Αγωνία στο ΥΠΟΙΚ για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού
Με τη μεταφορά της δόσης των 4,9 δισ. ευρώ, που επρόκειτο κανονικά να εκταμιευτεί τον Δεκέμβριο, σχεδιάζεται να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό, που δημιουργείται στο β’ εξάμηνο του 2014, ενώ για τις άμεσες ανάγκες το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά πως δεν υπάρχει χρηματοδοτικό πρόβλημα μέχρι και τον Απρίλιο, υπό την προϋπόθεση όμως πως η ροή εσόδων προς τα κρατικά ταμεία θα κινείται εντός των προβλέψεων.
Σε διαφορετική περίπτωση, δηλαδή υστέρησης των εσόδων, υπάρχει κίνδυνος να προκύψει χρηματοδοτικό πρόβλημα άμεσα, νωρίτερα από το Φεβρουάριο.
Πιέσεις για τα ομόλογα
Παράλληλα, το Υπουργείο Οικονομικών θα εντείνει τις πιέσεις στους δανειστές, για τα ομόλογα των ελληνικών τραπεζών που λήγουν εντός του 2014, όπως επίσης και για τα ομόλογα που κατέχουν σήμερα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι άλλες κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης, παρ’ ότι αντιδρά η γερμανική πλευρά.
Το ΥΠΟΙΚ θέλει να αποφύγει να φτάσει «ο κόμπος στο χτένι» και θα επιδιώξει άμεσα μια συμφωνία με την τρόικα, προκειμένου να εκταμιευτεί η δόση του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, που εκκρεμεί, αλλά και η δόση των 4,9 δισ. ευρώ, που έπεται. Θέλει συγκεκριμένα να αποφύγει να «συρθεί» σε συμφωνία υπό την πίεση της κάλυψης των χρηματοδοτικών αναγκών και να ξεκαθαρίσει άμεσα το τοπίο.
Σημειώνεται πως ο τρέχων έλεγχος της τρόικας, που διακόπηκε τρεις φορές μέχρι τώρα, είχε σκοπό την έγκριση της δόσης του 1 δισ. ευρώ (500 εκατ. ευρώ από SMP και 500 εκατ. ευρώ δάνειο), εφόσον ο έλεγχος επικύρωνε τα τέσσερα προαπαιτούμενα του Ιουλίου. Ωστόσο, ο βασικός στόχος ήταν η έγκριση της δόσης του Δεκεμβρίου ύψους 4,9 δισ. ευρώ.
Η έγκριση αυτή όμως προϋποθέτει συμφωνία για το δημοσιονομικό κενό του 2014, δηλαδή την αναθεώρηση του προϋπολογισμού του επόμενου έτους που βρίσκεται στη Βουλή και τον εμπλουτισμό του με νέα μέτρα, που θα αποφέρουν εξοικονόμηση πόρων από έσοδα ή δαπάνες, όπως επίσης και του δημοσιονομικού κενού των ετών 2015 – 2016.
Δηλαδή προϋποθέτει μια πλήρη και ολοκληρωμένη συμφωνία, η οποία θα αποτυπωθεί στο νέο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το οποίο θα εκδοθεί όταν υπάρξει συμφωνία. Εκκρεμεί όμως το χρηματοδοτικό κενό, που δημιουργείται από το β’ εξάμηνο του 2014 και μετά, αφού τον Ιούνιο λήγει η εγκριθείσα χρηματοδότηση από την Ευρωζώνη και τον EFSF. Απομένει μόνο η χρηματοδότηση από το ΔΝΤ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ, ανά τρίμηνο), η οποία δεν επαρκεί για να καλύψει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας.
Επιπλέον, εάν οι χρηματοδοτικές ανάγκες της λήπτριας χώρας δεν είναι διασφαλισμένες για το προσεχές δωδεκάμηνο, το ΔΝΤ δεν μπορεί να τη χρηματοδοτήσει. Δηλαδή εάν παραμείνει το κενό, το ΔΝΤ δεν θα μπορεί να καταβάλει ούτε τώρα τη συμμετοχή του.
