Ελάχιστα τα χρονικά περιθώρια για λήψη πολύ σημαντικών αποφάσεων
Κέρδη και ζημίες από τον πρώτο γύρο επαφών ετοιμάζονται να κοστολογήσουν στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, αμέσως μόλις επιστρέψουν στην Αθήνα ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Βαρουφάκης και ο Γιώργος Χουλιαράκης, ο οποίος για πρώτη φορά εκπροσώπησε την χώρα μας στο Euro-Working Group με την ιδιότητα του προέδρου του Συμβουλίου Οικονομολόγων.
Κατά τον κ. Βαρουφάκη, παρήγορο αλλά και σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο Γερμανός ομόλογός του, παρά την καθομολογούμενη ολική διαφωνία του προς τις προτάσεις της ελληνικής πλευράς, δεν «έριξε τις γέφυρες» ούτε προέταξε αμετάκλητο «τείχος», αλλά υποσχέθηκε ότι οι συζητήσεις θα συνεχιστούν ώστε να επέλθει οριστική συμφωνία.
Στα «μείον» εκλαμβάνεται η απόφαση της ΕΚΤ να μην κάνει μετά τις 11 Φεβρουαρίου δεκτά τα ελληνικά κρατικά ομόλογα για χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, παραπέμποντάς τες στον ELA. Η εξέλιξη αυτή θεωρείται από όλες τις πλευρές ότι επισπεύδει την ανάγκη για να υπάρξει συμφωνία σε ένα από τα προσεχή Eurogroup του Φεβρουαρίου (πραγματισμένα ή έκτακτα) –και πάντως οπωσδήποτε μέχρι το τέλος του τρέχοντος μηνός.
Πιο δύσκολα ήταν όμως τα πράγματα για τον καθηγητή κ. Χουλιαράκη που, πριν ακόμη προλάβει να μιλήσει κατ’ ιδίαν με τον υπουργό του, βρέθηκε να εκπροσωπεί τη χώρα μας, αντιμέτωπος με τους εκπροσώπους των άλλων 18 Υπουργείων Οικονομικών της ευρωζώνης και, κυρίως, με τον «σκληρό» πρόεδρο του Euroworking Group Τόμας Βίζερ (που έζησε από κοντά τα γεγονότα της περασμένης Παρασκευής, συνοδεύοντας στην Αθήνα τον κ. Ντάισελμπλουμ).
Το Euroworking Group στις Βρυξέλες σκοπό είχε την προετοιμασία του Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου, ενώ συζητήθηκε και το ενδεχόμενο να συγκληθεί -εκτάκτως στις 11 του μηνός-, χωρίς να αποκλείεται να χρειαστεί να συνεδριάσει ξανά και πριν τα τέλη Φεβρουαρίου. Όλα αυτά, σε περίπτωση που δεν έχει βρεθεί ακόμα λύση για το ελληνικό ζήτημα ή δεν υπάρξει έως τότε αίτημα της Αθήνας για παράταση του ελληνικού προγράμματος.
Μια δύσκολη βραδιά
Ο κ. Χουλιαράκης, στην «παρθενική» του εμφάνιση, βρέθηκε σε πεδίο ισχυρών πιέσεων, καθώς διαρκώς του ετίθετο επιτακτικά να μεταφέρει στην Αθήνα σύσταση – προτροπή των υπουργών Οικονομικών κρατών της ευρωζώνης, να αιτηθεί η ελληνική κυβέρνηση νέα παράταση του προγράμματος, ώστε να αποφευχθεί τυχόν κίνδυνος να βρεθεί οικονομικά ακάλυπτη. Ιδιαίτερα πιεστικές ήταν οι αποστολές της Φινλανδίας, της Σλοβακίας και της Αυστρίας.
Βεβαίως ο κ. Χουλιαράκης δεν ήταν δυνατόν να αναλάβει ουδεμία δέσμευση πριν συνεννοηθεί με την προϊσταμένη αρχή του, και σαφώς πριν η ίδια η ελληνική κυβέρνηση παρουσιάσει το πρόγραμμά της στο Κοινοβούλιο και λάβει ψήφο εμπιστοσύνης.
