Προεκλογικό κλίμα και όλα ρευστά – Καμμία αλλαγή πλεύσης της συγκυβέρνησης
Το απογοητευτικό για το μέγαρο Μαξίμου χθεσινό αποτέλεσμα, αν και αναμενόμενο, δημιουργεί κραδασμούς στην κυβέρνηση, που πλέον βλέπει ξεκάθαρα να ανοίγει ο δρόμος για θνικές εκλογές μέσα στις αρχές του νέου έτους.
Η δεύτερη ψηφοφορία για την ανάδειξη προέδρου της Δημοκρατίας, στην οποία απαιτούνται και πάλι 200 θετικές ψήφοι, θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 23 Δεκεμβρίου, στις 12 το μεσημέρι. Σε περίπτωση που και πάλι δεν εκλεγεί πρόεδρος, η τελευταία ψηφοφορία, στην οποία απαιτούνται 180 θετικές ψήφοι, θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου.
«Καθαρές λύσεις»
«Καθαρές λύσεις, ακόμη και κάλπη αν χρειαστεί, αλλά απομένουν δύο ψηφοφορίες», ήταν το σαφές μήνυμα που εξέπεμψε χθες, προς πάσα κατεύθυνση, το Μέγαρο Μαξίμου, αμέσως μετά το αποτέλεσμα της πρώτης ψηφοφορίας για την προεδρική εκλογή [βλ. σχετικά: Σαμαράς: Ευελπιστώ ότι θα εκλεγεί στις άλλες ψηφοφορίες].
Σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, ο σχεδιασμός δεν αλλάζει: «και στις τρεις ψηφοφορίες αν χρειαστεί υποψήφιος θα είναι ο Σταύρος Δήμας» με την τρίτη ψηφοφορία στις 29 Δεκεμβρίου «να είναι εκείνη που εκ των πραγμάτων θα φέρει τους βουλευτές ενώπιον των ευθυνών τους».
Στους διαδρόμους του Κοινοβουλίου, αμέσως μετά το αποτέλεσμα, που σύμφωνα με κυβερνητικό στέλεχος «ανέδειξε τη δυσκολία να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή», υπήρξε γκρίνια από πολλούς «γαλάζιους» βουλευτές για τον υπουργό Υγείας Μ. Βορίδη, τον υπουργό Επικρατείας Δ. Σταμάτη και τον συνεργάτη του Πρωθυπουργού Χρ. Λαζαρίδη, που είχαν αναλάβει τη συνεννόηση με τους ανεξάρτητους βουλευτές. Αρκετά ήταν όμως και τα στελέχη εκείνα που σημείωναν ότι το αποτέλεσμα «ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο αφού όχι μόνο δεν περίμεναν την εκλογή ΠτΔ, αλλά περίμεναν αντίθετα να εκφραστεί η δυσαρέσκεια για πτυχές των ασκούμενων πολιτικών».
Την ίδια ώρα στελέχη του ΠΑΣΟΚ σημείωναν με νόημα ότι «η πίεση πλέον βρίσκεται στην πλευρά του Πρωθυπουργού» ζητώντας την ανάληψη πολιτικών πρωτοβουλιών «που θα δημιουργήσουν το κλίμα που θα επιτρέψει στους συναδέλφους να ψηφίσουν». Είναι κάτι που επεσήμανε και η Ντ. Μπακογιάννη, η οποία δήλωσε ότι ο κ. Σαμαράς και ο κ. Βενιζέλος «έχουν δυνατότητες πρωτοβουλιών που μπορούν να πάρουν».
Ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, επί κυβερνήσεων Κώστα Καραμανλή, Ευάγγελος Αντώναρος με μήνυμα στον προσωπικό του λογαριασμό στο twitter σημείωσε ότι «είναι ήδη σε εξέλιξη διεργασίες για τις οποίες οι περισσότεροι θα τρίβουν τα μάτια τους». Eντύπωση προκάλεσε και η είδηση της σημερινής συνάντησης του επίτιμου προέδρου της Ν.Δ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ Π. Καμμένο στα γραφεία στην οδό Αραβαντινού, μετά από πρόσκληση του κ. Μητσοτάκη, παρότι η είδηση έγινε γνωστή πριν την ψηφοφορία στη Βουλή.
Εν όψει της δεύτερης ψηφοφορίας, στις 12 το μεσημέρι της 23ης Δεκέμβρη, το Μαξίμου δεν τρέφει υψηλές προσδοκίες. Ρίχνει όλο το βάρος στην τρίτη και τελευταία ψηφοφορία και επαναλαμβάνει προς όλες τις κατευθύνσεις ότι «αν χρειαστεί δεν έχει κανένα πρόβλημα να πάει σε εκλογές».
Οι δηλώσεις
Σε διαφορετική ανάγνωση του αποτελέσματος της πρώτης ψηφοφορίας για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας προχώρησαν, μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, οι βουλευτές της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης.