Το κενό για το 2014 υπολογίζεται από το ΔΝΤ σε 4,3-4,4 δισ. ευρώ, ενώ στο ποσό των 10,5-11 δισ. ευρώ, φτάνει το χρηματοδοτικό κενό μέχρι το 2016. Σε ό,τι αφορά όμως το άμεσο κενό, εξετάζεται εάν αυτό καλύπτεται από τη δόση των 4,9 δισ. ευρώ, η οποία είναι προγραμματισμένη για τον επόμενο μήνα (τέλος Δεκεμβρίου αναφέρει το πρόγραμμα), αλλά επειδή πιθανότατα δεν θα εκταμιευτεί έγκαιρα -θα μεταφερθεί για τον Ιανουάριο- να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη του κενού που δημιουργείται στο β’ εξάμηνο του 2014, με τη μετακύλιση και των επόμενων δόσεων προς το β’ εξάμηνο του 2014.
Με το… κομπιουτεράκι ανά χείρας το ΥΠΟΙΚ
Οι χρηματοδοτικές ανάγκες του 2014 υπολογίζονται από το ΥΠΟΙΚ στο ποσό των 68,63 δισ. ευρώ.
Από αυτές, ποσό ύψους 40,1 δισ. ευρώ θα καλυφθεί με εκδόσεις εντόκων γραμματίων, οι οποίες κοστίζουν ακριβά στο Δημόσιο (επιτόκια κοντά στο 4%), ενώ παράλληλα στερούν ρευστότητα από το τραπεζικό σύστημα, την ώρα που η πραγματική οικονομία έχει τεράστιες ανάγκες.
Επίσης το ΥΠΟΙΚ προσβλέπει σε έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις ύψους 3,33 δισ. ευρώ, που θα διατεθούν για την απομείωση του χρέους, αλλά και στο δανεισμό από το μηχανισμό στήριξης ποσού ύψους 25,25 δισ. ευρώ.
Ομως με βάση το χρηματοδοτικό πρόγραμμα, τα ποσά που πρόκειται να λάβει η Ελλάδα μέχρι και το τέλος του 2014 είναι 17,5 δισ. ευρώ συν 2,6 δισ. ευρώ, που είναι οι επιστροφές από τα ANFAS, συνολικά δηλαδή 20,1 δισ. ευρώ.
Στο ποσό των 20,1 δισ. ευρώ, δεν περιλαμβάνεται η δόση του Δεκεμβρίου, το ύψος της οποίας το ΥΠΟΙΚ το υπολογίζει σε 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ και η οποία εφόσον δεν καταβληθεί τώρα, θα καλύψει ανάγκες του 2014.
Επίσης πρέπει να σημειωθεί ότι ένα μέρος της δόσης των 4,9 δισ. ευρώ θα διατίθετο για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών, προς τους ιδιώτες, πρόγραμμα το οποίο θα μετατεθεί για τους πρώτους μήνες του 2014 και εφόσον έχει εκταμιευτεί η δόση.
Αντιμετώπιση άμεσων αναγκών
Το Υπουργείο Οικονομικών έχει επαρκή ταμειακά διαθέσιμα που μπορούν να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες, αλλά θα δοκιμαστούν οι αντοχές τους στις 11 Ιανουαρίου. Τότε λήγουν ομόλογα ύψους 1,43 δισ. ευρώ, που κατέχει η ΕΚΤ και ομόλογα ύψους 374,4 εκατ. ευρώ, που κατέχουν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης.
Μάλιστα, οι συγκεκριμένοι τίτλοι έχουν επιτόκιο 6,5% και εξοφλούνται στο ακέραιο, δηλαδή στο 100% της ονομαστικής τους αξίας, καθ’ ότι εξαιρέθηκαν από το PSI. Μαζί με τους τόκους η συνολική δαπάνη ανέρχεται σε 1,92 δισ. και στελέχη του ΥΠΟΙΚ υποστηρίζουν ότι καλύπτεται από τα ταμειακά αποθέματα. Ο προϋπολογισμός τον Ιανουάριο, με βάση το σχεδιασμό του ΥΠΟΙΚ θα παρουσιάσει πλεόνασμα ύψους 719 εκατ. ευρώ, ή πρωτογενές ύψους 955 εκατ. ευρώ, ενώ τον Φεβρουάριο θα εμφανίσει έλλειμμα ύψους 1.236 δισ. ευρώ. Το πρωτογενές πλεόνασμα της ίδια περιόδου θα είναι 1.047 εκατ., που σημαίνει πως η μεγάλη επιβάρυνση προέρχεται από πληρωμές τόκων που, εντός του πρώτου διμήνου, φτάνουν σε 1.574 εκατ. ευρώ.
