Καθώς πλησιάζουμε στην τελική ευθεία πριν από τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, θα ήθελα να επαναλάβω κατά τη σημερινή μας συνάντηση τη σημασία της ευρείας συμμετοχής σε αυτή την κρίσιμη εκλογική διαδικασία. Αφορά εν τέλει κάθε Έλληνα πολίτη, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν στην Ευρώπη τα επόμενα πέντε χρόνια θα έχουν αναμφίβολα επιπτώσεις και στο εσωτερικό της χώρας μας”, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της τακτικής μηνιαίας συνάντησής του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου. “Η ήπειρός μας αντιμετωπίζει σημαντικές γεωπολιτικές προκλήσεις. Σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατούσε το 2019 κατά τη διάρκεια των τελευταίων ευρωεκλογών, πολλά σύννεφα σκοτεινιάζουν τώρα τον ουρανό της Ευρώπης, απαιτώντας από εμάς να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και θάρρος. Είτε πρόκειται για την κινητοποίηση περισσότερων ευρωπαϊκών πόρων για μια αμυντική πολιτική, είτε για τη συνέχιση μιας αυστηρής αλλά δίκαιης προσέγγισης για τη φύλαξη των εξωτερικών μας συνόρων, είτε για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης ώστε να συμβαδίζει με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα”, τόνισε. Ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης εξέφρασε επίσης τη δυσαρέσκειά του για την αχρείαστη μετατροπή της Μονής της Χώρας σε τζαμί, δηλώνοντας: “Θα εκφράσω τη δυσαρέσκειά μου στον πρόεδρο Ερντογάν”.
Επανέλαβε τη σημασία των θεμάτων αυτών για κάθε Έλληνα, προσθέτοντας ότι η συμμετοχή στις ευρωεκλογές θα ενισχύσει και τη νομιμοποίηση της χώρας να διεκδικήσει περισσότερα στα ευρωπαϊκά φόρα. “Ελπίζω αυτή η προεκλογική περίοδος να εξελιχθεί με ηρεμία και νηφαλιότητα”, είπε, εκφράζοντας τη λύπη του για τα σημάδια έντονης πόλωσης που παρατηρούνται από άλλα κόμματα. “Όσον αφορά τον τρόπο διεξαγωγής του πολιτικού διαλόγου, πιστεύω ότι πρέπει να συζητάμε περισσότερο για την Ευρώπη και να μείνουμε μακριά από τοξικότητα και διχασμούς, αν και δεν είμαι απόλυτα βέβαιος ότι η επιθυμία μου θα εισακουστεί”.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην επικείμενη επίσκεψή του στην Άγκυρα την ερχόμενη Δευτέρα, ανταποδίδοντας την επίσκεψη του Προέδρου Ερντογάν. Εξέφρασε δημόσια την έντονη αποδοκιμασία του για “την εντελώς αχρείαστη μετατροπή μιας ιστορικής βυζαντινής εκκλησίας, της Μονής της Χώρας, σε τζαμί. Είναι μια ενέργεια που προσβάλλει την πλούσια ιστορία της Κωνσταντινούπολης ως σταυροδρόμι πολιτισμών και είναι σίγουρα ένα θέμα που θα θέσω στον Πρόεδρο Ερντογάν. Πέραν αυτού, πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να αξιολογήσουμε τις προσπάθειές μας για προσέγγιση με την Τουρκία, η οποία σε πολλά επίπεδα έχει δείξει απτά αποτελέσματα. Προσεγγίζουμε πάντα τις συζητήσεις μας με την Τουρκία με αυτοπεποίθηση και χωρίς αυταπάτες. Οι τουρκικές θέσεις δεν θα αλλάξουν από τη μια μέρα στην άλλη. Παρά ταύτα, είναι ζωτικής σημασίας να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας, ώστε να μπορούμε να συνομιλούμε με ειλικρίνεια και να διαφωνούμε ακόμη και να διαφωνούμε χωρίς να κλιμακώνονται οι εντάσεις, σε αντίθεση με ό,τι δυστυχώς είδαμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια”, τόνισε ο Πρωθυπουργός.
Από την πλευρά της, η Πρόεδρος Σακελλαροπούλου ευχήθηκε σε όλους “καλές γιορτές” και σημείωσε: “Έχουμε μπροστά μας μια ενδιαφέρουσα, ίσως και δύσκολη πορεία, αλλά είμαστε συνηθισμένοι σε αυτές τις προκλήσεις. Οι ευρωεκλογές αποτελούν πράγματι μια σημαντική πρόκληση, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, διότι η Ευρώπη έχει πετύχει πολλά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά, αλλά αντιμετωπίζει και μια σειρά από προκλήσεις. Η κλιματική κρίση, η ενεργειακή κρίση, η συνεχιζόμενη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία”, ανέφερε η ίδια, αναφερόμενη στην τεράστια ανθρωπιστική κρίση που εκτυλίσσεται εκεί, καθώς και στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.
“Όλα αυτά είναι κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσει η Ευρώπη και η χώρα μας παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαχείριση, διότι πρέπει πάντα να έχει ενεργή φωνή, καθώς προσπαθεί να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.
