Προσπάθεια για χάραξη μιας κοινά αποδεκτής εθνικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης
Σε δύσκολο και βεβαρυμμένο κλίμα θα συνέλθει η προγραμματισμένη για σήμερα σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών, υπό τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, καθώς οι διαρκείς αντιπαραθέσεις μεταξύ τους και η ανταλλαγή βαριών χαρακτηρισμών και αντεγκλήσεων δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για συναίνεση και υιοθέτηση μιας κοινά αποδεκτής στάσης, ενόψει και της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής της προσεχούς Δευτέρας.
Η αντιπολίτευση -και συγκεκριμένα η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι- πόρρω απέχουν από την πολιτική γραμμή της κυβέρνησης για το Προσφυγικό, όπως άλλωστε και για άλλα βασικά ζητήματα, όπως αυτό της προσαρμογής (Ασφαλιστικό, αγροτικό ζήτημα, δημοσιονομικά μέτρα κ.λπ.). Θεωρούν ότι μέχρι στιγμής η τακτική της κυβέρνησης Τσίπρα εκθέτουν την χώρα στις βολές των Ευρωπαίων εταίρων, την οδηγούν στην απομόνωση και δικαίως εκμαιεύουν αρνητικά σχόλια από την πλευρά των δανειστών μας.
Από την άλλη πλευρά, το κυβερνητικό επιτελείο προσπαθεί στο μεν εσωτερικό να συνδέσει τις φωνές της αντιπολίτευσης με τις ξενοφοβικές ευρωπαϊκές φωνές, στο δε εξωτερικό να επικεντρώσει την όποια αντιπαράθεση πάνω στην βάση της διαπίστωσης ότι το Προσφυγικό αποτελεί κοινό πρόβλημα για όλα τα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας -ακριβώς όπως η λιτότητα, η δημοσιονομική πολιτική και άλλα οικονομικά ζητήματα που εδώ και καιρό ταλανίζουν κυβερνήσεις και λαούς.
Την σημερινή σύγκληση των πολιτικών αρχηγών είχαν ζητήσει ήδη από τον Φεβρουάριο τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με πρώτη την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, αμέσως μετά την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 18 Φεβρουαρίου, καθώς η ανάγκη υιοθέτησης μιας κοινής εθνικής γραμμής αποτελούσε επιτακτική ανάγκη. Η καθυστέρηση για τον καθορισμό της ημερομηνίας οφείλεται αποκλειστικά στην ατολμία της κυβέρνησης. Και τώρα, μετά το χθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο, όπου ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας γνωστοποίησε και επίσημα τις θέσεις με τις οποίες η χώρα θα προσέλθει την Δευτέρα στην Σύνοδο Κορυφής, τα περιθώρια για μια ουσιαστική σύγκλιση απόψεων μεταξύ των πολιτικών αρχηγών στενεύουν έτι περισσότερο.
Παράλληλα, ενίσχυσε την καχυποψία της αντιπολίτευσης προς την ειλικρίνεια των κυβερνητικών προθέσεων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη εκφράσει την ανησυχία του, δηλώνοντας πως εύχεται η επιδίωξη εθνικής συνεννόησης από την κυβέρνηση να μην είναι προσχηματική.
Αλλά και η Φώφη Γεννηματά έχει προβεί σε ανάλογες διατυπώσεις, φοβούμενη πως ο κ. Τσίπρας αποσκοπεί στην διασπορά των ευθυνών. Άλλωστε η ίδια είχε προειδοποιήσει «να μη προσπαθήσει για άλλη φορά ο κ. Τσίπρας να χρησιμοποιήσει το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών, ως ένα ακόμη βήμα καταγγελιών, μετάθεσης ευθυνών και επικοινωνιακής διαχείρισης του προβλήματος για να αποφύγει τις ευθύνες του. Εμείς στην σύσκεψη της Παρασκευής δεν πάμε να επικυρώσουμε ειλημμένες αποφάσεις της Κυβέρνησης, πάμε για να χαράξουμε εθνική γραμμή. Εθνική γραμμή για να αποφύγουμε την εθνική καταστροφή».
Ο Σταύρος Θεοδωράκης από την πλευρά του δήλωσε: «Δεν είμαι σίγουρος πως ο πρωθυπουργός έχει καταλάβει το πρόβλημα της χώρας. Είπε όλα καλά τα κάναμε και συνεχίζουμε να τα κάνουμε καλά, απλά θέλουμε και μια βοήθεια από τα άλλα κόμματα, σε όλα αυτά που κάνουμε καλά. Εάν πάμε έτσι στη συνάντηση των αρχηγών, δεν θα έχουμε κανένα αποτέλεσμα».
Πού συμφωνούν κυβέρνηση και αντιπολίτευση
– Να αναλάβει και η Ευρωπαϊκή Ένωση τις ευθύνες της στην μετεγκατάσταση των προσφύγων.
