Το γεγονός αυτό πάντως θα επηρεάσει και το ύψος του προσδοκώμενου τμήματος στο διαγωνισμό. Έτσι πιθανολογείται ότι το όφελος του Δημοσίου θα προέλθει σε μεγαλύτερο βαθμό από τη συμμετοχή του στα μελλοντικά έσοδα που θα εισπράττει ο παραχωρησιούχος.
Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι επενδύσεις πρέπει να γίνουν, καθώς μόνον έτσι θα καταφέρει η αποθήκη φυσικού αερίου της Νότιας Καβάλας να αποκτήσει δυναμικότητα αποθήκευσης 7 εκατ. κυβικών μέτρων την ημέρα.