Το ποσοστό της μετακύλισης της αύξησης των έμμεσων φόρων στις τιμές των προϊόντων μειώθηκε, από 90% το 2005, στο 60% στην τρέχουσα περίοδο της κρίσης.
Η εκτίμηση διατυπώνεται σε άρθρο των Νικόλαου Καράμπαλη και Ευριπίδη Κοντέλη, που δημοσιεύεται στο 38ο τεύχος του Οικονομικού Δελτίου που εκδίδει η Τράπεζα της Ελλάδος.
Σε αυτό μελετάται η επίδραση στον πληθωρισμό των σημαντικών αυξήσεων των έμμεσων φόρων (Φόρος Προστιθέμενης Αξίας και Ειδικοί Φόροι Κατανάλωσης) που επιβλήθηκαν κατά την τριετία 2010-2012, στo πλαίσιo του προγράμματος δημοσιονομικής εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας.
Ειδικότερα, επιχειρείται να υπολογιστεί το πραγματικό ποσοστό αύξησης του ΦΠΑ που πέρασε στην τελική κατανάλωση τα τρία αυτά χρόνια, και έτσι καθίσταται δυνατή η ακριβέστερη ανάλυση της εξέλιξης του πληθωρισμού και των παραγόντων που τον διαμορφώνουν.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, η στατιστική μέθοδος που χρησιμοποιείται από την ΕΛΣΤΑΤ και την Eurostat υποθέτει την άμεση και πλήρη μετακύλιση της αύξησης.
Ωστόσο, προσθέτουν ότι το πραγματικό ποσοστό μετακύλισης στις τελικές τιμές καταναλωτή όμως εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι η ελαστικότητα ζήτησης, ο ανταγωνισμός, η τιμολογιακή πολιτική των επιχειρήσεων, η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, το κόστος προσαρμογής των τιμών, οι εποχικές μεταβολές των τιμών των προϊόντων κ.ά., οι οποίοι επηρεάζουν επίσης το χρόνο της μετακύλισης των μεταβολών της έμμεσης φορολογίας.
Τα αποτελέσματα της εναλλακτικής μεθόδου που χρησιμοποιείται στη συγκεκρμένη μελέτη δείχνουν ότι η μετακύλιση διαφέρει σημαντικά από τομέα σε τομέα (π.χ. είναι σχεδόν πλήρης στον τομέα της ενέργειας, ενώ κυμαίνεται κοντά στο 50% στον τομέα των υπηρεσιών).
Επιπλέον, διαπιστώνεται ότι το ποσοστό της μετακύλισης για το σύνολο της οικονομίας, που ήταν περίπου 90% το 2005, μειώθηκε σημαντικά κατά την περίοδο 2010-12 λόγω των οικονομικών συνθηκών και διαμορφώθηκε σε 70% το 2010 και 60% το 2011.