Τη λίστα με τους δέκα μεγαλύτερους παγκόσμιους κινδύνους για το 2014 δημοσιοποίησε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, που περιλαμβάνονται στην έκθεση Global Risks 2014.
«Σε ορίζοντα 10 ετών, η έκθεση εκτιμά 31 κινδύνους που είναι παγκόσμιοι στην φύση τους και έχουν την πιθανότητα να προκαλέσουν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις σε χώρες και οικονομικούς τομείς εάν υλοποιηθούν», αναφέρεται στην σχετική έκθεση, η οποία εξετάζει τις απόψεις 700 ειδημόνων από όλον τον κόσμο.
«Τα ρίσκα ομαδοποιούνται σε πέντε κατηγορίες –οικονομικά, περιβαλλοντικά, γεωπολιτικά, κοινωνικά και τεχνολογικά- και μετρώνται σε όρους πιθανότητας υλοποίησής τους και πιθανής επίπτωσης», σημειώνεται.
Τα δέκα παγκόσμια ρίσκα που δημιουργούν την μεγαλύτερη ανησυχία για το 2014, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, είναι τα εξής:
1. Δημοσιονομικές κρίσεις σε οικονομίες-κλειδιά
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι δημοσιονομικές κρίσεις αποτελούν το κορυφαίο ρίσκο στην φετινή έκθεση Global Risks. Οι αναπτυγμένες οικονομίες παραμένουν σε κίνδυνο, ενώ πολλές αναδυόμενες αγορές έχουν τα τελευταία χρόνια δει πιστωτική ανάπτυξη, η οποία θα μπορούσε να πυροδοτήσει οικονομικές κρίσεις. Μια δημοσιονομική κρίση σε οποιαδήποτε μεγάλη οικονομία θα μπορούσε εύκολα να έχει διαδοχικές παγκόσμιες επιπτώσεις».
2. Διαρθρωτικά υψηλή ανεργία/υποαπασχόληση
Η ανεργία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος κίνδυνος, καθώς πολλοί άνθρωποι τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναδυόμενες οικονομίες αγωνίζονται να βρουν δουλειά. Οι νέοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι –η ανεργία των νέων αγγίζει το υψηλό του 50% σε ορισμένες χώρες και η υποαπασχόληση (με δουλειές χαμηλής ποιότητας) παραμένει κυρίαρχη, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες αγορές.
3. Κρίσεις υδάτινων πόρων
Οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι βρίσκονται σε υψηλή θέση στην φετινή λίστα, λέει το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Οι κρίσεις υδάτινων πόρων, για παράδειγμα, αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη πηγή ανησυχίας, δείχνοντας μια συνεχιζόμενη και αυξανόμενη αντίληψη της παγκόσμιας κρίσης νερού ως αποτέλεσμα της κακής διαχείρισης και του αυξημένου ανταγωνισμού για ήδη σπάνιες πηγές ύδατος».
4. Σοβαρή εισοδηματική ανισότητα
Μεταξύ των πιο ανησυχητικών θεμάτων, βρίσκεται και η εισοδηματική ανισότητα. Υπάρχουν ανησυχίες αναφορικά με την πίεση που ασκήθηκε στις μεσαίες τάξεις των αναπτυγμένων οικονομιών από την οικονομική κρίση, ενώ η παγκοσμιοποίηση έχει πειφέρει μια πόλωση των εισοδημάτων στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.
5. Αποτυχία περιορισμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, παρά το ότι οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις καλούνται να επιταχύνουν τη μείωση αερίων του θερμοκηπίου, είναι ξεκάθαρο ότι ο αγώνας δεν αφορά μόνο τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής, αλλά και την προσαρμογή σ’ αυτό το περιβάλλον. Η αποτυχία της προσαρμογής έχει την μεγαλύτερη επίπτωση στους πιο ευάλωτους, ιδιαίτερα αυτούς στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες.
6. Μεγαλύτερες επιπτώσεις από τα ακραία καιρικά φαινόμενα (π.χ. πλημμύρες, πυρκαγιές)
Η κλιματική αλλαγή είναι αυτή που δημιουργεί αβεβαιότητες αναφορικά με τα καιρικά φαινόμενα, προκαλώντας αυξημένη συχνότητα ακραίων καιρικών γεγονότων όπως για παράδειγμα πλημμύρες και ξηρασίες. Η έκθεση Global Risks 2014 εφιστά την προσοχή στις συνδυασμένες επιπτώσεις αυτών των περιβαλλοντικών ρίσκων σε βασικά ζητήματα ανάπτυξης και ασφάλειας, όπως για παράδειγμα η ασφάλεια των τροφίμων και η πολιτική και κοινωνική ανισότητα, που έρχονται στην 8η και 10η θέση αντίστοιχα στη λίστα με τα μεγαλύτερα ρίσκα.
7. Αποτυχία της παγκόσμιας διακυβέρνησης
Ο κίνδυνος αποτυχίας της παγκόσμιας διακυβέρνησης, θεωρήθηκε από τους ερωτηθέντες ως ένας από τους κινδύνους που συνδέεται περισσότερο με τους υπόλοιπους. Οι αδύναμοι ή ανεπαρκείς παγκόσμιοι θεσμοί, συμφωνίες ή δίκτυα, σε συνδυασμό με τα ανταγωνιστικά εθνικά και πολιτικά συμφέροντα, εμποδίζουν τις προσπάθειες για συνεργασία σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των παγκόσμιων κινδύνων.
8. Κρίσεις τροφίμων
Ένας από τους κορυφαίους κοινωνικούς κίνδυνους στην έκθεση, οι κρίσεις τροφίμων προκαλούνται όταν η πρόσβαση σε κατάλληλες ποσότητες και ποιότητες τροφίμων και διατροφής γίνεται ανεπαρκής ή αναξιόπιστη. Οι κρίσεις τροφίμων συνδέονται πολύ στενά με τον κίνδυνο κλιματικής αλλαγής και τους σχετικούς παράγοντες.
9. Κατάρρευση ενός μεγάλου χρηματοοικονομικού μηχανισμού/θεσμού
Στα πέντε χρόνια που πέρασαν μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers, η κατάρρευση ενός μεγάλο χρηματοοικονομικού μηχανισμού ή θεσμού φιγουράρει μεταξύ των κινδύνων για τους οποίους ανησυχούν περισσότερο αυτοί που συμμετείχαν στην έρευνα, καθώς διατηρείται η αβεβαιότητα αναφορικά με την ποιότητα των assets πολλών τραπεζών.
10. Βαθιά πολιτική και κοινωνική αστάθεια
Στην δέκατη θέση βρίσκεται ο κίνδυνος μια ή περισσότερες συστημικά κρίσιμες χώρες να βιώσουν σημαντική διάβρωση της εμπιστοσύνης και των αμοιβαίων υποχρεώσεων μεταξύ των κρατών και των πολιτών. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση του κράτους, σε εσωτερική βία, σε περιφερειακή ή παγκόσμια αστάθεια και, ενδεχομένως, σε στρατιωτική σύγκρουση.
Σημειώνεται ότι το ετήσιο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας, ξεκινά την ερχόμενη εβδομάδα (22 Ιανουαρίου).