Χαρακτηριστικό της έκρυθμης κατάστασης που συνάντησε στις Βρυξέλες ο κύριος Χουλιαράκης ήταν ίσως και η αβεβαιότητα που επικρατούσε για το αν τελικώς η συνεδρίαση του Euroworking Group θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη ή θα χρειαζόταν να αναβληθεί για την Παρασκευή. Η αδημονία πάντως έλαβε τέλος καθώς η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε τελικά το ίδιο βράδυ, έστω και με καθυστέρηση.
Le Monde: Ελάχιστος χρόνος για τόσο πολλά…
Η απόφαση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις 4 Φεβρουαρίου να κλείσει μία από τις στρόφιγγες ρευστότητες στην Ελλάδα περιορίζει σημαντικά το χρονοδιάγραμμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ της κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα και των πιστωτών της. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση Τσίπρα πρέπει να βιαστεί προκειμένου να καταλήξει σε συμφωνία, εκτιμά η Le Monde.
Η ανταποκρίτρια της γαλλικής εφημερίδας στις Βρυξέλλες Σεσίλ Ντικουρτιέ εκτιμά ότι «αν και οι Ευρωπαίοι δεν υποδέχθηκαν με ενθουσιασμό την ανακοίνωση της ΕΚΤ που εντείνει ακόμη περισσότερο την πίεση για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος, η ίδια η απόφαση κατά κάποιον τρόπο δίνει και μια ώθηση για την εξεύρεση λύσης».
Η Γαλλίδα ανταποκρίτρια αναφέρεται σε «πηγή από την Κομισιόν», την οποία δεν κατονομάζει. «Ο κ. Τσίπρας πρέπει να αντιληφθεί ακόμη συντομότερα τα περιθώρια χειρισμών που διαθέτει και την ανάγκη να σεβαστεί τις δεσμεύσεις της χώρας του έναντι των Ευρωπαίων εταίρων της», φέρεται να δήλωσε η «πηγή».
Ο αξιωματούχος των Βρυξελλών πρόσθεσε στην ανταποκρίτρια της «Le Monde» ότι «οι Ευρωπαίοι είναι έτοιμοι να βοηθήσουν την Ελλάδα, αλλά ο κ. Τσίπρας πρέπει να αντιληφθεί ότι ορισμένοι, όπως οι Γερμανοί, κρατούν μια στάση πολύ σκληρή και ότι σ’ αυτόν εναπόκειται να χαράξει τον δρόμο της συνεννόησης».
Με το μαχαίρι στο λαιμό
Αφού περιγράφει την χρονική στενότητα που δημιουργεί στην ελληνική πλευρά η απόφαση της ΕΚΤ να περιορίσει την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στη ρευστότητα αποκλειστικά στον μηχανισμό του ELA (Επείγουσα Αρωγή Ρευστότητας), η ανταποκρίτρια της «Le Monde» αναφέρεται σε «άνθρωπο του περιβάλλοντος του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ», ο οποίος σημείωσε ότι «ο φόβος έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι κύριοι Τσίπρας και Βαρουφάκης δεν έχουν ακόμη αντιληφθεί σε ποιο βαθμό έχουν το μαχαίρι στο λαιμό… Αν το αντιληφθούν αυτό έχει καλώς, αν όχι θα πέσουν στον τοίχο».
Ο κ. Γιουνκέρ εξάλλου, αναφέρει η ανταποκρίτρια, ζήτησε επιμόνως από τον κ. Τσίπρα να δηλώσει ξεκάθαρα ενώπιον του ελληνικού Κοινοβουλίου, το Σαββατοκύριακο αυτό, ότι η Ελλάδα θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της.
Η παράταση του προγράμματος
Η δημοσιογράφος της «Le Monde» εξηγεί ότι το ζήτημα του αιτήματος για παράταση του δεύτερου προγράμματος συνιστά ένα μείζον πρόβλημα, διότι αυτό απαιτεί από τον κ. Τσίπρα να δεχθεί για κάποιους ακόμη μήνες την παρουσία της τρόικας στη χώρα του.
