Με μια πρωτοφανή για τα ελληνικά δεδομένα διάταξη, που πέρασε με τροπολογία από το Γιώργο Παπακωνσταντίνου, το υπουργείο οικονομικών αλλάζει τη διαδικασία ελέγχων, που πραγματοποιούνται σε ανώνυμες και σε εταιρίες περιορισμένης ευθύνης. Η τροπολογία καθιστά στην ουσία παντοδύναμους τους ορκωτούς ελεγκτές, τα πιστοποιητικά ελέγχου των οποίων καταργούν τους τακτικούς ελέγχους. Ποιό συγκεκριμένα:
Υποχρέωση ελέγχου από ορκωτούς ελεγκτές έχουν οι επιχειρήσεις, που πληρούν δύο από τα ακόλουθα τρία κριτήρια:
– Καθαρό κύκλο εργασιών πάνω από πέντε εκατομμύρια ΕΥΡΩ,
– Ενεργητικό άνω των δυόμισι εκατομμυρίων ΕΥΡΩ, και
– Μέσο όρο προσωπικού, που απασχολήθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης, άνω των 50 ατόμων.
Οι ορκωτοί ελεγκτές εκδίδουν ένα πιστοποιητικό, στο οποίο καταγράφουν τα φορολογικά δεδομένα της επιχείρησης. Με διάταξη, που πέρασε στο νόμο του περασμένου Απριλίου (3842/2010), υποχρεούνται να καταγράφουν στο πιστοποιητικό και τυχόν φορολογικές παραβάσεις της επιχείρησης.
Η τροπολογία της περασμένης Παρασκευής προβλέπει, όμως, ότι «αν το πιστοποιητικό δεν περιλαμβάνει παρατηρήσεις και διαπιστώσεις παραβάσεων της φορολογικής νομοθεσίας, δεν διενεργείται τακτικός φορολογικός έλεγχος, επιφυλασσομένων των διατάξεων του άρθρου 80 του 3842/2010».
Τι σημαίνει αυτό;
Ότι αν ο ορκωτός ελεγκτής δεν διαπιστώσει παράβαση, δεν απαιτείται πλέον τακτικός φορολογικός έλεγχος από την εφορία. Κατ΄ αυτό τον τρόπο, το έργο των εφοριακών υποκαθίσταται από αυτό των ιδιωτών ορκωτών ελεγκτών. Η διαδικασία, με την οποία θα ελέγχονται οι τελευταίοι, δεν έχει ακόμα καθοριστεί και προβλέπεται ότι θα αποσαφηνίζεται με απόφαση του υπουργού οικονομικών.
Τι προβλέπει το άρθρο 80 του νόμου 3842/2010;
Ότι πραγματοποιούνται δειγματοληπτικοί έλεγχοι, με βάση συγκεκριμένες μεθόδους ανάλυσης κινδύνου, οι οποίες καθορίζονται από ποιοτικά χαρακτηριστικά (κλάδος δραστηριότητας, κατηγορία βιβλίων, ύπαρξη παραβάσεων κλπ.), οικονομικά, χωροταξικά και χρονικά δεδομένα. Όσες, λοιπόν, επιχειρήσεις είναι μέσα στο δείγμα, δεν θα γλιτώνουν τον τακτικό έλεγχο, ανεξαρτήτως του τι θα περιέχει το πιστοποιητικό του ορκωτού ελεγκτή.
Η ρύθμιση αυτή έχει ως αποτέλεσμα ιδιωτικές εταιρίες, που πληρώνονται από τις επιχειρήσεις, να ελέγχουν στην ουσία τον πελάτη τους και να αποφαίνονται αν είναι νόμιμος ή όχι. Σίγουρα, οι προβλεπόμενες κυρώσεις για παραλείψεις και λάθη των ορκωτών είναι πολύ αυστηρές. Ποιος, όμως, διασφαλίζει ότι οι εφοριακοί θα προλαβαίνουν να ελέγχουν τα πιστοποιητικά των ελεγκτών, όταν ήδη σήμερα χιλιάδες υποθέσεις παραγράφονται, επειδή ο μηχανισμός δεν προλαβαίνει; Και μπορεί παρόμοια μοντέλα να έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία σε άλλες χώρες – σε ό,τι αφορά την αύξηση των εσόδων -, οι ουκ ολίγες ιδιομορφίες, όμως, του ελληνικού φορολογικού συστήματος και της δομής των μηχανισμών καθιστούν αναγκαία τη σταδιακή και προσεκτικότερη εφαρμογή του μέτρου.
Την ίδια ώρα, τα περιφερειακά ελεγκτικά κέντρα παρουσιάζουν σημάδια ερήμωσης, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των εφοριακών έχει μετατεθεί σε Δ.Ο.Υ. Το υπουργείο οικονομικών βαδίζει αργά αλλά σταθερά στην κατάργηση των εφοριών, στη μορφή που τις γνωρίζουμε σήμερα.
