Φύλαξη του Αιγαίου σε συνεργασία με την Άγκυρα και την εποπτεία του ΝΑΤΟ προωθούν Μέρκελ και Ερντογάν
Φαίνεται πως και στο Προσφυγικό η κυβέρνηση επιδεικνύει αδυναμία για άμεσο και αποτελεσματικό χειρισμό, όπως άλλωστε στον τομέα του Ασφαλιστικού – Συνταξιοδοτικού: Οι Ευρωπαίοι εταίροι πιέζουν διαρκώς για ολοκληρωμένη διαφύλαξη συνόρων -κάτι που απαιτεί οικονομικό και πολιτικό κόστος, καθώς οι τοπικές κοινωνίες συνεχίζουν να ανθίστανται στις επιλογές των τοποθεσιών από το αρμόδιο υπουργείο.
Από την πλευρά των Ευρωπαίων, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Προσφυγικό και αξιολόγηση ελληνικού προγράμματος είναι ζητήματα αλληλοσυνδεόμενα και αλληλεξαρτώμενα, αφού η διαπραγμάτευση με τους Θεσμούς κάνει σαφή αναφορά στις ολιγωρίες της ελληνικής κυβέρνησης σχετικά με το θέμα της επιτυχούς αντιμετώπισης των προσφυγικών ροών προς την Ελλάδα και κατά συνέπεια προς την Ευρώπη.
Τιμητής η Άνγκελα Μέρκελ
Γεγονός είναι ότι η παραδοχή του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα προς την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, την προηγούμενη εβδομάδα, ότι η χώρα μας είναι αδύνατον να αντέξει δυο κρίσεις ταυτοχρόνως, άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου», διότι εμμέσως πλην σαφώς έθεσε την Γερμανίδα ομόλογό του ως «τιμητή» της κατάστασης, ζητώντας ουσιαστικά την αρωγή της τόσο στην επίλυση αυτού του τόσο κρίσιμου θέματος όσο και στην κατάληξη της διαπραγμάτευσης.
Διάχυτη είναι και η άποψη ότι το πρόβλημα του Προσφυγικού επιτείνεται ως σημασία από τους Αμερικανούς, οι οποίοι ουδόλως επιθυμούν, για λόγους γεωστρατηγικής, έξοδο της Ελλάδας από την Ζώνη Σένγκεν αλλά και την ευρωζώνη. Κι αν το ΔΝΤ (αλλά και η Κομισιόν) δεν εννοεί να χαλαρώσει κάπως τις απαιτήσεις του, από μόνο του καταδεικνύει ένα πράγμα: Ότι οι πιστωτές προσδοκούν σε μια νέα καθυστέρηση στο ελληνικό πρόγραμμα και δη και στην πολυπόθητη αξιολόγηση, ώστε τα χρονικά περιθώρια να εξαντληθούν και η Αθήνα να βρεθεί για ακόμη μία φορά μεταξύ «σφύρας και άκμονος».
Αυτό το νόημα είχε και η χθεσινή παραδοχή του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου περί καταστροφικής παράτασης των διαπραγματεύσεων μέχρι τον Μάιο ή τον Ιούνιο [βλ. σχετικά: Τσακαλώτος: Αν πάμε Μάιο, Ιούνιο καήκαμε].
Άνοιξε η «όρεξη» της Τουρκίας
Όμως το Προσφυγικό «αγκαλιάζει» μια ευρύτερη ομάδα θεμάτων εθνικού χαρακτήρα, από την στιγμή που στο «παιχνίδι» μπαίνει δυναμικά η Τουρκία, παρουσιάζοντας τις αξιώσεις της με ιδιαίτερα σκληρό τρόπο: Αφήνει κατά μέρος την διπλωματική οδό και εκβιάζει για ανταλλάγματα με στόχο την ταχύτερη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για ένταξή της στην ΕΕ, παρά τις επιφυλάξεις της Ελλάδας και της Κύπρου.
Η Άκυρα απαιτεί κοινή φύλαξη των θαλασσίων συνόρων -κάτι που έχει αποδεχθεί η ΕΕ. Υπό την απειλή εξόδου από την Σένγκεν, η Ελλάδα αναγκάστηκε να δεχθεί αύξηση της δύναμης της Frontex τόσο στην μεθόριο με τα Σκόπια όσο και το Αιγαίο. Η δύναμη αυτή θα επιτηρεί την τήρηση διαδικασιών επί ελληνικού εδάφους, αλλά ουσιαστικά αυτό που θα καταφέρει είναι ο εγκλωβισμός περισσοτέρων προσφύγων και μεταναστών εντός της ελληνικής επικράτειας.
Η χθεσινή συνάντηση Μέρκελ – Νταβούτογλου, στην Άγκυρα, έθεσε σε νέες βάσεις τις τουρκικές θέσεις, αφού συμφωνήθηκε ότι η Τουρκία δεν μπορεί να σηκώσει μόνη της το βάρος του Προσφυγικού. Το ζήτημα έλαβε επικίνδυνη τροπή από την στιγμή που μεταξύ Γερμανίας και Τουρκίας συμφωνήθηκε η από κοινού αίτηση εμπλοκής του ΝΑΤΟ στην φύλαξη των ελληνοτουρκικών συνόρων. Επομένως, εάν δεν υπάρξει αντίδραση από την ελληνική πλευρά, ο κίνδυνος (εκ νέου) αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο και επαναφοράς των «γκρίζων ζωνών» είναι πλέον περισσότερο ορατός από ποτέ.
Περί τούτου δεν χωρεί καμμία αμφιβολία. Αρκεί να αξιολογήσει κανείς τους διαλόγους μεταξύ του Τούρκου προέδρους Ταγίπ Ερντογάν και των Ντόναλντ Τουσκ και Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, στις 15 Νοεμβρίου, όπου, προκειμένου να εξασφαλιστεί η οικονομική βοήθεια των 30 δισ. ευρώ υπέρ της Άγκυρας, εκφράστηκε όλη η επιθετικότητα της γείτονος η οποία επικαλέστηκε ως επιχείρημα την αποστολή προσφύγων σε Ελλάδα και Βουλγαρία με λεωφορεία! Ο κ. Ερντογάν μάλιστα δεν στάθηκε σε αυτό, αλλά κυνικότατα συμπλήρωσε πως, σε μια τέτοια περίπτωση, δεν θα υπάρχει ένας νεκρός Αϊλάν αλλά χιλιάδες, και ρώτησε τους Ευρωπαίους πόσους Αϊλάν μπορούν να αντέξουν!
Το σενάριο (και οι εκπεφρασμένες απειλές) εξόδου της χώρας μας από την Ζώνη Σένγκεν εξανάγκασε την ελληνική κυβέρνηση να βάλει αρκετό «νερό στο κρασί της», εγκαταλείποντας πλέον τις θέσεις της περί ανοικτών ευρωπαϊκών συνόρων και αποδεχόμενη πλήρως την ευρωπαϊκή ατζέντα που διαμορφώθηκε από τις Βρυξέλλες και τον γαλλογερμανικό άξονα. Η προσπάθεια των Ευρωπαίων σαφώς προσανατολίζεται στο να καταστεί η Ευρώπη πολύ λιγότερο ελκυστική για τους πρόσφυγες -ωστόσο αυτό, εάν ποτέ επιτευχθεί, θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την χώρα μας, η οποία θα είναι αναγκασμένη να φιλοξενεί πιο πολλούς πρόσφυγες – μετανάστες. Στην πραγματικότητα η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Οι καθυστερήσεις του πρώτου εξαμήνου, σε συνδυασμό με την ιδεολογική επικάλυψη της αριστερής αλληλεγγύης, και η συνακόλουθη αναποτελεσματικότητα, έδωσαν επιχειρήματα στους επικριτές της Ελλάδας για το ότι δεν δύναται να ελέγξει τα σύνορά της αποτελεσματικά.
Αντ΄ αυτών των επιχειρημάτων, η κυβέρνηση διατείνεται πως υπαίτιες για την κατάσταση είναι οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που έχουν υιοθετήσει μια ξενοφοβική και ρατσιστική νοοτροπία. Αλλά στην πραγματικότητα είναι η Κομισιόν που πιέζει (βλέπε την σχετική με το Προσφυγικό έκθεσή της). Σε ανάλογο πνεύμα κινούνται Γαλλία και Γερμανία, όπως κατέδειξε και η ταύτιση απόψεων των δύο κρατών, μετά την συνάντηση των υπουργών Εσωτερικών Μπερνάρ Καζνέτ και Τόμας Ντε Μεζιέρ. Και καθώς η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να αξιώσει οικονομικά ανταλλάγματα ανάλογα με αυτά που αξιώνει η Τουρκία, κάτι τέτοιο προσκρούει στο «τείχος» του Βερολίνου, καθώς την σκληρή γραμμή του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ασπάζονται και οι Βρυξέλλες.
Αγώνας δρόμου για την δημιουργία των hot spots
Η χθεσινή αναλυτική ενημέρωση του υπουργού Εθνικής Άμυνας για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι εργασίες για την δημιουργία των hot spots και των κέντρων υποδοχής, μπορεί να είχε την καλή πρόθεση να δείξει ότι η Ελλάδα τρέχει και κάνει ότι μπορεί, από την άλλη όμως επιβεβαίωσε ότι έχει καθυστερήσει σημαντικά και εν μέρει δικαιώνει τις αιτιάσεις της έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην οποία βασίστηκε η απειλή εξόδου της χώρας από την Σένγκεν. Υπ αυτή την έννοια προκαλεί ερωτηματικά. Στο Σχιστό έχουν ολοκληρωθεί στο 40% οι υποδομές για τη φιλοξενία 4000 ατόμων. Στα Διαβατά έχουν ολοκληρωθεί στο 20% για τη φιλοξενία άλλων 4.000 ατόμων.
Στη Λέσβο οι υποδομές έχουν ολοκληρωθεί στο 70%. Το τμήμα Καταγραφής θα εξυπηρετεί 4000 πρόσφυγες και το τμήμα φιλοξενίας 800 άτομα. Το κέντρο λειτουργεί στο 50%. Στη Χιο οι υποδομές έχουν ολοκληρωθεί στο 70%. Το τμήμα καταγραφής θα εξυπηρετεί αριθμό προσφύγων που θα αποφασίσει η ΕΛΑΣ. Στο κέντρο θα φιλοξενούνται 1000 άτομα, λειτουργεί στο 50%, ενώ κατασκευάζεται δίκτυο αποχέτευσης.
Στη Σάμο έχει ολοκληρωθεί το 20% των υποδομών και το κέντρο θα φιλοξενεί 1.000 άτομα. Στη Λέρο οι υποδομές έχουν ολοκληρωθεί στο 60%, στο τμήμα θα καταγράφονται 4000 άτομα και θα φιλοξενούνται 800. Το κέντρο λειτουργεί στο 50%.
Στην Κω επελέγη το ημιενεργό στρατόπεδο ΛΑΖΑΡΗ. Έχει ολοκληρωθεί το 30% των υποδομών. Aπέδωσε τις αντιδράσεις σε ακροδεξιά στοιχεία και σε κάποια συμφέροντα που θέλουν να εκμεταλλευθούν τους πρόσφυγες. Στην κέντρο στην Κω θα υπάρχουν συρματοπλέγματα, αστυνομική φύλαξη, και το κέντρο θα λειτουγεί ώστε σε 24 ώρες οι πρόσφυγες να εγκαταλείπουν το νησί.
Εν τω μεταξύ η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών τόσο στην Κω, όσο και στο Σχιστό και στα Διαβατά. Οι αντιδράσεις μάλιστα αναμένεται να ενταθούν όταν θα αρχίσουν να φαίνονται τα προβλήματα που αναπόφευκτα θα δημιουργήσει ο μεγάλος αριθμός των προσφύγων που θα φιλοξενούνται.