Όπως προκύπτει από τις δηλώσεις οι μεν βουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ χαρακτηρίζουν στην πλειοψηφία τους το αποτέλεσμα ως αναμενόμενο και προσβλέπου στην τρίτη ψηφοφορία, οι δε αντιπολιτευόμενοι βουλευτές υποστηρίζουν ότι ο στόχος των 180 βουλευτών είναι πλέον ανέφικτος και ότι η χώρα «βαδίζει» προς εκλογές.
Η βουλευτής της ΝΔ Ντόρα Μπακογιάννη είπε πως είναι πολύ νωρίς για να εξαχθούν συμπεράσματα τόνισε όμως ότι το αποτέλεσμα ήταν μικρότερο από εκείνο που και η ίδια περίμενε προσθέτοντας με νόημα ότι χρειάζεται πλέον να αναληφθούν πρωτοβουλίες.
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Πέτρος Τατσόπουλος σχολιάζοντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA το αποτέλεσμα είπε ότι δεν δημιουργείται δυναμική εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας και χαρακτήρισε τον αριθμό των 160 βουλευτών “φτωχό” προσθέτοντας ότι ανοίγει ο δρόμος για εθνική συνεννόηση.
Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Άδωνις Γεωργιάδης, υπογράμμισε ότι η τρίτη θα είναι η κρίσιμη ψηφοφορία προβλέποντας ότι τα χαρακτηριστικά της θα είναι εντελώς διαφορετικά με αυτά της πρώτης. Τόνισε δε πως το σενάριο αλλαγής υποψηφίου αδικεί τον Σταύρο Δήμα.
Ο Σπ. Λυκούδης, που εξ αρχής είχε δηλώσει πως θα ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τόνισε πως το αποτέλεσμα ήταν λίγο πολύ αναμενόμενο και εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει τελικά συνεννόηση.
«Υπάρχει περιθώριο για πολιτικές κινήσεις και διακομματικές ζυμώσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην ανάδειξη του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας από την υπάρχουσα Βουλή», εκτίμησε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας.
Ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας είπε ότι «το αποτέλεσμα θα είναι στις 29 Δεκεμβρίου, όχι σήμερα».
Ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Λεωνίδας Γρηγοράκος τόνισε ότι το αποτέλεσμα είναι «μπετόν αρμέ. Περίμενα κάτι παραπάνω. Στην τρίτη ψηφοφορία όλα παίζονται, εκτός από αλλαγή προσώπου. Δεν νομίζω ότι ο Σταύρος Δήμας είναι ένα πρόσωπο που το πολίτευμα θα έπρεπε να του συμπεριφερθεί έτσι».
Ερωτηθείς για τα σενάρια κυβερνήσεων ειδικού σκοπού και ορισμό ημερομηνίας εκλογών με αντάλλαγμα την εκλογή Προέδρου, ο κ. Γρηγοράκος είπε ότι «όλα συζητούνται. Πρέπει να πάμε σε συναινετικό κλίμα. Πρέπει όλοι να ρίξουμε νερό στο κρασί μας. Από κει και πέρα «ίδωμεν». Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να πάμε σε συναινετική διαδικασία».
Ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Πάρις Κουκουλόπουλος, ερωτηθείς για το πώς κρίνει το αποτέλεσμα απάντησε με ποδοσφαιρικούς όρους: «Δοκάρι! Η μπάλα δεν βγήκε έξω αλλά ούτε στα δίχτυα μπήκε».
Ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και βουλευτής της ΝΔ Μάξιμος Χαρακόπουλος είπε ότι «το ζητούμενο είναι να υπάρχει στην τρίτη ψηφοφορία η απαιτούμενη πλειοψηφία». Στο ερώτημα εάν ήταν χαμηλότερο των προσδοκιών το αποτέλεσμα είπε ότι «εξαρτάται από το που έβαζε ο καθένας τον πήχη. Πιστεύω ότι μέχρι την τελευταία ψηφοφορία οι βουλευτές θα αρθούν στο ύψος των περιστάσεων».
Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ, Θοδωρής Δρίτσας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ υπογράμμισε ότι «το αποτέλεσμα ήταν κατώτερο των κυβερνητικών προσδοκιών. Είναι ανέφικτος ο στόχος των «180». Το παρασκήνιο πρέπει να πάρει τέλος. Η μόνη ομαλότητα είναι οι εκλογές».
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Στρατούλης είπε ότι «το αποτέλεσμα είναι ένα πρώτο βήμα κατάρρευσης της κυβέρνησης. Νομίζω ότι η κυβέρνηση περίμενε πιο πολλές ψήφους, τουλάχιστον 165 για να δημιουργήσει επικοινωνιακό κλίμα, ένα κλίμα ότι μέχρι την τρίτη ψηφοφορία μπορεί να επιτευχθεί το «180». Νομίζω ότι σήμερα ήταν η αρχή του τέλους της κυβέρνησης. Πρέπει να ετοιμαζόμαστε για εκλογές τις οποίες εμείς ζητάμε και θα τις κερδίσουμε».