– Να πιεστεί η Τουρκία να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει καθώς είναι πάντα το κλειδί του προβλήματος.
– Να ενισχυθεί άμεσα με οικονομικούς πόρους από την ΕΕ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
– Η αποστολή του ΝΑΤΟ να ενεργοποιηθεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα για την φύλαξη στο Αιγαίο
Διχάζει το βέτο – Εκτός συμφωνίας η σύνδεση Προσφυγικού με διαπραγμάτευση
Μέχρι στιγμής υπάρχει διαφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των κομμάτων της αντιπολίτευσης -ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων- στην άσκηση βέτο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η κυβέρνηση το αφήνει ανοικτό, τα άλλα κόμματα το θεωρούν επικίνδυνο ενώ ο Βασίλης Λεβέντης το έχει χαρακτηρίσει «ηλιθιότητα».
Επίσης ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι διαφωνούν με την διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης να συνδέσει το προσφυγικό με την διαπραγμάτευση με τους εταίρους και την αξιολόγηση. Τόσο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όσο και η Φώφη Γεννηματά και ο Σταύρος Θεοδωράκης έχουν προειδοποιήσει τον Αλέξη Τσίπρα να μην το κάνει γιατί κινδυνεύουμε να χάσουμε και στα δύο πεδία. Άλλωστε και οι τρεις έχουν δηλώσει ότι δεν εμπιστεύονται τους διπλωματικούς χειρισμούς του πρωθυπουργού.
Επιπλέον τα κόμματα της αντιπολίτευσης συμφωνούν μεταξύ τους -και διαφωνούν με την κυβέρνηση -στον διαχωρισμό προσφύγων και παράτυπων μεταναστών και στην ανάπτυξη αποτρεπτικής πολιτικής.
Συμμετοχή και του ΚΚΕ
Με εντελώς διαφορετικό πλαίσιο θα συμμετάσχει τελικά παρά την αρχική του άρνηση και ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο οποίος κατηγορεί την κυβέρνηση για πλήρη ταύτιση με τις θέσεις της ΕΕ και του ΝΑΤΟ που δημιουργούν το πρόβλημα. Έχει δε ζητήσει να εφοδιάζονται όλοι πρόσφυγες με ταξιδιωτικά έγγραφα προκειμένου να συνεχίζουν τον δρόμο τους στην Ευρώπη.
Οι κυβερνητικές θέσεις
Τους άξονες της κυβέρνησης έδωσε χθες ο Αλέξης Τσίπρας στο Υπουργικό Συμβούλιο [βλ. σχετικά: Ο «γόρδιος δεσμός» του προσφυγικού στο υπουργικό]:
– Η Ελλάδα υλοποιεί τις υποχρεώσεις της, όχι απλώς απέναντι στην Ε.Ε. αλλά κυρίως απέναντι στους ίδιους τους πρόσφυγες και με βάση τις ανθρωπιστικές ανάγκες.
– Η Ελλάδα θα μεγιστοποιήσει τις θέσεις προσωρινής διαμονής αλλά δεν μπορεί, ούτε πρόκειται να γίνει αποθήκη ανθρώπων.
– Θα επικαλεστούμε τις ιδρυτικές συνθήκες και το δίκαιο της Ένωσης που επιτάσσει αναλογική κατανομή των βαρών και της ευθύνης.
– Οι μόνιμες θέσεις δεν θα υπερβούν σε καμία περίπτωση το 1/50 των συνολικών ροών. Αυτό αναλογεί στην Ελλάδα με βάση τον πληθυσμό και τις οικονομικές της δυνατότητες.
– Άμεση απαίτηση της Ελλάδας είναι να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η διαδικασία μετεγκατάστασης προσφύγων από Ελλάδα και επανεγκατάστασης από Τουρκία. Για το ζήτημα αυτό, θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένη αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων στη Συνόδου, που θα περιγράφει με σαφήνεια τις σχετικές διαδικασίες.
– Χρειάζεται επιτάχυνση των διαδικασιών χορήγησης όλων των μορφών οικονομικής βοήθειας.
– Πρέπει να εφαρμοστεί αποτελεσματικά και υπεύθυνα η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας ώστε να ανασταλούν οι ροές και η παράνομη διακίνηση.
Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό μέτωπο: Υπάρχουν άμεσα επιχειρησιακά και οργανωτικά αποτελέσματα. Ο διυπουργικός συντονισμός αποδίδει ικανοποιητικά. Συντονιστής της ομάδας διαχείρισης είναι ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας.
