«Η ιστορική μνήμη φωτίζει το μέλλον», τόνισε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας, Δημήτρης Βίτσας, σε εκδήλωση του ΥΠΕΘΑ για την πρώτη παρουσίαση των Γερμανικών Αρχείων Κατοχής, κάνοντας ειδική αναφορά στις γερμανικές οφειλές, στο «αυγό του φιδιού», που επωάζουν τα ναζιστικά μορφώματα, αλλά και στην ανάγκη ενότητας του ελληνικού έθνους και ανάδειξης των πλεονεκτημάτων της χώρας, σε ένα περιβάλλον ρευστότητας.
Στον χαιρετισμό του, ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε ότι τα αρχεία είναι το νήμα που μας συνδέει άμεσα με εκείνη την εποχή. Τεκμηριώνουμε ότι αυτό που συντελέστηκε δεν ήταν απλά ένα έγκλημα πολέμου αλλά ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. «Καταγράφουν τον λιμό που πήρε χαρακτηριστικά γενοκτονίας, τις ομαδικές εκτελέσεις χιλιάδων και χιλιάδων Ελλήνων πατριωτών τον αφανισμό των Ελλήνων Εβραίων, τα ολοκαυτώματα των χωριών και πόλεων. Καταγράφεται η αρπαγή των αρχαιολογικών θησαυρών, η ίδια η αρπαγή των τραπεζών υπό τη μορφή δανείου, γνωστού ως κατοχικού δανείου. Όλα αυτά δεν πρέπει να σβήσουν από τη μνήμη».
Είμαι ευτυχής, τόνισε, που παρευρίσκονται σήμερα εκπρόσωποι και από το Δίστομο και από τα Καλάβρυτα, καθώς και το εθνικό συμβούλιο για τη διεκδίκηση των αποζημιώσεων και το κατοχικού δανείου.
«Η κυβέρνησή μας», είπε, «έβαλε για πρώτη φορά το θέμα στο τραπέζι. Ο πρωθυπουργός το έθεσε δημόσια στη Γερμανίδα καγκελάριο Angela Merkel. Το θέμα των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα αποτελεί ένα αυτοτελές θέμα και σε καμιά περίπτωση δεν συμψηφίζεται με τρέχοντα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας. Το θέμα άνοιξε με την αποχώρηση των Γερμανών από τη χώρα και συνεχίζει να υπάρχει. Στα ζητήματα αυτά δεν υπάρχει παραγραφή. Πρόκειται για ένα θέμα πρώτα ηθικό και μετά οικονομικό. Η μη αποδοχή από τη γερμανική πλευρά της οικονομικής διάστασης ακυρώνει και την όποια ηθική διάσταση επιχειρείται κατά καιρούς. Η δικαίωση των ελληνικών διεκδικήσεων αποσκοπεί να κλείσει μια πληγή για να προχωρήσουμε μπροστά για μια Ευρώπη του μέλλοντος που γνωρίζει την ιστορία της και διδάσκεται απ αυτήν».
«Πάνω στη λήθη», πρόσθεσε, «βλέπουμε να αναβιώνουν στην Ευρώπη και στη χώρα μας ναζιστικές ιδεολογίες και αντίστοιχα πολιτικά μορφώματα. Εμείς θυμόμαστε και ξέρουμε, γιατί θυμόμαστε και δεν θα επιτρέψουμε να επωαστεί το αυγό του φιδιού».
Σε μια άλλη αναφορά στις εμφυλιοπολεμικές πληγές της Ελλάδας, έστειλε μήνυμα ενότητας: «Σε λιγότερο από δυο μήνες από την απελευθέρωση, η πρωτεύουσα έγινε πεδίο σκληρών μαχών. Να γιατί πρέπει να θυμόμαστε την ιστορία και να χρησιμοποιούμε τη δύναμη και την ενότητά μας».
Παράλληλα, έστειλε μήνυμα αποφασιστικότητας στην υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να μετατρέψουμε σε ευκαιρία το πλεονέκτημα της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας, σε ένα περιβάλλον ρευστότητας, και θα το κάνουμε με σεβασμό και ειλικρινή φιλία στους γείτονές μας, αλλά και αποφασιστικότητα στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας».
Το αρχειακό υλικό προμηθεύτηκε η Διεύθυνση του Ιστορικού Αρχείου Στρατού από τις ΗΠΑ με τη μορφή 162 μικροφίλμ που ψηφιοποιήθηκαν και κατηγοριοποιήθηκαν, όπως είπε ο διευθυντής της υπηρεσίας Ν. Δελατόλας, ενώ ο αναπληρωτής υπουργός σημείωσε ότι θα εξασφαλίσουμε κι άλλα από τις ΗΠΑ, αλλά και από τη Ρωσία.
Επιλεκτικά ντοκουμέντα από εγκλήματα, καταστροφές, λάφυρα, οικονομικά στοιχεία, που περιείχαν πληροφορίες για χρυσό και χρηματικά ποσά, με τη μορφή διαταγών, αναφορών, ημερολογίων, χαρτών, φωτογραφικού υλικού, παρουσιάστηκαν από τη διδάκτορα Ιστορίας Εφη Πασχαλίδου.
Έγινε επίσης παρουσίαση του πλαισίου εκδηλώσεων «Η Αθήνα Ελεύθερη» από τη διδάκτορα Ιστορίας Βασιλική Λάζου, εντός του οποίου εντάσσεται και η σημερινή εκδήλωση για την 71η επέτειο από την απελευθέρωση της Αθήνας στις 12 Οκτωβρίου 1944.
Την εκδήλωση πλαισίωσε και η προβολή ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ «Οι Σημαίες οι φοβερές της λευτεριάς» του Τάκη Σακελαρίου, στηριγμένο σε αρχειακό υλικό της δημόσιας τηλεόρασης.
Το «παρών» έδωσαν η στρατιωτική ηγεσία, ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, ο υφυπουργός Παιδείας Θεοδόσης Πελεγρίνης, οι πρώην υπουργοί Τασία Χριστοδουλοπούλου και Κώστας Ησυχος, βουλευτές, εκπρόσωποι κομμάτων, ο Μανώλης Γλέζος, ο Βασίλης Βασιλικός, εκπρόσωπος του αρχιεπισκόπου, ο πρόεδρος του Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης.