Σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο – Τι περιλαμβάνει
Νέο τοπίο στην λειτουργία του δημόσιου τομέα της χώρας αναμένεται να διαμορφώσει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων.
Το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, τη βαθμολογική διάρθρωση των θέσεων στη δημόσια διοίκηση, όπως και τη σύσταση Εθνικού Μητρώου Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης.
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι από διαδικασία αξιολόγησης περνούν, μεταξύ άλλων, όλοι οι τακτικοί πολιτικοί υπάλληλοι και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου, των δήμων και των περιφερειών, των ΝΠΔΔ και των ανεξάρτητων αρχών, ενώ εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και οι θρησκευτικοί λειτουργοί.
Στόχος της αξιολόγησης είναι η βελτίωση της ατομικής απόδοσης κάθε υπαλλήλου και συνολικά της απόδοσης της δημόσιας υπηρεσίας.
Αξιολογητές των υπαλλήλων και των προϊσταμένων οργανικών μονάδων είναι οι δύο ιεραρχικά προϊστάμενοί τους, οι οποίοι αξιολογούν βάσει κριτηρίων στις κατηγορίες:
Ι. Γνώση του αντικειμένου ενδιαφέρον και δημιουργικότητα (διοικητική ικανότητα, επαγγελματική επάρκεια, δυνατότητα εφαρμογής των γνώσεων και της εμπειρίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, επίδειξη ενδιαφέροντος, ανάπτυξη δεξιοτήτων κ.λπ.).
IΙ. Υπηρεσιακές σχέσεις και συμπεριφορά (επικοινωνία και συνεργασία με τους συναδέλφους, συμπεριφορά προς τους πολίτες εφόσον λόγω αρμοδιοτήτων έρχονται σε επικοινωνία με το κοινό).
ΙΙΙ. Αποτελεσματικότητα (ποσοτική και ποιοτική εργασιακή απόδοση).
Για την αξιολόγηση των προϊσταμένων οργανικών μονάδων στα κριτήρια προστίθενται και οι διοικητικές ικανότητες.
Κάθε επί μέρους κριτήριο αξιολόγησης βαθμολογείται από το 0 έως το 100. Με βαθμό από 90 έως 100 βαθμολογούνται οι άριστοι υπάλληλοι, οι οποίοι έχουν επιδείξει εξαιρετική απόδοση στα καθήκοντα τους. Από 75 έως 89 βαθμολογούνται οι πολύ επαρκείς υπάλληλοι, οι οποίοι μπορούν να ανταποκριθούν πλήρως στις απαιτήσεις της υπηρεσίας τους. Από 60 έως 74 βαθμολογούνται οι καλοί υπάλληλοι που επιδιώκουν σταθερά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της υπηρεσίας, αλλά υπολείπονται των παραπάνω κριτηρίων. Από 50 έως 59 βαθμολογούνται οι μη ιδιαίτερα επαρκείς υπάλληλοι, οι οποίοι αποδίδουν κάτω του συνηθισμένου μέτρου και μπορεί να χρειάζονται υποβοήθηση στο έργο τους. Με τους βαθμούς 40 έως 49 βαθμολογούνται οι μέτριοι οι οποίοι κατά κανόνα χρειάζονται υποβοήθηση στο έργο τους. Με 25 έως 39 βαθμολογούνται οι ανεπαρκείς υπάλληλοι, ενώ με 1 έως 24 βαθμολογούνται οι ακατάλληλοι για τη συγκεκριμένη υπηρεσία.
Στη διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνεται και η συμβουλευτική συνέντευξη, μέσω της οποίας ο άμεσα ιεραρχικά προϊστάμενος καλεί τον υπάλληλο προκειμένου να συζητήσει μαζί του τρόπους βελτίωσης της απόδοσής του και καλύτερης αξιοποίησης και ανάπτυξης των ικανοτήτων του προς όφελος τόσο του ιδίου όσο και για τη λειτουργία γενικά και την απόδοση της οργανικής μονάδας, στην οποία υπηρετεί.
Οι αρμόδιοι αξιολογητές συντάσσουν κάθε έτος έκθεση αξιολόγησης, στην οποία περιλαμβάνονται οι τίτλοι σπουδών του αξιολογούμενου, το έργο που επιτελέσθηκε από τον υπάλληλο, κατά την περίοδο που αξιολογείται, τα στοιχεία της συμβουλευτικής συνέντευξης και η βαθμολογία του.
Ο τελικός βαθμός της αξιολόγησης προκύπτει από το μέσο όρο των βαθμολογιών των δύο αξιολογητών. Σε περίπτωση αξιολόγησης του υπάλληλου με μέσο όρο βαθμολογίας της έκθεσης μικρότερο του 60 συμπληρώνονται υποχρεωτικά από τον αξιολογητή στο έντυπο αξιολόγησης τα μέτρα βελτίωσης της απόδοσης του αξιολογούμενου, τα οποία λαμβάνονται υπόψη υποχρεωτικά από τον αξιολογητή κατά την επόμενη περίοδο αξιολόγησης του υπαλλήλου.
Σε περίπτωση που ο μέσος όρος βαθμολογίας της έκθεσης είναι μικρότερος του 70 ο αξιολογούμενος υπάλληλος μπορεί να ασκήσει ένσταση ενώπιον της Ειδικής Επιτροπής Αξιολόγησης (συστήνεται σε κάθε φορέα που διαθέτει υπηρεσιακό συμβούλιο), η οποία αφού εξετάσει την ένσταση οριστικοποιεί ή διορθώνει την έκθεση.
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης την αξιολόγηση των δημοσίων υπηρεσιών από τους πολίτες που τις χρησιμοποίησαν. Η αξιολόγηση θα γίνεται κυρίως ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής με την οποία οι πολίτες συναλλάσσονται με την διοίκηση, καθώς και από την κεντρική ιστοσελίδα κάθε υπουργείου.
Εθνικό Μητρώο Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης
Επιπλέον, συστήνεται και τηρείται ηλεκτρονικά από το ΑΣΕΠ, Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, στο οποίο εντάσσονται υποψήφιοι για την κάλυψη διοικητικών θέσεων αυξημένης ευθύνης. Το υπουργείο χαρακτηρίζει τη δημιουργία του Μητρώου ως κορυφαία και ιστορική μεταρρύθμιση εφάμιλλη αυτής του ΑΣΕΠ, καθώς εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί για πρώτη φορά η πλήρης εξάλειψη των πελατειακών σχέσεων και θα συμβάλλει στην αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης ώστε να πάψει η εκάστοτε κυβέρνηση να την αντιμετωπίζει ως λάφυρο και φέουδο.
Με μέλη του Μητρώου στελεχώνονται οι θέσεις των προέδρων, διοικητών, διευθυνόντων συμβούλων και όλων των μελών των διοικήσεων των δημοσίων νομικών προσώπων, των οποίων ο διορισμός διενεργείται από την κυβέρνηση. Επίσης θέσεις γενικών γραμματέων, αναπληρωτών γενικών γραμματέων και ειδικών γραμματέων θα καλύπτονται αποκλειστικά με μέλη του Μητρώου. Δεν περιλαμβάνονται μόνο οι γενικοί και ειδικοί γραμματείς αυτοτελών γενικών και ειδικών γραμματειών. Η θητεία τους ορίζεται στα τέσσερα χρόνια με δικαίωμα ανανέωσης για μία ακόμα τετραετία.
Η εγγραφή στο Μητρώο πραγματοποιείται με την υποβολή ηλεκτρονικής αίτησης στη σχετική ηλεκτρονική εφαρμογή που δημιουργείται για το σκοπό αυτό στην επίσημη ιστοσελίδα του ΑΣΕΠ.
Διορίζονται μετά από επιλογή από ανεξάρτητο Ειδικό Συμβούλιο στο οποίο προΐσταται μέλος του ΑΣΕΠ με τη συμμετοχή μελών από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ) ενώ επίσης μετέχει ένας ακαδημαϊκός συναφούς επιστημονικού αντικειμένου που επιλέγεται από την Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής και ένας Γενικός Διευθυντής που επιλέγεται με κλήρωση. Η επιλογή γίνεται με εκτίμηση των προσόντων και δομημένη συνέντευξη παρουσία εκπροσώπων συναφών επιστημονικών συλλόγων και επαγγελματικών επιμελητηρίων.
Στο Μητρώο μπορούν να ενταχθούν οι μόνιμοι υπάλληλοι και οι ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπουργείων, αποκεντρωμένων διοικήσεων, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, ανεξαρτήτων αρχών και κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου.
Προϋποθέσεις εγγραφής είναι οι εξής:
* Αναγνωρισμένο διδακτορικό, Απόφοιτοι Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης, αναγνωρισμένο μεταπτυχιακό με περαιτέρω εξειδίκευση στο κείμενο του νόμου.