Οι προτάσεις της ΝΔ
Η ΝΔ από την πλευρά της ασκεί σκληρή κριτική στην μέχρι τώρα στάση της κυβέρνησης που με την πολιτική των ανοικτών συνόρων διόγκωσε το πρόβλημα, απομόνωσε την Ελλάδα στην Ευρώπη και την έφερε ένα βήμα πριν από την έξοδο από την Σένγκεν. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, έσπευσε να στείλει ένα σαφές μήνυμα σε όλους, στους πρόσφυγες, στους παράτυπους μετανάστες και φυσικά στους λαθροδιακινητές, ότι ο πιο εύκολος τρόπος εισόδου στην Ευρώπη ήταν μέσα από την Ελλάδα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη προτείνει ότι θα πρέπει να υπάρξει πολιτική αποτροπής και όχι μόνο φιλοξενίας και αντιμετώπισης του ανθρωπιστικού προβλήματος. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει:
– Τον διαχωρισμό των προσφύγων από τους παράτυπους μετανάστες
– Την δημιουργία κέντρων κράτησης κλειστού τύπου για τους παράτυπους μετανάστες μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της επιστροφής τους
– Την παρεμπόδιση της ανεξέλεγκτης μετακίνησης προσφύγων και μεταναστών μέσα στην χώρα
– Την ενεργότερη συμμετοχή του Στρατού για να διασφαλιστεί η σίτιση, η υγιεινή και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη προσφύγων – μεταναστών.
Οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ
Το ΠΑΣΟΚ σημειώνει ότι ζήτησε την σύσκεψη των Πολιτικών Αρχηγών προκειμένου να υπάρξει ένα εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης και αποτελεσματικής διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης και προσθέτει ότι “Είναι ευθύνη του κ. Τσίπρα που αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα”.
Το ΠΑΣΟΚ θεωρεί ότι:
– Η κατάσταση έχει ξεφύγει εκτός ελέγχου ενώ το κράτος απουσιάζει και δείχνει χαρακτηριστική αδυναμία, να διαχειριστεί την κρίση έστω και στοιχειωδώς.
– Το προσφυγικό αποτελεί σήμερα ένα τεράστιο Ευρωπαϊκό πρόβλημα, οι ευθύνες των ηγεσιών των ευρωπαϊκών κρατών είναι μεγάλες και δεδομένες.
– Με το να καταγγέλλει απλώς η κυβέρνηση τους άλλους Ευρωπαίους και να σχολιάζει την κατάσταση με μελανά χρώματα, κάνει μόνο «μια τρύπα στο νερό».
– Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έκανε την χώρα μέρος του ευρωπαϊκού προβλήματος, έλλειψε κι εδώ συνεκτική πολιτική αρχών και δημιουργικού ρεαλισμού, με αποτέλεσμα την εθνική απομόνωση. Είναι επείγουσα ανάγκη να σχεδιαστεί μία εθνική πολιτική, πριν υπάρξουν εξελίξεις που θα δεσμεύουν την δυνατότητα χειρισμών.
Οι προτάσεις του Ποταμιού
Το Ποτάμι έχει ζητήσει τον ορισμό ενός υπερυπουργού που θα μιλά απευθείας με τον πρωθυπουργό και θα έχει την ευθύνη για τον συντονισμό όλων των αρμόδιων φορέων.
Μάλιστα ο κ. Θεοδωράκης, αφού δήλωσε ότι αυτός δεν μπορεί να είναι ο Γιάννης Μουζάλας, είπε ότι έχει και συγκεκριμένο πρόσωπο και άφησε να εννοηθεί ότι έχει την συμφωνία των προέδρων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για την πρότασή του.
Επιπρόσθετα ζητά:
– Σύσταση Εθνικής Επιτροπής Δράσης (ΕΕΔ) με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων από τα κόμματα και εκπροσώπους των αρμόδιων κρατικών φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
– Ενίσχυση της φύλαξης των χερσαίων και των θαλασσίων συνόρων για την ασφάλεια της χώρας αλλά και την διάσωση των προσφύγων.
– Άμεσο διαχωρισμό προσφύγων και αυτών που είναι οικονομικοί μετανάστες από διάφορες χώρες της Ασίας και Αφρικής.
– Άσκηση κάθε μορφής πίεσης προς την Τουρκία για περιπολίες στις ακτές της ώστε να απαγορευθεί ο απόπλους των πλεούμενων.
– Επίτευξη συνολικής συμφωνίας με τη ΕΕ για τους Σύρους πρόσφυγες η οποία θα προβλέπει ταυτοχρόνως: την παροχή ευρωπαϊκού ασύλου για όσους Σύρους φτάνουν στη χώρα και στην συνέχεια την συντεταγμένη μετακίνηση τους αναλογικά σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες με αναπροσαρμογή της υφιστάμενης διαδικασίας της μετεγκατάστασης (relocation).
– Πλήρη εφαρμογή της συνθήκης επαναπροώθησης με την Τουρκία.