«Πρόκειται για μια πολύ περίπλοκη πολιτική απόφαση, που καθίσταται ακόμη δυσκολότερη επειδή για να καταστεί δυνατόν να υπογραφεί μια συμφωνία παράτασης πριν από την εκπνοή του Φεβρουαρίου, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να υποβάλει το αίτημα για παράταση πριν ακόμη λάβει η κυβέρνηση Τσίπρα ψήφο εμπιστοσύνης από την Ελληνική Βουλή, δηλαδή πριν από τη Δευτέρα, 9 Φεβρουαρίου», γράφει χαρακτηριστικά.
Η Σεσίλ Ντικουρτιέ στο ρεπορτάζ της εξηγεί ότι αν η ελληνική πλευρά αιτηθεί εν τέλει παράταση του παρόντος προγράμματος, τότε θα συγκληθεί έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup πιθανότατα την Τετάρτη, 11 Φεβρουαρίου. «Αν όμως δεν έχουμε κάποιο θετικό μήνυμα από τους Έλληνες, δεν θα χρησιμεύσει σε τίποτε η σύγκληση του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης», σημειώνει η ανταποκρίτρια επικαλούμενη «διαρροές από πολλές ευρωπαϊκές πηγές».
Σημαντικό το Eurogroup
Η γαλλίδα δημοσιογράφος αναφέρει ότι η σύγκληση του Eurogroup πριν από την έκτακτη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την Πέμπτη, 12 Φεβρουαρίου, είναι πολύ σημαντική διότι σ’ αυτό θα δοθεί η ευκαιρία να τεθεί επί τάπητος το ελληνικό ζήτημα μεταξύ αξιωματούχων της ζώνης του ευρώ.
«Είναι προτιμότερο να συζητηθεί το θέμα μεταξύ μελών της Ευρωζώνης διότι από τον περασμένο Δεκέμβριο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στο οποίο συμμετέχουν οι 28 χώρες-μέλη της ΕΕ, προεδρεύει ένας αξιωματούχος από χώρα που δεν μετέχει στο ευρώ, ο πρώην πρωθυπουργός της Πολωνίας Ντόναλντ Τουσκ», γράφει χαρακτηριστικά.
Αν συγκληθεί το Eurogroup μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πιθανώς στις 16 Φεβρουαρίου, και εξετάσει αίτημα της Ελλάδας για παράταση του προγράμματος, ίσως δεν υπάρχει χρόνος από εθνικά Κοινοβούλια (αναφέρονται ως παράδειγμα το γερμανικό και το φινλανδικό) να εγκρίνουν το αίτημα.
«Η έγκριση δεν θα είναι μια απλή υπόθεση, κυρίως στη Γερμανία όπου η κυρία Μέρκελ και ο κ. Σόιμπλε θα πρέπει να μουσκέψουν τα πουκάμισά τους για να πετύχουν την έγκριση της παράτασης», αναφέρει στη γαλλίδα ανταποκρίτρια «ευρωπαϊκή πηγή με υψηλό αξίωμα».
Στενεύουν τα χρονικά περιθώρια
Η ανταπόκριση, πάντως, τελειώνει με μια καθησυχαστική δήλωση που έκανε την Πέμπτη (άγνωστο αν έγινε πριν ή μετά από τη συνάντηση Βαρουφάκη-Σόιμπλε στο Βερολίνο) στην ανταποκρίτρια ο μοναδικός Ευρωπαίος αξιωματούχος ο οποίος της μίλησε επωνύμως. Πρόκειται για τον αρμόδιο για Οικονομικές Υποθέσεις επίτροπο της ΕΕ, Πιερ Μοσκοβισί.
«Θα έχουμε πολλές ευκαιρίες τις εβδομάδες που έρχονται για να βρούμε λύσεις για την Ελλάδα», εκτίμησε ο Γάλλος επίτροπος.