Μεταξύ «συμπληγάδων» αναμένεται να βρεθεί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας την προσεχή Πέμπτη, στις Βρυξέλλες, καθώς η εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας φαντάζει υπερβολικά δύσκολη να τεθεί σε εφαρμογή.
Στην χθεσινή συνάντηση εργασίας, στο Παρίσι, ο πρωθυπουργός ήδη εισέπραξε τρία ηχηρά «όχι» από τους σοσιαλδημοκράτες ηγέτες, στην προτροπή του για εφαρμογή του μέτρου της μετεγκατάστασης των προσφύγων στην Ευρώπη απευθείας από Τουρκία, χωρίς δηλαδή την διαμεσολάβηση της Ελλάδας.
Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα, πρώτος ο Φρανσουά Ολάντ προέβαλε αρνητική στάση, δηλώνοντας ότι «η Γαλλία αποκλείει μια άρση της υποχρέωσης για βίζα στους Τούρκους έως το καλοκαίρι». «Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία», δήλωσε πηγή προσκείμενη στον κύκλο του Ολάντ.
Αλλά ακόμη και η Κύπρος προέβαλε αντιρρήσεις στην εισήγηση του Έλληνα πρωθυπουργού. Ο πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης δήλωσε στους Financial Times δήλωσε: «Ποτέ δε θα αποδεχθώ να με πιέσουν και ποτέ δεν θα δώσω τη συγκατάθεσή μου, διότι διαφορετικά δεν έχω άλλη επιλογή από το να μην επιστρέψω στην Κύπρο». Μάλιστα η βρετανική εφημερίδα επιλέγει τον ενδεικτικό τίτλο: «Ο κύπριος ηγέτης απειλεί να βυθίσει τη συμφωνία της Μέρκελ για τους πρόσφυγες».
Οι Βρυξέλλες απαιτούν άλλωστε την εφαρμογή 72 υποχρεώσεων (μεταξύ των οποίων και η αναγνώριση της Κύπρου) για να δώσουν το οκ, αλλά η Τουρκία μέχρι τώρα έχει καλύψει μόνο τις μισές.
Ενδεικτική και η αντίδραση του γενικού γραμματέα του CSU Άντρεα Σόιερ ότι «δεν μπορούμε να ανταλλάξουμε ένα κύμα προσφύγων με ένα κύμα βίζας… Διαφορετικά θα πάμε από το τηγάνι στη φωτιά».
Και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Μάνφρεντ Βέμπερ έσπευσε να δηλώσει ότι η παράταξή του «είναι πολύ σκεπτική για την πλήρη απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες».
Ο Αυστριακός καγκελάριος Βέρνερ Φάιμαν, ο οποίος μία ημέρα μετά τη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης Δευτέρας υπενθύμισε ότι υπήρξαν διακηρύξεις προθέσεων απέναντι στην Τουρκία, όχι όμως ακόμη ουσιαστικές τοποθετήσεις στο θέμα της απελευθέρωσης της βίζας και ανοίγματος κεφαλαίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και γι’ αυτό είναι απαραίτητο να συνεχιστεί η πολιτική των κλειστών συνόρων.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο γνωστός πλέον σοσιαλδημοκράτης Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο ο οποίος, σε συγκέντρωση του κόμματός του, του Smer-SD, στη Μπρατισλάβα, δήλωσε επί λέξει: «Δεν θα αφήσουμε ποτέ να εισέλθει ούτε ένας μουσουλμάνος στη Σλοβακία, ούτε και θα δημιουργήσουμε καμία μουσουλμανική κοινότητα εδώ, επειδή αντιπροσωπεύουν έναν σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια».
Στην περίπτωση που ο λεγόμενος Βαλκανικός διάδρομος παραμείνει κλειστός, ο κ. Τσίπρας θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα εφιαλτικό σενάριο: Να ακυρωθεί πριν ακόμη εφαρμοστεί η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, η οποία θα μπορούσε να «αποσυμφορήσει» την Ελλάδα από το κύμα προσφύγων που δέχεται στο Αιγαίο και παράλληλα να κλείσει και με τη βούλα της Ε.Ε. ο έτσι κι αλλιώς κλειστός βαλκανικός διάδρομος.
Σε αυτήν την περίπτωση, η Ελλάδα κινδυνεύει να βρεθεί σύντομα και εν μέσω θέρους με πολλούς περισσότερους πρόσφυγες και μετανάστες απ’ όσους τις αναλογούν σύμφωνα με το πρόγραμμα μετεγκατάστασης, ακόμη κι αν αυτό δεν λειτούργησε ποτέ.
Στην παρούσα φάση το σχέδιο της κυβέρνησης εστιάζει στην αποσυμφόρηση του Πειραιά και κυρίως της Ειδομένης, και στη μεταφορά των μεταναστών και προσφύγων σε οργανωμένα κέντρα προσωρινής διαμονής με τη χρηματοδότηση της ΕΕ -σχέδιο που η επιτυχία του είναι συνάρτηση της συμφωνίας Ε.Ε. – Τουρκίας.
Κρίσιμος παράγοντας είναι και η αντίδραση-αντοχές της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ. Το αν δηλαδή και μέχρι ποίου σημείου είναι διατεθειμένη να υποστηρίξει μια συμφωνία με την Τουρκία για την οποία οι «κακές» γλώσσες λένε ότι την έγραψε ο επικεφαλής σύμβουλός της Ούβε Κορσέπιους και όχι οι Τούρκοι όπως ειπώθηκε ακόμη και από τον κ. Τσίπρα ο οποίος μάλιστα τη χαρακτήρισε «ρηξικέλευθη».