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Χρήστος Αηδόνης, που ψήφισε υπέρ του Στ.Δήμα, χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «εντυπωσιακό αλλά αναμενόμενο. Η κυβέρνηση περίμενε μία-δύο ψήφους παραπάνω. Νομίζω ότι θα αλλάξουν πολλά στις επόμενες δύο ψηφοφορίες». Σε ερώτηση εάν υπάρχει ενδεχόμενο να αλλάξει το πρόσωπο του υποψήφιου Πρόεδρου, είπε ότι δεν το ξέρει και ότι «θα δούμε».
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Γιώργος Νταβρής που επίσης υπερψήφισε τον Στ.Δήμα, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μέχρι την τρίτη ψηφοφορία. Η χώρα δεν πρέπει να πάει για εκλογές. Εγώ αυτό διαβάζω. Ή να πάει για εκλογές εφόσον η αντιπολίτευση που θέλει να μείνει στην Ευρώπη πει την αλήθεια στον κόσμο: Να συνεχίσει το νήμα, από εκεί που το αφήνει η άλλη (κυβέρνηση). Δηλαδή να υπογράψει μνημόνιο ή κάποιου είδους τέτοια συμφωνία. […] Εκτιμώ ότι κάτι θα αλλάξει στις επόμενες ψηφοφορίες από αυτά που άκουσα, ιδιαίτερα στην τρίτη (ψηφοφορία). Πρόσωπο δεν θα αλλάξει αλλά πιστεύω ότι από την επόμενη (σ.σ. δεύτερη) ψηφοφορία το αποτέλεσμα θα είναι διαφορετικό».
Η ανεξάρτητη βουλευτής Κατερίνα Μάρκου, που στήριξε την υποψηφιότητα Δήμα, απαντώντας σε ερώτημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ εάν είναι ικανοποιημένη από το αποτέλεσμα, είπε: «Αυτό πρέπει να το απευθύνετε σε κάποιον κυβερνητικό. Εγώ ψήφισα υπέρ, η πρόθεσή μου ήταν να ψηφίσω υπέρ. Το είχα πει. Έχω στείλει και σχετική επιστολή και σας παραπέμπω σε αυτήν. Μπορεί κάτι να γίνει και να αλλάξει την τελευταία στιγμή».
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Βασίλης Οικονόμου που δήλωσε «παρών» είπε ότι «το αποτέλεσμα ήταν αναμενόμενο. Ήταν χαμηλός ο αριθμός των βουλευτών υπέρ του κ. Δήμα, ωστόσο έχουμε δύο ψηφοφορίες ακόμα».
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Βύρων Πολύδωρας , που και αυτός δήλωσε «παρών» περιορίστηκε να δηλώσει ότι το αποτέλεσμα ήταν εν πολλοίς αναμενόμενο».
ΣΥΡΙΖΑ: Δρόμος… μετ’ εμποδίων προς τις κάλπες
Το σύνολο σχεδόν των κοινοβουλευτικών και κομματικών στελεχών της αξιωματικής αντιπολίτευσης εκτιμούν, από το βράδυ της Τετάρτης -και αφότου με τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκαν να συντάσσονται πολύ περισσότεροι από του 121 βουλευτές που προσδοκούσε κατ΄ελάχιστον η Κουμονδούρου-, ότι όποιες διεργασίες και αν μεσολαβήσουν κατά τις επόμενες ημέρες, το αποτέλεσμα είναι απίθανο να αντιστραφεί.
Αυτό ήταν και το περιεχόμενο της δήλωσης του κ. Τσίπρα αμέσως μετά την λήψη της ψηφοφορίας και την καταμέτρησης των ψήφων. «Η κινδυνολογία των τελευταίων ημερών έπεσε στο κενό. Η στρατηγική του φόβου κατέρρευσε. Αύριο θα είναι μια καινούργια μέρα πιο αισιόδοξη γιατί η δημοκρατία δεν εκβιάζεται. Πολύ σύντομα ο λαός μας θα είναι ο πρωταγωνιστής στις εξελίξεις, θα υπάρξει διέξοδος και τη διέξοδο θα τη δώσει ο ελληνικός λαός και η δημοκρατία», σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ βγαίνοντας από την αίθουσα της Ολομέλειας.
Παρά την βεβαιότητα πάντως για την προκήρυξη των εκλογών, δύσκολα θα βρει κάποιος στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που να εκδηλώνονται με ενθουσιασμό για τις επικείμενες εξελίξεις.
Σε κατ΄ιδίαν συζητήσεις το βράδυ της Τετάρτης στην Βουλή, οι περισσότεροι βουλευτές της αντιπολίτευσης εμφανίζονταν μάλλον προβληματισμένοι ως προς το πώς θα βρεθούν σε θέση να διαχειρίζονται το καυτό ζήτημα της οικονομίας και της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.
Υπό το πρίσμα αυτό, κάποια από τα μετριοπαθέστερα στελέχη άκουγαν με ενδιαφέρον όσους έλεγαν ότι υπάρχουν περιθώρια εξεύρευσης μίας συμβιβαστικής λύσης στο θέμα της εκλογής Προέδρου, η οποία θα περιλαμβάνει και την ημερομηνία εκλογών σε πιο «ψυχρό» πολιτικό χρόνο.