* Προϊστάμενοι Γενικής Διεύθυνσης για τρία χρόνια και 15 χρόνια υπηρεσίας
* Μέλη ΔΕΠ ΑΕΙ και ΑΤΕΙ ημεδαπής ή μέλη ΔΕΠ αναγνωρισμένων ιδρυμάτων εξωτερικού.
* Προσωπικό ερευνητικών ιδρυμάτων
Βαθμολογική διάρθρωση θέσεων
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης τη βαθμολογική διάρθρωση των θέσεων στη δημόσια διοίκηση.
Συγκεκριμένα, οι θέσεις προσωπικού της κατηγορίας Ειδικών θέσεων (ΕΘ) κατατάσσονται στους βαθμούς πρώτο (1ο) και δεύτερο (2ο). Οι θέσεις των κατηγοριών Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ), Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ), Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ) και Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (ΥΕ) κατατάσσονται σε πέντε συνολικά βαθμούς, από το Α΄ έως το Ε΄. Οι θέσεις των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ κατατάσσονται στους βαθμούς Δ΄, Γ΄, Β΄ και Α΄. Οι θέσεις της κατηγορίας ΥΕ κατατάσσονται στους βαθμούς Ε΄, Δ΄, Γ΄ και Β΄. Εισαγωγικός βαθμός των κατηγοριών ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ είναι ο βαθμός Δ΄ και της κατηγορίας ΥΕ ο βαθμός Ε΄. Για τους κατόχους διδακτορικού διπλώματος εισαγωγικός βαθμός είναι ο Β΄, ενώ για τους κατόχους μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών εισαγωγικός βαθμός είναι ο Γ΄.
Για την προαγωγή στον επόμενο βαθμό απαιτείται τουλάχιστον διετής υπηρεσία, ενώ για τον υπάλληλο που λαμβάνει στην αξιολόγηση για δύο συνεχείς περιόδους βαθμολογία μεγαλύτερη ή ίση του 90, μειώνεται ο απαιτούμενος χρόνος για προαγωγή κατά ένα έτος.
Σύστημα επιλογής προϊσταμένων
Για την επιλογή προϊσταμένων λαμβάνεται υπόψη η μοριοδότηση σε τέσσερις ομάδες κριτηρίων: α) Τυπικών, εκπαιδευτικών προσόντων και προσόντων επαγγελματικής κατάρτισης, β) Εμπειρίας και άσκησης καθηκόντων ευθύνης, γ) Αξιολόγησης και, δ) συνέντευξης. Η επιλογή των προϊσταμένων Γενικής Διεύθυνσης γίνεται από το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων (ΕΙΣΕΠ), που συγκροτείται από τον γενικό γραμματέα του οικείου υπουργείου, ενώ συγκροτείται και Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων (ΣΕΠ), το οποίο αναλαμβάνει την επιλογή των Προϊσταμένων Διεύθυνσης ή αντίστοιχου ή ενδιάμεσου (μεταξύ Διεύθυνσης και Τμήματος) επιπέδου οργανικής μονάδας.
Η επιλογή προϊσταμένων γίνεται κατόπιν μοριοδότησης με βάση αντικειμενικά κριτήρια, όπως τα εκπαιδευτικά προσόντα (τίτλοι σπουδών, μεταπτυχιακά, γλωσσομάθεια κ.λπ.), η εργασιακή και διοικητική εμπειρία (στον δημόσιο ή σε αντίστοιχη θέση του ιδιωτικού τομέα), η βαθμολογία της αξιολόγησης και η δομημένη συνέντευξη. Σκοπός της συνέντευξης είναι να διαμορφωθεί γνώμη για την προσωπικότητα, την ικανότητα και την καταλληλότητα του υποψηφίου για την άσκηση των καθηκόντων της θέσης ευθύνης για την οποία κρίνεται.
Το σχέδιο νόμου έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης και κοινωνικός εταίρος έχει τη δυνατότητα να καταθέσει τυχόν σχόλια και προτάσεις στο www.opengov.gr έως το μεσημέρι της Πέμπτης 10 Δεκεμβρίου. Σχόλια και προτάσεις θα ληφθούν υπόψη στην τελική διαμόρφωση του νομοσχεδίου που φέρει τον τίτλο «Διαφάνεια, αξιοκρατία και αποτελεσματικότητα της Δημόσιας Διοίκησης».