Πιστεύω ότι η συμμετοχή είναι ο μόνος σημαντικός δρόμος προς τα εμπρός, καθώς η συμμετοχή στις εκλογές σημαίνει ουσιαστικά συμμετοχή στη διαμόρφωση του κοινού ευρωπαϊκού μας μέλλοντος και αυτό δεν είναι απλώς ένα προνόμιο. Είναι ευθύνη και καθήκον για όλους μας, και ελπίζω οι συμπατριώτες μας να το δουν έτσι.
Πράγματι, η διατήρηση καλών σχέσεων με τους γείτονες και η ανοικτή διατήρηση του διαλόγου είναι απαραίτητες, διότι όχι μόνο επιτρέπουν την ειρήνη και τις συνθήκες καλής γειτονίας, αλλά και την επικοινωνία όταν χρειάζεται. Δυστυχώς, δεν κυλούν πάντα όλα ομαλά”, επεσήμανε η Πρόεδρος Σακελλαροπούλου.
Έκανε αναφορά στη λειτουργία της Μονής της Χώρας ως τζαμί, τονίζοντας ότι δεν στέλνει καλό μήνυμα, διότι πρόκειται για παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Τόνισε τη σημασία του σεβασμού των κοινών αξιών όταν θέλουμε να έχουμε καλές σχέσεις με την Ευρώπη, σχέσεις καλής γειτονίας και “η προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, ειδικά όταν έχει αυτόν τον οικουμενικό χαρακτήρα, δείχνει το σεβασμό μας σε αυτές τις αξίες”, κατέληξε η Πρόεδρος Σακελλαροπούλου, ευχόμενη στον Πρωθυπουργό καλή επιτυχία στο ταξίδι του.
Αναλυτικά στις δηλώσεις τους κατά την έναρξη της συνάντησής τους στο Προεδρικό Μέγαρο ο κ. Μητσοτάκης και η κ. Σακελλαροπούλου ανέφεραν:
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χρόνια πολλά, κυρία Πρόεδρε, και ό,τι καλύτερο.
Κυρία Πρόεδρε, μετά την επιστροφή μας από την σύντομη ανάπαυλα των Πασχαλινών διακοπών, εισερχόμαστε πια στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Θέλω, και με την ευκαιρία της συνάντησής μας, να επαναλάβω την ανάγκη για όσο το δυνατόν πιο μαζική συμμετοχή σε μια πολύ σημαντική εκλογική διαδικασία, η οποία τελικά αφορά κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα, καθώς αυτά τα οποία θα αποφασιστούν στην Ευρώπη τα επόμενα 5 χρόνια είναι βέβαιον ότι θα έχουν επιπτώσεις και εντός της πατρίδας μας.
Η ήπειρός μας βρίσκεται μπροστά σε πολύ σημαντικές γεωπολιτικές προκλήσεις σε σχέση με την κατάσταση που επικρατούσε το 2019, την τελευταία φορά που είχαμε ευρωεκλογές. Πολλά σύννεφα πια σκιάζουν τον ουρανό της Ευρώπης και θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με θάρρος. Είτε μιλάμε για μια αμυντική πολιτική στην οποία πρέπει να κινητοποιήσουμε περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους, για την συνέχιση μιας αυστηρής αλλά δίκαιης πολιτικής ως προς την ανάγκη φύλαξης των εξωτερικών συνόρων ή την ανάγκη της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, ώστε να μπορούμε επί ίσοις όροις να ανταγωνιζόμαστε τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά ζητήματα τα οποία πιστεύω ότι αφορούν κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα, και γι’ αυτό θεωρώ ότι η συμμετοχή στις ευρωεκλογές όσο το δυνατόν περισσότερων συμπολιτών μας θα ενισχύσει τελικά και την ίδια την νομιμοποίηση της χώρας να διεκδικεί περισσότερα στα ευρωπαϊκά fora.
Θέλω να ευχηθώ αυτή η προεκλογική περίοδος να διεξαχθεί ήρεμα και νηφάλια. Λυπάμαι για το γεγονός ότι βλέπω και πάλι ενδείξεις πολύ έντονης πόλωσης από άλλα κόμματα ως προς τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο πολιτικός διάλογος. Νομίζω ότι πρέπει να συζητήσουμε περισσότερο για την Ευρώπη και να μείνουμε μακριά από τοξικότητες και διχασμούς, αλλά δεν είμαι και τόσο σίγουρος ότι η ευχή μου αυτή θα εισακουστεί.
Το δεύτερο θέμα για το οποίο θα ήθελα να μιλήσουμε και να σας ενημερώσω αφορά την επίσκεψή μου στην ‘Αγκυρα, η οποία θα λάβει χώρα την επόμενη Δευτέρα, ως ανταπόδοση της επίσκεψης του Προέδρου Erdoğan του περασμένου Δεκεμβρίου.
Θέλω, καταρχάς, να εκφράσω και δημόσια την έντονη δυσαρέσκειά μου, διερμηνεύοντας πιστεύω τα αισθήματα όλων των Ελληνίδων και όλων των Ελλήνων, για την παντελώς αχρείαστη μετατροπή ενός ιστορικού βυζαντινού ναού, της Μονής της Χώρας, σε τζαμί. Είναι, πιστεύω, μια ενέργεια η οποία προσβάλλει την πλούσια ιστορία της ίδιας της Κωνσταντινούπολης ως ένα σταυροδρόμι πολιτισμών, και είναι ένα ζήτημα το οποίο βεβαίως και θα θέσω στον Πρόεδρο Erdoğan όταν τον συναντήσω.
Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι είναι μια ευκαιρία να κάνουμε μια αξιολόγηση αυτής της προσπάθειας επαναπροσέγγισης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, η οποία σίγουρα σε αρκετά επίπεδα έχει δείξει μετρήσιμα αποτελέσματα. Προσεγγίζουμε πάντα τις συζητήσεις μας με την Τουρκία με αυτοπεποίθηση και χωρίς αυταπάτες ότι οι τουρκικές θέσεις δεν θα αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Παρά ταύτα θεωρώ επιβεβλημένο και όταν διαφωνούμε οι διάδρομοι, τα κανάλια επικοινωνίας να είναι πάντα ανοιχτά και να μπορούμε να συνομιλούμε με ειλικρίνεια και όταν διαφωνούμε να διαφωνούμε χωρίς εντάσεις και χωρίς αυτό να προκαλεί πάντα κλιμακώσεις στο πεδίο, όπως δυστυχώς είχαμε δει τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια.
Κατερίνα Σακελλαροπούλου: Κύριε Πρόεδρε, θέλω και εγώ, με αφορμή την συνάντησή μας, να ευχηθώ σε όλους χρόνια πολλά και Χριστός Ανέστη.
Έχουμε έναν δρόμο ενδιαφέροντα και δύσκολο, μπροστά μας, αλλά έχουμε συνηθίσει σ’ αυτά. Οι ευρωπαϊκές εκλογές πράγματι είναι μια σημαντική πρόκληση ειδικά στην συγκυρία που διανύουμε, γιατί η Ευρώπη έχει πετύχει πάρα πολλά σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό επίπεδο, ταυτόχρονα όμως έχει να αντιμετωπίσει και μια σειρά από προκλήσεις. Την κλιματική κρίση, την ενεργειακή κρίση, την συνεχιζόμενη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία, -μην ξεχνάμε ότι και εκεί υπάρχει μια σημαντική ανθρωπιστική κρίση, άνθρωποι αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, την πατρίδα τους, και να μάχονται για τις ευρωπαϊκές αξίες- και φυσικά την τεράστια ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα.
Όλα αυτά είναι μια σειρά από πολύ σημαντικά θέματα που πρέπει η Ευρώπη να μπορέσει να τα αντιμετωπίσει, και η χώρα μ ας παίζει σημαντικό ρόλο σ’ αυτή την διαχείριση γιατί πρέπει να έχει ενεργή φωνή πάντοτε, όπως και προσπαθεί να έχει, και ταυτόχρονα βέβαια να υπερασπίζεται τα δικά της συμφέροντα. Είναι λοιπόν πολύ σημαντική η συμμετοχή στις ευρωεκλογές, αφού αυτή είναι στην ουσία συμμετοχή στη διαμόρφωση του κοινού μας ευρωπαϊκού μέλλοντος. Αυτό είναι κάτι που δεν είναι μόνο προνόμιο, είναι υποχρέωση και καθήκον όλων μας και εύχομαι να το αντιληφθούν έτσι οι συμπατριώτες μας.
Πράγματι, οι καλές σχέσεις με τους γείτονες και η διατήρηση του διαλόγου είναι εκ των ων ουκ άνευ. Είναι αναγκαίο, γιατί έτσι μπορεί κανείς να έχει όχι μόνο ειρήνη και συνθήκες καλής γειτονίας, αλλά και τη δυνατότητα να μπορεί να περνάει τα μηνύματα που θέλει, όταν αυτό χρειάζεται.
Αλλά, δυστυχώς δεν έρχονται πάντα όλα ομαλά. Το θέμα της λειτουργίας ως τεμένους της Μονής της Χώρας δεν δίνει καλό μήνυμα, καθώς η Μονή της Χώρας είναι ένα οικουμενικό μνημείο, δεν είναι απλώς ένας ορθόδοξος ναός. Είναι ένα οικουμενικό μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς. Και πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι όταν θέλουμε να έχουμε σχέσεις καλής γειτονίας και καλή σχέση με την Ευρώπη, σεβόμαστε τις κοινές αξίες. Η προστασία της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς, και μάλιστα όταν αυτή έχει αυτόν τον οικουμενικό χαρακτήρα, είναι υποχρέωση όλων μας και δείχνει τον σεβασμό μας στις αξίες αυτές, κάτι που πρέπει να γίνει αντιληπτό. Με την ευκαιρία, σας εύχομαι καλή επιτυχία στο ταξίδι σας.