Εγκύκλιος του υπουργείου Εσωτερικών για τους ημιυπαίθριους παραλίγο να προκαλέσει χθες επεισόδιο με το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Οπως αναφέρεται στο έγγραφο, το οποίο εστάλη σε όλους τους δήμους της χώρας και το οποίο υπογράφει ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Γ. Ντόλιος , τα τέλη καθαριότητας και φωτισμού, ο φόρος ηλεκτροδοτούμενων χώρων και τα δυνητικά ανταποδοτικά τέλη συνεχίζουν να επιβάλλονται και μετά τη νομιμοποίηση των ημιυπαίθριων χώρων, με συνυπολογισμό μάλιστα της επιφάνειας των χώρων που δηλώνουν οι ιδιοκτήτες.
Επιβάλλεται επίσης και Τέλος Ακίνητης Περιουσίας για τους ημιυπαίθριους χώρους που έχουν κλειστεί, δεδομένου ότι με τη μετατροπή αυτών σε χώρους κύριας χρήσης, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, αυξάνεται η επιφάνεια του ακινήτου, η οποία συνυπολογίζεται για τον προσδιορισμό της υποκείμενης στον φόρο αξίας. Στην περίπτωση αυτή ΤΑΠ επιβάλλεται από τον χρόνο έναρξης ισχύος του Ν. 3843/2010 ή από την ημερομηνία μετατροπής της χρήσης του ημιυπαίθριου στην περίπτωση κατά την οποία αυτή είναι μεταγενέστερη της 28ης Απριλίου 2010.
Ωστόσο η κυβέρνηση άλλα έχει νομοθετήσει. Και όπως επισημαίνουν στελέχη του ΥΠΕΚΑ μιλώντας στο «Βήμα», ο νόμος υπερισχύει της εγκυκλίου και δεν τίθεται θέμα αναθεώρησης των δημοτικών τελών.
Σύμφωνα με το άρθρο 6, παρ. 6 του Ν. 3843/2010 «για τους χώρους αυτούς δεν οφείλονται αναδρομικά οποιεσδήποτε εισφορές φορέων κοινωνικής ασφάλισης ή άλλες επιβαρύνσεις για την αλλαγή χρήσης που έχει συντελεστεί». Εξάλλου, όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο του ΥΠΕΚΑ, οι χώροι που «τακτοποιούνται» δεν λαμβάνονται υπ΄ όψιν για τον υπολογισμό των δημοτικών τελών.
Ωστόσο στην εγκύκλιο του κ. Ντόλιου αναφέρεται ακόμη ότι για τους χώρους που διατηρούνται κατά τον Ν. 3843/2010 δεν επιβάλλονται αναδρομικά (δηλαδή για χρονική περίοδο προγενέστερη της 28ης Απριλίου 2010), Τέλος Ακίνητης Περιουσίας, καθώς και τυχόν πρόστιμα που είχαν επιβληθεί.
Διευκρινίζεται όμως ότι παραμένει η δυνατότητα αναδρομικής επιβολής ανταποδοτικών τελών για τους χώρους που διατηρούνται, στην περίπτωση που ο δήμος δεν συνυπολόγιζε το εμβαδόν αυτών στην επιφάνεια των στεγασμένων χώρων των ακινήτων, όπως προβλέπεται από τη νομοθεσία.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο δεν επιβάλλονται αναδρομικά τυχόν διαφορές που προκύπτουν και ως προς το ύψος του φόρου ηλεκτροδοτούμενων χώρων και των δυνητικών, ανταποδοτικών τελών, που προέρχονται όμως από την αλλαγή της χρήσης των χώρων αυτών από βοηθητική σε κύρια.
Δεν επιβάλλονται ούτε και τα πρόστιμα που προβλέπονται από τη νομοθεσία. Αντίθετα, επιβάλλονται τυχόν διαφορές του τέλους, καθώς και τα προβλεπόμενα πρόστιμα που συνεπάγονται από την αλλαγή της κύριας χρήσης των χώρων σε άλλη κύρια χρήση (π.χ. από κατοικία σε επαγγελματικό χώρο) ή από βοηθητική χρήση σε άλλη βοηθητική χρήση.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο
Σ την εγκύκλιο, η οποία εξεδόθη ύστερα από σχετικά ερωτήματα τα οποία υπέβαλαν προς την ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών οι αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων, υπενθυμίζεται ότι με τον Ν. 3843/2010 επιτράπηκε, σύμφωνα με προϋποθέσεις, «η διατήρηση για σαράντα χρόνια ημιυπαίθριων χώρων και χώρων που βρίσκονται μέσα στον εγκεκριμένο κτιριακό όγκο, υπό την προϋπόθεση ότι η χρήση τους δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις για τις χρήσεις γης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου».
Αντίθετα, δεν υπάγονται στις διατάξεις του νόμου και δεν ρυθμίζονται:
Πρώτον, συγκεκριμένοι χώροι των κτιρίων που προσδιορίζονται επακριβώς από τον Ν. 3843/2010. Δεύτερον, οι παραβάσεις εκτός του εγκεκριμένου όγκου νομίμως υφιστάμενου κτιρίου (όπως δώματα, κλεισμένα μπαλκόνια, πέργκολες κτλ.).
Τρίτον, η μετατροπή των παραπάνω χώρων σε χρήση απαγορευμένη στην περιοχή των ακινήτων. Τέταρτον, οι χώροι κύριας ή βοηθητικής χρήσης, σύμφωνα με την οικοδομική τους άδεια, οι οποίοι έχουν αυθαίρετα αλλάξει τη χρήση τους.
Ο κύριος του ακινήτου ή ο νομίμως εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος οφείλει να υποβάλει στην αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/1986, στην οποία περιλαμβάνονται τα ατομικά του στοιχεία, ο αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ), η ΔΟΥ φορολογίας του κυρίου του ακινήτου, ο αριθμός και το έτος της οικοδομικής άδειας, το εμβαδόν και η χρήση του χώρου και η ημερομηνία μετατροπής της χρήσης του.
Οι δηλώσεις αυτές καταχωρίζονται σε ειδικό ηλεκτρονικό αρχείο της οικείας πολεοδομικής υπηρεσίας ή σε ειδικό βιβλίο.